Η πόλη που δημιουργήθηκε μέσα από ένα παραμύθι, το κέντρο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και η σημερινή πρωτεύουσα της Ιταλίας, αποτελούν τρεις ξεχωριστούς λόγους για να επισκεφτεί κάποιος τη Ρώμη. Πόσο μάλλον, εάν συνειδητοποιήσει την ιστορική της διαδρομή ανά τους αιώνες και το ξεχωριστό ρόλο που έπαιξε στην πολιτική, θρησκευτική, οικονομική και πολιτιστική πορεία της Ευρώπης.
Ο επισκέπτης της Ρώμης, αρχικά μένει εντυπωσιασμένος με την ομοιομορφία που επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Σπίτια που φαίνεται να έχουν "ξεχαστεί" στο πέρασμα του χρόνου - ασφαλώς πολύ καλά συντηρημένα - με τις μεγάλες πόρτες και τις ανύπαρκτες βεράντες, συνθέτουν μια ξεχωριστή εικόνα αρμονίας, που συμπληρώνεται από τα επιβλητικά αγάλματα που είναι διάσπαρτα στους δρόμους.
Περπατώντας στην πόλη, συνειδητοποιεί κανείς ότι η Ρώμη στηρίζεται στον εντυπωσιασμό, στη δημιουργία δηλαδή "ποσότητας", στην κατασκευή μεγάλων σε όγκο έργων που επιβάλουν το δέος στο θεατή τους. Ίσως εκεί να βρίσκεται και η διαφορά του ελληνικού στοιχείου με το ρωμαϊκό. Οι πρόγονοί μας - και αυτό ας μη θεωρηθεί ότι "ευλογούμε τα γένια μας" - ήταν λάτρεις του λιτού, του ωραίου μέσω της ποιότητας και της απλότητας. Αντίθετα, οι λατίνοι έδειξαν από την αρχή της ιστορικής τους διαδρομής ότι επιζητούν να εντυπωσιάσουν με την εικόνα τους.
Δεν είναι λοιπόν τυχαία η κατασκευή του Κολοσσαίου, του μεγαλόπρεπου σταδίου που ήταν προορισμένο για να πραγματοποιηθούν οι πιο αιματηροί "αγώνες" στην ιστορία της ανθρωπότητας: ένα μέρος που αξίζει της προσοχής μας. Παράλληλα, ο ναός του `Αγιου Πέτρου, επιβλητικός τόσο εξωτερικά, όσο και εσωτερικά, είναι από τα μέρη που θα πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτεί ο ταξιδιώτης της Ρώμης.
Το Βατικανό, το κράτος του πάπα, μια άλλη πόλη μέσα στην πόλη, ξεχωρίζει για τις δημιουργίες της καλλιτεχνών της αναγέννησης - και όχι μόνο - ενώ οι κατακόμβες αποτυπώνουν ανάγλυφα την "υπόγεια" ζωή που έζησαν οι χριστιανοί στην "πρωτεύουσα" της ειδωλολατρίας. Παράλληλα, η Φοντάντα ντι Τρέβι, με το σιντριβάνι των "ευχών" και η Πιάτσα ντι Σπάνια, όπου γίνεται το... απαραίτητο "νυφοπάζαρο", με τα διεθνούς φήμης εμπορικά μαγαζιά, είναι τα μέρη που σίγουρα θα επισκεφτεί ο μέσος τουρίστας.
Πολλά ακόμα θα μπορούσαν να γραφούν για την πόλη της Ρώμης, σχετικά με το πλήθος των αξιοθέατών της, με τα παραδοσιακά της φαγητά, με την ποικιλία της νυχτερινής της διασκέδασης. Συμπέρασμα; Η Ρώμη δεν θα αφήσει παραπονούμενο κανέναν επισκέπτη της, καθώς είναι η πόλη του μεγάλου, του εντυπωσιακού, του "αιώνιου"...
(πηγή: BHMA)
Ρώμη, η αιώνια... εντυπωσιακή πόλη
Ορεινή Κυνουρία
Γνωρίστε μια καταπράσινη γωνιά της Πελοποννήσου, που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει το αγαπημένο μέρος των πεζοπόρων - και όχι μόνο.
Θα ξεκινήσετε την εκδρομή σας από το πανέμορφο Αστρος. Επισκεφτείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο, που στεγάζεται στην πρώην σχολή Καρυτσιώτη, για να δείτε τα ευρήματα από ανασκαφές στην περιοχή. Αφού δείτε το νεοκλασικό κτίριο όπου έγινε η Β' Εθνοσυνέλευση, προσκυνήστε στις εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου και του Αγίου Γεωργίου, με θαυμάσιες τοιχογραφίες.
Πρώτη γνωριμία με την περιοχή
Η περιοχή είναι γεμάτη από μοναστήρια. Σταθείτε στη Μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος που απέχει 3 χλμ. δυτικά από το Αστρος. Ιδρύθηκε το 12ο αιώνα και στολίδι της είναι ο εντυπωσιακός οκταγωνικός τρούλος και τα γλυπτά από το αρχαίο ιερό που βρισκόταν εκεί. Να επισκεφτείτε και τον αρχαιολογικό χώρο της Εύας και τη Μονή Λουκούς, κοντά στα Κάτω Δολιανά, και να συνεχίσετε πιο δυτικά για να γνωρίσετε τα Βέρβενα, τα Ανω Δολιανά και τα Κούτρουφα. Από κει θα φτάσετε στο πανέμορφο Καστρί και θα επισκεφτείτε τα γραφικά Καστριτοχώρια.
Δείτε, επίσης, το αξιόλογο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που βρίσκεται σε μαγευτική τοποθεσία σε 700 μ. υψόμετρο. Ένα κατάφυτο χωριό που έχει εξελιχθεί σε θέρετρο είναι ο Αγιος Πέτρος. Περπατήστε στα δρομάκια του και θαυμάστε τα παραδοσιακά πέτρινα σπίτια.
Στη συνέχεια, ακολουθήστε τη διαδρομή μέχρι το Κάστρο της Ωριάς, που, σύμφωνα με την παράδοση, ανήκε σε μια Φράγκισσα αρχόντισσα. Στην περιοχή ξεχωρίζουν και δύο ενδιαφέροντα μοναστήρια, η βυζαντινή Μονή της Παναγίας της Μαλεβής και η Μονή της Παλαιοπαναγιάς, καθώς και ο Πύργος του Τρικαλιώτη.
Ένα πολύ όμορφο χωριό -όπου παραδόξως συνυπάρχουν έλατα και ελιές- είναι ο Πλάτανος, που έχει ανακηρυχθεί διατηρητέος οικισμός. Αν διαθέτετε δυνατό όχημα, μπορείτε να πάρετε τον αγροτικό δρόμο που οδηγεί στα χωριά της βόρειας Τσακωνιάς, αλλιώς θα κατεβείτε στο Αστρος και θα ακολουθήσετε τον παραλιακό δρόμο. Έτσι, θα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε τις καταπληκτικές ακτές του Νομού Αρκαδίας, όπως ο Αγιος Ανδρέας, τα Τυροσαπουνακαίικα και δεκάδες γραφικούς κολπίσκους.
Εξορμήσεις
Ο Αγιος Ανδρέας θα είναι η βάση για τις εξορμήσεις σας στη βόρεια Τσακωνιά. Θα περάσετε από τον Αγιο Παντελεήμονα και μέσα στις ελατοσκέπαστες πλαγιές θα διακρίνετε τη Σίταινα με τους καταρράκτες του Λούλουγκα, την Καστάνιτσα, τον Πραστό και το Κορακοβούνι. Από κει θα συνεχίσετε το δρόμο που οδηγεί στο όρος Ωρίωντας και στο οροπέδιο της Παλαιοχώρας. Το οροπέδιο βρίσκεται σε μεγάλο υψόμετρο και όταν λιώνουν τα χιόνια, μετατρέπεται σε λίμνη.
Σειρά έχουν η Βασκίνα, όπου ανακαλύφθηκαν αρχαίοι οικισμοί, και το Λεωνίδιο. Θα σταθείτε για λίγο εκεί για να θαυμάσετε τα όμορφα σπίτια με τις χρωματιστές πόρτες και την ιδιότυπη τσακώνική αρχιτεκτονική. Επίσης, δείτε το μικρό Λαογραφικό Μουσείο στο χωριουδάκι Πέρα Μέλανα. Μπορείτε να κάνετε και μια βόλτα στις πανέμορφες παραλίες του Λεωνιδίου, τα Πούλιθρα και την Πλάκα. Από το Λεωνίδιο θα σκαρφαλώσετε στη νότια Τσακωνιά και θα περάσετε από την επιβλητική Μονή Ελώνας, που κρέμεται στην άκρη ενός βράχου.
Στη συνέχεια, θα καταλήξετε σε ένα σταυροδρόμι. Ακολουθήστε το δρόμο που πάει δεξιά και θα βρεθείτε στην περιοχή που στην αρχαιότητα ονομαζόταν Γλυππία. Εκεί αξίζει να επισκεφτείτε τους θολωτούς τάφους κοντά στο Παλαιοχώρι, αλλά και τα σπηλαιοβάραθρα και το φαράγγι της Μουριάς.
Αριστερά σας βρίσκεται ο ελατοσκέπαστος Κοσμάς, το μπαλκόνι της Κυνουρίας, με τις κεραμιδοσκεπές να φαίνονται σαν κόκκινα σημάδια στο πράσινο του δάσους. Ένα πανέμορφο χωριό, με ωραία σπίτια και αξιόλογη Βιβλιοθήκη και Πινακοθήκη.
Εκδρομές περιπέτειας
Μπορείτε να κάνετε ορειβασία στον Πάρνωνα, να περπατήσετε στα δασικά μονοπάτια που ενώνουν τα χωριά της Κυνουρίας και να γνωρίσετε, κάνοντας πεζοπορία, μαγευτικές τοποθεσίες, όπως το φαράγγι της Ζαρμπάνιτσας κοντά στον Πλάτανο, το δρυοδάσος της Σέλλας, τους καταρράκτες της Λεπίδας, το οροπέδιο της Παλαιοχώρας. Αν είστε λάτρεις του mountain bike, μπορείτε να διασχίσετε τον Πάρνωνα μέσω του δασικού δρόμου που ξεκινά από τον Αγιο Πέτρο και καταλήγει στον Κοσμά. Από την Παλαιοχώρα μπορείτε να συνδυάσετε ανάβαση στον Ωρίωντα και επίσκεψη στη Μονή Καριάς.
Πληροφορίες
- Μετάβαση: Η καλύτερη λύση είναι να πάτε με το ΙΧ σας για να γυρίσετε τα χωριά, και μάλιστα εφοδιασμένο με αλυσίδες και αντιψυκτικό! Το Αστρος Κυνουρίας απέχει 210 χλμ. από την Αθήνα μέσω Τρίπολης και 195 χλμ. μέσω Αργους. Από το Αστρος ο Αγιος Ανδρέας απέχει 13 χλμ. και το Λεωνίδιο 37 χλμ. Οι διαδρομές από τα σημεία-βάσεις στα ορεινά χωριά είναι σχετικά αρκετά μικρές και κυμαίνονται ανάμεσα στα 30 και 40 χλμ.
- Χρήσιμα: Αστρος: Κωδικός κλήσης: 27550, Δήμος: 22901, Αστυνομία: 23333. Λεωνίδιο: Κωδικός: 27570, Αστυνομία: 22860, Δήμος: 23314. Κοσμάς: Κωδικός: 27570, Δήμος: 31826, Αστυνομία: 31400. Αγιος Πέτρος: Κωδικός: 27920, Αστυνομία: 31204.
Φαγητό - Διασκέδαση - Αγορές
- Θα δοκιμάσετε κρέας σε όλες τις παραλλαγές του, όπως κοκορέτσι, αρνί σούβλας, σπληνάντερο και στιφάδο. Στο Λεωνίδιο, καθίστε για φαγητό στην ταβέρνα του Ζούτη. Στον Κοσμά, στις γραφικές ταβέρνες της πλατείας του χωριού θα απολαύσετε γίδα βραστή, «σανό» (άγρια χόρτα του βουνού), κοσμίτικες ντομάτες και «κουφωτά» μακαρόνια με σταρένιο αλεύρι. Νόστιμο μενού έχει το εστιατόριο του ξενοδοχείου Μαλεάτης Απόλλων.
- Αρκετές καφετέριες λειτουργούν στο Παράλιο Αστρος αλλά και στο Λεωνίδιο.
- Στο Λεωνίδιο θα βρείτε πολύ γλυκές μελιτζάνες και νόστιμα σταρένια παξιμάδια. Από τον Κοσμά αγοράστε κεραμικά, παραδοσιακά υφαντά, μέλι, γλυκά και τα ονομαστά κοσμίτικα κάστανα.
(πηγή: www.7merestv.gr, 24/2/2006)
Χαλκιδική
Για να περιγράψει κανείς τη Xαλκιδική χρειάζεται λέξεις και έννοιες όπως πευκοδάση, πράσινο, δαντελένιες ακρογιαλιές, αποχρώσεις πράσινου και γαλάζιου κ.λπ. Eίναι, δηλαδή, σχεδόν η επιτομή του ελληνικού καλοκαιριού. Oσο δε γι' αυτήν την εναλλαγή βράχου - αγκάλης, μύτης - κολπίσκου, αμμουδιάς και πεύκου είναι κάτι που νομίζω θα γεμίσει τις μπαταρίες σας.
H Xαλκιδική έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή της χώρας. Ξεπερνάει τα 550 χλμ. Eννοείται, βέβαια, πως το νούμερο αυτό περιλαμβάνει και τα τρία «πόδια», την Kασσάνδρα, τη Σιθωνία και τον Aθω.
Oλος ο νομός έχει έκταση 3.254 τ. χλμ. και 104.000 κατοίκους. Πρωτεύουσα είναι ο Πολύγυρος. Στη Xαλκιδική οι κάτοικοι ασχολούνται με την πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή στη γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, υλοτομία και με τον τουρισμό.
Bέβαια, δεν είναι όλα ρόδινα και ιδανικά. Yπάρχουν και κάποιες «αρρώστιες» που ενδημούν και εδώ όπως και στην υπόλοιπη Eλλάδα. Mία είναι η μεγάλη ανοικοδόμηση, άναρχη πολλές φορές στα παράλια και γύρω από τους οικισμούς. Mια άλλη είναι η έλλειψη επαρκούς αριθμού επαγγελματιών του τουρισμού. Tώρα, «τις πταίει» είναι πολύ μεγάλη κουβέντα.
Aπό την πανέμορφη Xαλκιδική, λοιπόν, επιλέξαμε δύο χωριά που δεν είναι ακριβώς στο τουριστικό mainstream. Tο ένα είναι το Στρατώνι και το άλλο τα Πυργαδίκια. Kαι τα δύο βρίσκονται μετά τη Σιθωνία.
To πιο γνωστό είναι το Στρατώνι για δύο κυρίως λόγους. O πρώτος είναι ο Nίκος Kαββαδίας που το πέρασε στην αθανασία με τον στίχο του από τη Fata Morgana:
«Σκουριά πυρόχρωμη στις μίνες του Σινά.
Οι κάβες της Γερακινής και το Στρατώνι.
Το επίχρισμα. Η άγια σκουριά που μας γεννά,
Μας τρέφει, τρέφεται από μας, και μας σκοτώνει.»
O άλλος λόγος είναι τα μεταλλεία χρυσού που άνοιξαν με τα τόσα προβλήματα εκεί. Tώρα απ' ό,τι μου είπαν όλα πάνε καλά.
Το Στρατώνι, ως χωριό δημιουργήθηκε στα τέλη του 19ου αι. και ήταν άρρηκτα δεμένο με τη μεταλλευτική δραστηριότητα. Bέβαια, τα πλούσια κοιτάσματα μεικτών θειούχων μεταλλευμάτων ήταν γνωστά από την αρχαιότητα και τους βυζαντινούς χρόνους.
Στο Στρατώνι συγκεντρώθηκαν άνθρωποι από τις γύρω περιοχές αλλά και από πολλά μέρη της Ελλάδας για να απασχοληθούν ως εργατικό δυναμικό στα Μεταλλεία. Ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά με τους πρόσφυγες που κατέφυγαν εδώ μετά την Μικρασιατική Kαταστροφή. Το 1932, το χωριό γνώρισε εκτεταμένες καταστροφές από το σεισμό που είχε επίκεντρο τον κόλπο της Ιερισσού και θρήνησε μεγάλο αριθμό θυμάτων. Στα αμέσως επόμενα χρόνια ανοικοδομήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου.
Οι κάτοικοί του, αν και προερχόμενοι σε μεγάλο ποσοστό από διαφορετικές περιοχές, αποτέλεσαν ένα ενιαίο, αρμονικό σύνολο με υψηλό βιοτικό επίπεδο και διακρίθηκαν για την αγάπη τους στον πολιτισμό. Σε όλη τη διάρκεια της ιστορικής του πορείας, το Στρατώνι υπήρξε πλούσιο σε καλλιτεχνικά δρώμενα και τοπικές εκδηλώσεις. Ανέβασμα ερασιτεχνικών θεατρικών παραστάσεων -προπολεμικά ακόμη-, ίδρυση μουσικογυμναστικού ομίλου ήδη τη δεκαετία του '50, εκθέσεις ζωγραφικής, λειτουργία μπάντας, χορευτικό συγκρότημα, διοργάνωση εντυπωσιακών αποκριάτικων εκδηλώσεων, τριήμερα ειρήνης, συναυλίες μεγάλων καλλιτεχνών είναι μερικά δείγματα της πολιτιστικής παράδοσης που έχει να επιδείξει το Στρατώνι και που συνεχίζεται και σήμερα μέσα από τη δραστηριότητα των τοπικών συλλόγων.
Σήμερα, το παραθαλάσσιο αυτό χωριό χτισμένο στο μυχό του κόλπου της Ιερισσού, αριθμεί περίπου 1.000 κατοίκους. Hσυχο μέρος με κάποιες όμορφες παραλίες και γραφικές γωνιές δεν έχει να επιδείξει κάτι το εξαιρετικά ιδιαίτερο. Oμως έχει μια ρομαντική αύρα που πλανιέται στον αέρα και που την ένιωσα έντονα.
Tα Πυργαδίκια βρίσκονται στη μέση μεταξύ Σιθωνίας και Aγίου Oρους. Tο χωριό ιδρύθηκε μετά τη Μικρασιατική Kαταστροφή από πρόσφυγες που έφτασαν εδώ από το χωριό Αφθόνη. Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά με ένα εξαιρετικό πολεοδομικό σχέδιο, πάνω από το επίπεδο της θάλασσας και στο πιο ενδόμυχο σημείο του κόλπου του Αγίου Oρους. Είναι περικυκλωμένο από ελαιώνες και χαμηλή βλάστηση. Από οποιοδήποτε σημείο του χωριού, που αριθμεί περίπου 600 κατοίκους, ο επισκέπτης μπορεί να δει το Aγιον Oρος από τη μια μεριά και τη χερσόνησο της Σιθωνίας από την άλλη. Ο προστάτης Aγιος του χωριού είναι η «Παρθένος Μαρία της Καστρέλλας», της οποίας την εικόνα έφεραν από τον τόπο καταγωγής τους οι πρόσφυγες.
Βρίσκεται σε απόσταση 100 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη μέσω Αρναίας. Ο γειτονικός οικισμός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου με περίπου 30 κατοίκους βρίσκεται κάτω από τη διοικητική δικαιοδοσία της κοινότητας των Πυργαδικίων. Οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν το μπάνιο τους στις υπέροχες παραλίες που υπάρχουν εκατέρωθεν του χωριού. Eδώ έχει κάπως περισσότερη τουριστική κίνηση απ' ό,τι στο Στρατώνι, αλλά βρίσκεστε πάνω στο δρόμο που πάει Oυρανούπολη και Aγιον Oρος.
Αθως
Aθως (Aγιον Oρος) ονομάζεται η ανατολικότερη από τις τρεις χερσονήσους της Xαλκιδικής, όπου και το ομώνυμο όρος με 2.033 υψόμετρο. Πρόκειται για μια ορεινή χερσόνησο, της οποίας το έδαφος είναι κατανεμημένο μεταξύ των 20 μονών που βρίσκονται σε αυτήν. H χερσόνησος καταλαμβάνει έκταση 336 τ. χλμ. και έχει πληθυσμό περίπου 1.500 κατοίκους.
Kατά τη μυθολογία, το Aγιον Oρος είναι ο τεράστιος βράχος που πέταξε ο γίγαντας Aθως κατά του Ποσειδώνα. Yπάρχουν μαρτυρίες για το όνομα του Aθω στον Oμηρο και τον Aισχύλο. Eρείπια αρχαίων βωμών και ίχνη τοιχίων μαρτυρούν την ύπαρξη πόλεων στην αρχαιότητα.
H ανάπτυξη του μοναχισμού στη χερσόνησο του Aθω άρχισε σύμφωνα με τις γραπτές μαρτυρίες πριν από τον 9ο αι. Στον 10ο αι. οριοθετήθηκε επισήμως η χερσόνησος ως τόπος κατοικίας μοναχών και το 963 ιδρύθηκε το πρώτο κοινόβιο από τον Oσιο Aθανάσιο, η Mεγίστη Λαύρα, με τη βοήθεια των αυτοκρατόρων Nικηφόρου Φωκά και Iωάννη Tσιμισκή. Λίγα χρόνια αργότερα, το 971-2, γράφτηκε το πρώτο τυπικό, το οποίο ρύθμιζε θέματα σχετικά με την οργάνωση και τη διοίκηση των μοναχών του Aγίου Oρους.
Tα μοναστήρια είναι χτισμένα είτε μέσα σε επιβλητικά καταπράσινα τοπία ή σε απόκρημνους βράχους που καταλήγουν κάθετα στη θάλασσα, αλλά και σε απάνεμους κολπίσκους και ακρογιαλιές. Eκτός από το φυσικό τοπίο, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει σήμερα τη μοναδική αρχιτεκτονική των μονών του, αλλά και τον πλούτο των θησαυρών που βρίσκονται σε αυτές.
Tο Aγιον Oρος ανήκει διοικητικά στο ελληνικό κράτος και υπάγεται στη δικαιοδοσία του Oικουμενικού Πατριαρχείου. Eδρα του είναι οι Kαρυές, που είναι η πρωτεύουσα του Aθω. Στις Kαρυές βρίσκονται ο αρχαιότερος ναός του Aγίου Oρους, το Πρωτάτο (10ος αι.), η Aθωνιάδα εκκλησιαστική σχολή, τα κονάκια των μοναχών και ο Aγιογραφικός Oίκος.
Σήμερα, στο Aγιον Oρος υπάρχουν 20 μονές, οι οποίες κατά την ιεραρχική τους τάξη είναι: 1. Mεγίστη Λαύρα, 2. Bατοπαιδίου, 3. Iβήρων, 4. Xιλανδαρίου 5. Διονυσίου, 6. Kουτλουμουσίου 7. Παντοκράτορος, 8. Ξηροποτάμου 9. Zωγράφου 10. Δοχειαρίου 11. Kαρακάλλου 12. Φιλοθέου 13. Σίμωνος Πέτρας 14. Aγίου Παύλου 15. Σταυρονικήτα 16. Ξενοφώντος 17. Oσίου Γρηγορίου 18. Eσφιγμένου 19. Aγίου Παντελεήμονος 20. Kασταμονίτου.
Eκτός από τις Mονές υπάρχουν 12 σκήτες και δεκάδες κελιά, καθίσματα και ησυχαστήρια.
H είσοδος των γυναικών στο Aγιον Oρος απαγορεύεται. Oι φιλοξενούμενοι πρέπει να ντύνονται και να συμπεριφέρονται ευπρεπώς και γενικά να ακολουθούν τον τρόπο ζωής και τη διατροφή των μοναχών. Tα πλοιάρια που κάνουν το γύρο του Aθω δεν επιτρέπεται να πλησιάσουν σε λιγότερο από 500 μ. όταν έχουν μέσα γυναίκες.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ
Θα σας συνιστούσα με το αυτοκίνητό σας. Eίναι 505 χλμ. μέχρι τη Θεσσαλονίκη και από εκεί άλλα 98 για Στρατώνι και 100 μέσω Aρναίας για Πυργαδίκια.
ΠΟΥ ΝΑ ΦΑΤΕ
•Kαπετάνιος: Aκριβώς μόλις μπείτε στα Πυργαδίκια. Θα βρείτε καλό και φρέσκο ψάρι.
•Λέσχη Mεταλλείων: Στην παραλία Στρατωνίου για καλά μαγειρευτά.
•Xάρης: Mέσα στο Nέο Mαρμαρά για φρέσκο ψάρι.
•Kοινοτικό Aναψυκτήριο: Στο Στρατώνι. Eίναι αναψυκτήριο, είναι ουζάδικο με πολύ καλό μεζέ, είναι πάνω στη θάλασσα και τα βράδια λειτουργεί και σαν μπαράκι.
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
•Nοσοκομείο Πολυγύρου: 23710-20.101
•Nομαρχία: 23710-23.097
•Λιμεναρχείο N. Mαρμαρά: 23750-71.933
•Aστυνομία Iερισσού: 23770-22.206
•Δήμος Iερισσού: 23770-22.216
•Δήμος Mεγ. Παναγιάς: 23720-31.317
(πηγή: www.kathimerini.gr, 15/2/2006)
Φλώρινα
Του αγίου Βαλεντίνου πάρτε το ταίρι σας και εκδράμετε σε μια από τις πιο γραφικές και ρομαντικές πόλεις μας.
Ο ποταμός Σακουλέβας που τη διασχίζει, τα πάρκα, το πράσινο, οι γραφικοί της λόφοι και το χιόνι που «κάθεται» στις γραφικές κεραμοσκεπές των σπιτιών της πόλης δημιουργούν ένα ειδυλλιακό χειμωνιάτικο τοπίο!
Η Φλώρινα είναι μία αρχοντική πόλη, γεμάτη ιστορικές μνήμες και παραδόσεις, γεμάτη ζωντάνια και φιλόξενους κατοίκους. Οι καμινάδες της καπνίζουν και ο αέρας ευωδιάζει ξύλο και ζυμωτό ψωμί. Η εποχή είναι η πιο κατάλληλη για να συνδυάσετε μια επίσκεψη σε αυτή την αρχοντική πόλη και ταυτόχρονα να κάνετε πολλές εκδρομές τριγύρω και σκι σε ένα πολύ καλό χιονοδρομικό κέντρο, το Βίτσι.
Γνωριμία με την πόλη
Η Φλώρινα έγινε γνωστή την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Χρησιμοποιήθηκε ως ορμητήριο λόγω της καίριας θέσης της. Από το 18ο αιώνα εξελίχθηκε σε εμπορικό και βιοτεχνικό κέντρο με έντονη πολιτιστική και εκπαιδευτική δραστηριότητα. Φιλοξένησε τις πιο σημαντικές μορφές του Μακεδονικού Αγώνα.
Για να απολαύσετε την καλύτερη θέα στην πόλη πρέπει να ανεβείτε στο λόφο του Αγίου Παντελεήμονα. Ύστερα περπατήστε στο κέντρο, δίπλα στο Σακουλέβα. Εκεί γυρίστηκε και η ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το μετέωρο βήμα του πελαργού».
Συνεχίστε τη βόλτα σας με προσκύνημα στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, που είναι η προστάτιδα της πόλης. Περιπλανηθείτε μέσα στη γραφική αγορά και ψωνίστε αναμνηστικά δωράκια.
Επισκεφτείτε, επίσης, τα τρία μουσεία: Αρχαιολογικό, Λαογραφικό και Σύγχρονης Τέχνης. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο θα δείτε αγάλματα και εργαλεία. Θαυμάστε το άγαλμα της θεάς Αρτεμης, η λατρεία της οποίας ήταν ευρέως διαδεδομένη στην περιοχή. Το Λαογραφικό Μουσείο και το Σύγχρονης Τέχνης βρίσκονται απέναντι, στις όχθες του Σακουλέβα ποταμού. Αξίζει, όμως, να δείτε και την Πινακοθήκη, όπου παρουσιάζονται έργα σύγχρονων Φλωρινιωτών ζωγράφων. Πρόκειται για ένα μουσείο που σπάνια συναντά κανείς μακριά από μεγάλες πόλεις και που σίγουρα θα σας εντυπωσιάσει. Κάντε μία βόλτα και από το ζωολογικό κήπο της πόλης, που φιλοξενεί πολλά ζώα από την πανίδα της χώρας μας. Στο λόφο του Αγίου Παντελεήμονα θα δείτε και το εκτροφείο θηραμάτων, όπου εκτρέφονται και ζουν ελεύθερα για αναπαραγωγή ελάφια, αγριογούρουνα, ζαρκάδια και άλλα ζώα.
Εκδρομές
Αφήνοντας πίσω σας την πόλη, αρχίστε την ανακάλυψη της μαγευτικής φύσης της περιοχής.
Ξεκινήστε από το γραφικό Νυμφαίο στις πλαγιές του Βέρμιου, όπου θα εντυπωσιαστείτε από τον παραδοσιακό οικισμό και η θέα θα σας κόψει την ανάσα.
Το εκδρομικό ενδιαφέρον της περιοχής φυσικά εστιάζεται στις Πρέσπες, έναν από τους μεγαλύτερους, πιο σημαντικούς και πιο όμορφους υγροβιότοπους της Ελλάδας. Πρόκειται για έναν πραγματικό παράδεισο, ο οποίος -ευτυχώς!- μέχρι σήμερα έχει παραμείνει σε μεγάλη έκτασή του ανέγγιχτος από τους καταστροφείς της φύσης (μια... φυλή που ευδοκιμεί στην υπερήφανη κατά τ' άλλα πατρίδα μας). Οι λίμνες απέχουν μόλις σαράντα χιλιόμετρα από τη Φλώρινα. Σύμφωνα με την ιστορία, στην αρχαιότητα, στη θέση τους βρισκόταν η λίμνη Δασσαρίτιδα. Σήμερα οι Πρέσπες εκτείνονται σε 300.000 στρέμματα. Ξεκινήστε τη βόλτα σας από το γραφικό νησάκι του Αγίου Αχιλλείου. Ανεβείτε στο λόφο Κούλα, απ? όπου θα έχετε θαυμάσια θέα. Μπροστά σας η Μικρή Πρέσπα και αριστερά, προς το βορρά, η Μεγάλη Πρέσπα. Τα νερά της Μεγάλης Πρέσπας έχουν μπλε χρώμα. Λίγο πιο πάνω από τη λίμνη θα συναντήσετε το γραφικό χωριό Αγιος Γερμανός ?το μεγαλύτερο της περιοχής? με τη θαυμάσια εκκλησία του που χρονολογείται από τον 11ο αιώνα.
Στη Μεγάλη Πρέσπα, αν είστε τυχεροί, θα παρατηρήσετε μερικά από τα πιο όμορφα και πιο σπάνια πτηνά της ελληνικής πανίδας. Απαραιτήτως θα επισκεφτείτε τα ασκηταριά και θα θαυμάσετε τις μοναδικές βραχογραφίες. Το πιο ενδιαφέρον από τα ασκηταριά είναι εκείνο της Παναγίας Ελεούσας. Στο ασκηταριό της Μικρής Ανάληψης θα δείτε βραχογραφίες της Παναγίας της Δεξιοκρατούσας, οι οποίες χρονολογούνται από το 15ο αιώνα. Ένα γραφικό ψαροχώρι επάνω στη Μεγάλη Πρέσπα είναι οι Ψαράδες, που θα το δείτε έτσι κι αλλιώς, γιατί από εκεί ξεκινούν όλες οι βόλτες σας στη λίμνη.
Σπορ
Τα βουνά Βαρνούντας, Βέρνος, Τρικλάριο και Βόρρας είναι ιδανικά όχι μόνο για πεζοπορία, αλλά και για αναρρίχηση, ποδηλασία βουνού, ορειβασία... Στο γραφείο «Συνοδοί Βουνού Φλώρινας» θα βρείτε έμπειρους εκπαιδευτές που θα σας γνωρίσουν με ασφάλεια τα μυστικά της φύσης της. Οι φαν του σκι πηγαίνουν λίγο πιο έξω από το Πισοδέρι, στη θέση Βίγλα. Εκεί λειτουργεί ένα πολύ καλό (σε υποδομές) χιονοδρομικό κέντρο. Διαθέτει τρεις κανονικές πίστες και μία πίστα αντοχής, δύο αναβατήρες και ένα μοντέρνο και με όλες τις ανέσεις σαλέ. Το χιονοδρομικό κέντρο είναι αρκετά ήσυχο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν παρουσιάζει ενδιαφέρον για τους λάτρεις του σκι.
Πληροφορίες
* Μετάβαση: H Φλώρινα απέχει 580 χλμ. από την Αθήνα και 160 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη. Μπορείτε να πάτε με το λεωφορείο του ΚΤΕΛ (τηλ. Αθήνας: 210-5130427 και Θεσ/νίκης: 2310-522161) ή με το τρένο (ΟΣΕ τηλ. Αθήνας: 210-5297777 και Θεσ/νίκης: 2310-517517). Αν όμως βιάζεστε, μπορείτε να πάτε με το αεροπλάνο μέχρι την Καστοριά. Η Φλώρινα απέχει από εκεί μόλις 55 χλμ. Θα χρησιμοποιήσετε ταξί ή τοπικό λεωφορείο.
* Χρήσιμα: Κωδικός κλήσης: 23850 Αστυνομία: 22222 Δήμος: 28400
Φαγητό - Διασκέδαση - Αγορές
* Δοκιμάστε μοναδικές πικάντικες γεύσεις: σούπες, κεμπάπ, σουτζουκάκια, σουτζούκι, κόκκινες πιπεριές, λουκάνικα και λιμνίσια ψάρια από τις Πρέσπες. Γευτείτε ντόπια πιάτα σε δύο καλές ταβέρνες της πόλης: τον Όλυμπο και την Πρέσπα. Γευτείτε και τα υπέροχα φλωρινιώτικα γλυκά.
* Η νυχτερινή μεταμόρφωση της πόλης είναι εντυπωσιακή. Περάστε απ? όλα τα στέκια στο κέντρο και κοντά στο ποτάμι, για να έχετε μία πλήρη εικόνα...
* Θα βρείτε πολύ όμορφα υφαντά, κιλίμια και φλοκάτες. Αγοράστε τα καλάθια που φτιάχνουν εκεί, πήλινα και ξύλινα διακοσμητικά αντικείμενα. Από τρόφιμα να πάρετε φασόλια ξερά, γίγαντες και κόκκινες πιπεριές, φρούτα και γλυκά του κουταλιού. Θα βρείτε και πολύ καλά κρασιά από το Αμύνταιο.
(πηγή: www.7merestv.gr, 13/2/2006)
Η Αλσατία και τα κρασιά της
Προ δεκαετίας και πλέον, σε κεντρικό κατάστημα πωλήσεως κρασιών, άκουσα τη νεαρά, πληθωρική πωλήτρια να δηλώνει, μετά περισσεύματος αυτοπεποιθήσεως: «Α, τα κρασιά της Αλσατίας είναι σαν τα γερμανικά. Πολύ φρουτέ (sic) και ελαφρώς γλυκίζοντα (sic)»! Πέραν της γλωσσικής παραδοξότητος, η ανωτέρω δήλωση εκφράζει παραστατικότατα την εικόνα που η μεγάλη μερίδα των καταναλωτών είχε σχηματίσει, την εποχή εκείνη, για τα αλσατικά κρασιά και η οποία βεβαίως πόρρω απείχε της πραγματικότητος.
Ισως οι ασαφείς μνήμες από τις παραδόσεις ιστορίας των γυμνασιακών χρόνων, που εδίδασκαν ότι η Αλσατία υπήρξε πάντα διαφιλονικούμενη ζώνη μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, ίσως τα γερμανικής γραφής και γαλλικής εκφοράς ονόματα των παραγωγών ή ακόμη ίσως οι γερμανικής ονοματολογίας ποικιλίες σταφυλιών να συνετέλεσαν στον σχηματισμό αυτής της εντύπωσης.
Η εντελώς ξεχωριστή προσωπικότητα όμως που διαθέτουν ελάχιστους επιτρέπει συσχετισμούς με κρασιά έστω και όμορων περιοχών ή χωρών. Είναι αλήθεια βέβαια ότι μοιράζεται με τη Γερμανία την κοιλάδα του Ρήνου και κάποιες ποικιλίες σταφυλιού, όμως οι ομοιότητες σταματούν εδώ. Σε αντίθεση με τη γερμανική τάση για υπόγλυκες γεύσεις, η γαλλική πλευρά επιμένει σε κρασιά ξηρά που προορίζονται να συνοδεύσουν το γεύμα και όχι το επιδόρπιο.
Η αμπελουργική ζώνη της Αλσατίας καταλαμβάνει έκταση 12.000 στρεμμάτων στις απολήξεις της οροσειράς των Βοσγίων και στην κοιλάδα του Ρήνου. Στον χάρτη εμφανίζεται σαν μια εξαιρετικά μακρά (120 χιλιόμετρα) και αρκετά στενή (3 χιλιόμετρα) λωρίδα, που αρχίζει στο ύψος της Μυλούζ και τελειώνει στο ύψος του Στρασβούργου, «ακολουθώντας» τον ρου του ποταμού Ρήνου.
Λέγεται ότι, παρατηρώντας τη φυσιογνωμία μιας περιοχής, μπορείς να φαντασθείς τον χαρακτήρα των κρασιών της. Οντως στην Αλσατία αυτή η ρήση βρίσκει την πλήρη εφαρμογή της. Οι μικροί καταπράσινοι λόφοι με τον ελαφρότατο κυματισμό, οι ήρεμες φλέβες νερού που διασχίζουν τις κοιλάδες, τα όμορφα χωριά που διακρίνονται στις πλαγιές στέρεα δομημένα με πέτρα και ξύλο, όλα προδιαθέτουν για κρασιά καλότροπα, αρμονικά, χωρίς αιχμές, εκφραστικά και φιλικά, ακόμη και για τον αμύητο καταναλωτή. Αλλωστε δεν είναι τυχαία η επιτυχία που γνωρίζουν, τα τελευταία ιδίως χρόνια, τόσο στην ίδια τη Γαλλία όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η πραγματική οινική ιστορία της Αλσατίας αρχίζει με την κατάκτησή της από τους Ρωμαίους, αν και ένας τοπικός μύθος, που μου διηγήθηκε ο γλυκύτατος κύριος Guy Dopff, πρώην ιδιοκτήτης της άλλοτε κραταιάς οινοπαραγωγού εταιρείας Dopff et Irion, υποδηλώνει ίσως παλαιότερες καταβολές αλλά και... ελληνική παρουσία.
Ο Ηρακλής, αφού ολοκλήρωσε τον άθλο του στον Κήπο των Εσπερίδων, αναγκάσθηκε να επιστρέψει διά ξηράς στην αυλή του βασιλιά Ευρυσθέα (διότι προφανώς οι εργαζόμενοι στον εθνικό μας αερομεταφορέα πραγματοποιούσαν απεργιακές κινητοποιήσεις διεκδικώντας την ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων τους), οπότε, πάντα κατά τον μύθο, πέρασε και από την Αλσατία. Επιρρεπής στις απολαύσεις, υπέκυψε στα θέλγητρα των εύχυμων νεανίδων της περιοχής, διασκέδασε μαζί τους και μεθυσθείς με εντόπιο οίνο, έπεσε θύμα κλοπής. Οι Αλσατοί του έκλεψαν το ρόπαλό του, το οποίο έκτοτε παραμένει, σε μέρος κρυφό, στις όχθες του Ρήνου. Κατ' άλλους βέβαια, ο πρόγονός μας κατέλιπε οικειοθελώς το ρόπαλο έναντι των προσφερθεισών... υπηρεσιών, αλλά, εν πάση περιπτώσει, αυτά είναι θέματα τα οποία οφείλουν να διερευνήσουν οι ιστορικοί και όχι οι οινογράφοι.
Οι καλλιεργούμενες ποικιλίες σταφυλιού, για να επανέλθουμε στα καθαρώς οινικά ενδιαφέροντα, είναι οκτώ, μόνον όμως οι επτά επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν αυτοτελώς για την παραγωγή οίνων Ελεγχόμενης Ονομασίας Προελεύσεως. Να επισημάνουμε ότι η Αλσατία είναι η μόνη οινοπαραγωγός ζώνη της Γαλλίας που τα κρασιά της αναγνωρίζονται κυρίως από την ποικιλία του σταφυλιού και όχι από την Ονομασία Προελεύσεώς τους, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις είναι Alsace ή σπανιότερα Alsace Grand Cru, όπως θα εκθέσουμε διεξοδικότερα στη συνέχεια. Κατά κανόνα, κάθε κρασί προέρχεται από μία και μοναδική ποικιλία, η οποία και αναγράφεται στην ετικέτα της φιάλης.
Πιο αναλυτικά:
* Η Sylvaner, η οποία κατάγεται από την Αυστρία ή την Ουγγαρία, προσφέρει κρασιά ζωηρά, φρέσκα και συχνά σπινθηροβόλα στη νεότητά τους. Διακριτικά αρώματα και ζωντάνια τα καθιστούν ιδανικούς προδόρπιους οίνους.
* Η Pinot blanc (μαζί με τη συγγενική της Pinot Auxerrois) προσφέρει οίνους δροσιστικούς που δεν τους λείπει η δομή. Αριστη πρώτη ύλη για την παραγωγή αφρωδών οίνων ποιότητος.
* Η Chasselas είναι ο πληβείος μέσα στην αλσατική αριστοκρατία και τείνει να εξαφανισθεί. Χρησιμοποιείται μόνο στην παραγωγή του Edelzwicker, ενός κρασιού μαζικής καταναλώσεως.
* Η Pinot noir, μετανάστης από τη Βουργουνδία, είναι η μοναδική κόκκινη ποικιλία, η οποία, καθώς δεν βρίσκει τις ιδανικότερες για την ωρίμανσή της συνθήκες, μετατρέπεται κυρίως σε ροζέ και σπανιότερα σε κόκκινα κρασιά.
* Η Muscat ή μάλλον οι Muscats, μια και πρόκειται για δύο συγγενείς ποικιλίες που οινοποιούνται μαζί, εδώ μετατρέπονται σε ξηρά κρασιά, με εκρηκτικά αρώματα μοσχάτου σταφυλιού.
* Η Riesling, παραδοσιακή ποικιλία της κοιλάδας του Ρήνου, βρίσκει στη γαλλική πλευρά την πληρέστερη έκφρασή της. Θεωρείται ο βασιλεύς των αλσατικών κρασιών και μπορεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις να φθάσει σε επίπεδα ανυπέρβλητης τελειότητας. Το καλύτερο Riesling πιστεύεται από το σύνολο σχεδόν των επαϊόντων ότι παράγεται στον «περιτειχισμένο αμπελώνα» της Ste. Hune, κοντά στο Ribeauville. Εξαιρετικές δυνατότητες παλαίωσης, παρά το λευκό του χρώμα και την ευρέως καλλιεργούμενη αντίληψη ότι τα «λευκά δεν παλαιώνουν».
* Η Tokay Pinot Gris, παρά το όνομά της, δεν έχει καμία σχέση με την Ουγγαρία. Πλούτος αρωματικός και γευστική πολυπλοκότητα χαρακτηρίζουν τα περισσότερα κρασιά αυτής της ποικιλίας.
* Τέλος, η Gewurztraminer, με την εντυπωσιακή αρωματική παρουσία, που θυμίζει τριαντάφυλλα, εξωτικά φρούτα και μπαχαρικά, το πάχος και την πληρότητα στο στόμα, δικαίως αποκαλείται... αυτοκράτωρ της Αλσατίας.
Οι τέσσερις τελευταίες ποικιλίες λέγονται και «ευγενείς ποικιλίες», έχουν δε ουσιαστική συμμετοχή στη δημιουργία των οίνων ποιότητος.
Θα επανέλθουμε όμως και στο επόμενο σημείωμά μας για να ολοκληρώσουμε την παρουσίαση αυτής της μαγευτικής περιοχής, καθώς είναι μάλλον δύσκολο να «χωρέσουμε» 12.000 στρέμματα... σε 850 λέξεις!
(πηγή: ΒΗΜΑ)
Το αλσατικό κρασί: πέντε προτάσεις
Το γαλλικό κρασί έχει παγκοσμίως την καλύτερη φήμη και ανάμεσα στις διάφορες γαλλικές ποικιλίες, εξέχουσα θέση έχουν τα αλσατικά λευκά. Η αριστερή όχθη του Ρήνου έχει μακρά παράδοση στην καλλιέργεια αμπελιών καις την παραγωγή λεπτών γεύσεων που ξεκινά πολύ πριν το Μεσαίωνα. Τα ασύγχρονα αλσατικά κρασιά αναγεννήθηκαν μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου πολέμου για να κατακτήσουν τη δεσπόζουσα θέση τους χάρη σε μια εξαιρετική ποιότητα.
Le Tokay Pinot Gris: Λευκό κρασί με λεπτή δροσερή γεύση που βρίσκει κοινό πρόγονο με το ουγγρικό Tokay βασιλιά των ευρωπαϊκών κρασιών από τους Τσάρους και τη Ναπολεόντειο εποχή. Η γεύση του δεν είναι όξινη και μένει στο στόμα με μια ελαφριά αίσθηση περίπλοκων αρωμάτων. Πολύ καλό για τη συνοδεία foie-gras, λευκών κρεάτων αλλά και ελαφιού ή αγριογούρουνου.
Le Gewurztramminer: Λευκό κρασί με φρουτώδη γεύση και πλούσιο άρωμα λουλουδιών, φρούτων και μπαχαρικών. Το δυνατό και ελκυστικό άρωμα αυτού του κρασιού του προσδίδει μια πιο «θηλυκή» γεύση που το κάνει κατάλληλο για απεριτίφ ή συνοδευτικό εξωτικών πιάτων, δυνατών τυριών και γλυκών ή φρούτων.
Le Riestling: Ξηρό, λευκό κρασί απαλά φρουτώδες που αφήνει στο στόμα μια «αργή» πικρόγλυκη γεύση. Κατάλληλο για τη συνοδεία θαλασσινών, λευκών κρεάτων και choucroutte. Χρησιμοποιείται καταπληκτικά στη μαγειρική π.χ. Coq au riestling.
Le Muscat d’Alsace: Ασύγκριτα φρουτώδες λευκό κρασί, πολύ ξυρότερο από τα υπόλοιπα Muscat. Δίνει την αίσθηση του χυμού των σταφυλιών που μόλις πατήθηκαν στην κάθε γουλιά και είναι ιδανικό απεριτίφ.
Le Pinot Noir: Ένα κόκκινο αλσατικό κρασί που ξεχωρίζει ανάμεσα στα λευκά, με απαλή φρουτώδη γεύση που θυμίζει κεράσι κάτι που το κάνει κατάλληλο συνοδευτικό κόκκινων κρεάτων και λευκών τυριών.
Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε πολλά άλλα κρασιά όπως το διακριτικό και απαλό , ίσως πιο «καλοκαιρινό» Sylvaner ή το δροσερό Pinot Blanc ή ακόμα το «περίπλοκο» Edelzwicker. Μια καλή εκδρομή είναι ο δρόμος των κρασιών που περνάει από πάνω από εκατό χωριά και διανύει περίπου 170 χλμ. Επίσης ενδιαφέρουσα είναι η γιορτή του κρασιού προς τα μέσα Αυγούστου.
Πέρα από τα εξαιρετικά κρασιά που θα βρείτε ακόμα και σε κανονικά σούπερ-μάρκετ σε φθηνές τιμές, αναζητήστε και τις γεύσεις της αλσατικής μπύρας καθώς η Αλσατία διαθέτει μερικές από τις πιο διάσημες ετικέτες: Fischer, Adelshoffen, Kroenenburg, Meteor και Schutzenberger. Μπορεί δε να ανακαλύψετε και νέες γεύσεις στις brasseries (καταστήματα που φτιάχνουν τα ίδια τη μπύρα που σερβίρουν) με συνοδεία φρέσκων Bretzel.
(πηγή: Μανώλης Γεωργακάκης)
