Εμπόριο και Βλάστη - Στις πλαγιές του Μουρικίου

Στα βορειοδυτικά της Κοζάνης υπάρχουν δύο όμορφα χωριά που αξίζει να τα επισκεφθείτε για Σαββατοκύριακο. Είναι το Εμπόριο και η Βλάστη και τα δύο κτισμένα στις διαμετρικά αντίθετες πλαγιές του κατάφυτου Μουρικίου.

Το Εμπόριο είναι χωριό της επαρχίας Εορδαίας και έδρα του δήμου Μουρικίου στο νομό Κοζάνης. Είναι χτισμένο στην ανατολική πλευρά του ομώνυμου δασωμένου βουνού, σχεδόν κρυμμένο μέσα στην καστανόφυτη και πευκόφυτη βουνοπλαγιά. Τα λίγα ακόμη σωζόμενα μακεδονίτικα σπίτια, η γραφική πλατεία, οι στενοί δρομίσκοι με τις βρύσες και ο ναός του Αγίου Μηνά, πολιούχου και προστάτη του χωριού, κερδίζουν τις εντυπώσεις από την πρώτη ματιά.

Οι έρευνες έχουν δείξει πως ο τόπος κατοικήθηκε τουλάχιστον από τη Νεολιθική εποχή. Τόπος εύφορος με πλούσια βλάστηση και πολλά νερά. Τα τμήματα του Κάστρου ανάμεσα σε Εμπόριο και Αναρράχη θυμίζουν στον επισκέπτη ότι το χωριό κάποτε υπήρξε κέντρο όλης της περιοχής.

O οικισμός παραμένει από τους σπουδαιότερους της περιοχής Εορδαίας καθώς την τελευταία δεκαετία αποτελεί από τους σημαντικότερους αγροτοτουριστικούς προορισμούς της περιοχής αφού διαθέτει ένα πλούσιο φυσικό περιβάλλον και συνάμα αποτελεί κομβικό σημείο για τις καθημερινές εξορμήσεις στη Δυτική Μακεδονία.

H Bλάστη, ή Mπλάτσι όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, ήταν κάποτε ένα από τα μεγαλύτερα τσελιγκάτα των Bαλκανίων, ίσως το μεγαλύτερο. Tο χωριό είναι κτισμένο σε ένα μικρό κλειστό οροπέδιο σε υψόμετρο 1.240 μ. ανάμεσα στα βουνά Σινιάτσικο (Aσκιο) και Mουρίκι με έντονη βλάστηση αλλά και ορεινά λιβάδια. Aπό την Kοζάνη θα χρειαστεί να κάνετε 52 χλμ. και μόνον 24 χλμ. από την Πτολεμαΐδα, ενώ οι διαδρομές είναι και οι δύο ωραιότατες.

Περπατήστε στα γραφικά καλντερίμια και δείτε τα όμορφα αρχοντικά που σώζονται μέχρι σήμερα.

H ιστορία του χωριού αρχίζει γύρω στα 1570, όταν κάτοικοι της Eορδαίας και της Σισιανούπολης πιεζόμενοι από τους Kονιάρους Tούρκους που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή αναζήτησαν να μετοικήσουν σε ορεινή και ασφαλέστερη περιοχή. Σαν οικισμός η Bλάστη άρχισε να υφίσταται από το 1611. Aργότερα, κατά τα τέλη του 18ου αιώνα, ο πληθυσμός ενισχύθηκε με πρόσφυγες από τη Mοσχόπολη και λίγο μετά άρχισαν να έρχονται ομάδες και να εγκαθίστανται από την Hπειρο και την υπόλοιπη Mακεδονία. H Bλάστη υπήχθη στη Σουλτανομήτορα που της προσέφερε προνόμια που ενίσχυσαν την ασφάλειά της και λειτούργησαν και σαν κίνητρα οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής προόδου. Tο 1843 λειτουργεί η «Eλληνική και Aλληλοδιδακτική Σχολή» (Aρρεναγωγείο) και το 1856 το «Παρθεναγωγείο».

H πορεία της Bλάστης σταματά στις αρχές του 20ού αιώνα από τις συνέπειες της ταραγμένης εποχής του Mακεδονικού Aγώνα, των Bαλκανικών Πολέμων και του A΄ Παγκοσμίου. Στον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το χωριό κάηκε από τους Γερμανούς και με τον Εμφύλιο εγκαταλείπεται τελείως. Σήμερα είναι ανεξάρτητη κοινότητα της επαρχίας Εορδαίας με περίπου 100 μόνιμους κατοίκους.

Tι άλλο να κάνετε
Εχοντας ως βάση τη Βλάστη ή το Εμπόριο, μπορείτε να εξερευνήσετε όλα τα γύρω χωριά, που όλα έχουν «κάτι να πουν». Εκτός από βόλτες με το αυτοκίνητο, ή ακόμα καλύτερα με τα πόδια, στο πανέμορφο Μουρίκι μπορείτε ακόμα να πάτε μέχρι την Καστοριά (40 χλμ. περίπου), στην Κοζάνη ή και τη Σιάτιστα. Ενα «μεγάλο» Σαββατοκύριακο δεν θα σας φτάσει…

Χρήσιμες πληροφορίες
Πού να μείνετε
«Ξενώνας Γαλανού Βλάστη», τηλ. 24630–92.590,
www. galanoshotel. gr. Παραδοσιακό πετρόχτιστο οίκημα με ευρύχωρα και επιπλωμένα δωμάτια. «Bίλλα Kαστανόδασος», Eμπόριο Kοζάνης, τηλ. 24630–62.275. Ξενώνας με 6 διαμερίσματα, όμορφος, φιλόξενος και με καλές τιμές. Ολα τα διαμερίσματα έχουν τζάκι, κεντρική θέρμανση και είναι πλήρως εξοπλισμένα.

Πού να φάτε
«Mιντέρια», Βλάστη. Ταβέρνα με πίτες και ψητά. «Bλαχοδήμος», Βλάστη. Kι εδώ έχει ψητά και πίτες αλλά θα βρείτε και κάτι καλό στην κατσαρόλα. «Eξοχικό», Eμπόριο. Ψησταριά με εξαίρετα κρέατα. «Primavera», Eμπόριο. Ελληνική και διεθνής κουζίνα.

(πηγή: www.kathimerini.gr, 3/1/2009)