Τουρισμός, το άρμα ανάπτυξης στη Νάουσα

Αποτελεί μονόδρομο για το «Μάντσεστερ των Βαλκανίων» - Σημαντικά έργα υποδομών έχουν ήδη δρομολογηθεί μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων

Η Νάουσα βρίσκεται και πάλι σε αναβρασμό. Το νέο συλλαλητήριο που διοργανώνει το Εργατικό Κέντρο της πόλης την ερχόμενη Πέμπτη θα στρέψει για μια ακόμη φορά τα φώτα της δημοσιότητας στην «πρωτεύουσα της ανεργίας», επαναφέροντας στο προσκήνιο την αποβιομηχάνιση που απασχολεί εδώ και μια δεκαπεντετία τον δεύτερο σε μέγεθος δήμο του νομού Ημαθίας. Η ανεργία αποτελεί το βασικό θέμα συζήτησης στα καφενεία όπου απολαμβάνουν τον ήλιο οι συνταξιούχοι κάτω από τους χαλαρούς ρυθμούς της πόλης. Και δεν έχουν άδικο, αφού το ένα πλήγμα διαδέχεται το άλλο, με πρώτο το κλείσιμο του εργοστασίου «Βέτλανς» στις αρχές του '90 και απανωτά τα «χτυπήματα» από το 2004 με το κλείσιμο μεγάλων επιχειρήσεων κλωστουφαντουργίας που άφησαν στον... δρόμο περί τους 3.500 εργαζομενους (5.000 εκτιμούν οι φορείς, από όλες τις παράπλευρες συνέπειες). Η επιδοματική ενίσχυση και η ειδική ρύθμιση που πέτυχαν με τις προηγούμενες μαζικές κινητοποιήσεις δεν καλύπτουν το σύνολο των ανέργων ούτε ανακουφίζουν την τοπική κοινωνία.

Η πόλη αυτή των 23.000 κατοίκων ταυτίστηκε με τη βιομηχανία που αναπτύχθηκε από τα τέλη του 19ου αιώνα χάρη στα νερά -τον «λευκό άνθρακα» - της Αράπιτσας, μετατρέποντας τη Νάουσα στο «Μάτσεστερ των Βαλκανίων», όπως την αποκαλούν. Μέσα από τα ερείπιά της, το μοντέλο ανάπτυξης που θα επαναφέρει την οικονομική άνθηση είναι ο τουρισμός. Αποτελεί μονόδρομος και σ' αυτόν προσανατολίζονται μικρά και μεγαλύτερα έργα υποδομών που δρομολογούνται μέσω των ευρωπαϊκών κονδυλίων και του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Προς αυτήν την κατεύθυνση στρέφονται και οι ιδιώτες επενδύοντας σε μικρές τουριστικές μονάδες (ξενώνες, αγροτοτουρισμό κ.ά.). Ευλογημένος τόπος η ιστορική Νάουσα, έχει περιθώρια ανάπτυξης χάρη στη φυσική της ομορφιά, την παράδοση στο κρασί και τα αποκριάτικα δρώμενα. Το μεγευτικό άλσος Αγίου Νικολάου με τα πλούσια νερά, αποτελεί «κόσμημα». «Ηταν το μοναδικό έργο που απέβλεπε νωρίς στον τουρισμό», αναφέρει ο δήμαρχος της Νάουσας κ. Τάσος Καραμπατζός.

Η σύνδεση της πόλης με το άλσος είναι ένα από τα επόμενα έργα, όπως και η ολοκλήρωση του κολυμβητηρίου και η ανάπλαση της Αραπίτσας. Ανάσα για την ύδρευση και άρδευση της περιοχής θα δώσει ένα φράγμα που θα συγκρατήσει τον υδάτινο πλούτο, το ολοκληρωμένο πρόγραμμα βιώσιμης ανάπτυξης Βερμίου, μια φρέσκια πρόταση διανομαρχιακής-διαδημοτικής συνεργασίας τριών νομών (Ημαθίας, Πέλλας, Κοζάνης), ενώ ο ΧΥΤΥ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολοιμάτων 12 δήμων του νομού Ημαθίας) στην περιοχή Βαρβάρες Ημαθίας, καθώς και μικρότερα ή μεγαλύτερα έργα θα αναβαθμίσουν και θα διευκολύνουν την καθημερινή ζωή των κατοίκων. Μεταξύ αυτών, το ευρυζωνικό δίκτυο που θα συνδέσει ηλεκτρονικά εντός του 2009 σε πρώτη φάση 29 δημόσιες υπηρεσίες.

Παρεμβάσεις

Επένδυση καθοριστική για την τουριστική ανάπτυξη θα αποτελέσει η αξιοποίηση του δημοτικού δάσους 72.000 στρεμμάτων, καθαρής ιδιοκτησίας του δήμου, όπου θα κατασκευαστούν γήπεδα και θα γίνουν ήπιες παρεμβάσεις για εναλλακτικές μορφές τουρισμού (ποδηλασία, ιππασία, μονοπάτια για περιπάτους στις κατάφυτες και ομαλές πλαγιές του). Αύξηση επισκεψιμότητας (14.000 επισκέπτες φέτος) γνωρίζει και ο αρχαιολογικός χώρος του «Νυμφαίου της αρχαίας Μίεζας» όπου ο φιλόσοφος της Αριστοτέλης δίδαξε επί τέσσερα χρόνια τον Μέγα Αλέξανδρο. Στο συμβολικό αυτό χώρο λειτουργεί εδώ και ένα χρόνο ένα σύγχρονο κέντρο πολιτισμού «Σχολής Αριστοτέλους». «Οι βιομηχανίες έρχονται και παρέρχονται. Αυτό που θα μείνει είναι ένα πολιτιστικό κέντρο», είχε πει στον δήμαρχο ο ευεργέτης της Νάουσας Χρήστος Λαναράς.

«Ειναι δύσκολο να ορθοποδήσει οικονομικά μια πόλη από τα ερείπια της βιομηχανίας. Αποτελεί όμως και ένα στοίχημα», υποστηρίζει ο δήμαρχος. «Επενδύσεις μικρομεσαίου τουρισμού δεν θα επαναφέρουν σε καμία περίπτωση την ευμάρεια», αντιτείνει με απαισιοδοξία ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου της Νάουσας Θ. Τσίτσης. «Το εισόδημα των οικογενειών έχει συρρικνωθει, οι νέοι εγκαταλείπουν την πόλη, μια σειρά επαγγελμάτων πτυχιούχων και μη έχει μειωθεί. Στη βιομηχανία στήριζε τις ελπίδες του ο γονιός για τα παιδιά του».


Απέραντοι αμπελώνες, φημισμένο κρασί

Βασικός οικονομικός πνεύμονας αποτελεί η ανάπτυξη της οινοποιίας. Δεν είναι τυχαίο ότι το 1987, με πρωτοβουλία του OIV (Διεθνές Γραφείο Αμπέλου και Οίνου), η Νάουσα ανακηρύχθηκε διεθνής Πόλη Αμπέλου και Οίνου. Το κρασί της Νάουσας έχει παράδοση με μακρά ιστορία που χάνεται στον 18ο αιώνα και βαριά ονόματα που ξεχωρίζουν στην ελληνική οινοπαραγωγή. «Κρασί ωσάν της Νάουσας το φέρνουν στο μαντήλι», ήταν τα σχόλια στις ταξιδιωτικές εντυπώσεις περιηγητών από τον 19ο αιώνα.

Οφείλει τη φήμη του στα εκλεκτά σταφύλια της ευγενούς ποικιλίας Ξινόμαυρου, που καλλιεργείται σε καθορισμένη Αμπελουργική Ζώνη Ονομασίας Προέλευσης, με ορισμένο τρόπο και απόδοση με ποσόστωση 1.000 κιλά/στρέμμα.

Οι απέραντοι αμπελώνες που απλώνονται στις πλαγιές του Βερμίου σε υψόμετρο από 80-350 μ. σε έκταση 7.000 στρεμμάτων αποδίδουν περί τα 4.500 τόνους σταφύλι, δίνοντας μια συνολική παραγωγή κρασιού με Ονομασία Προέλευσης «Νάουσα» περί τα 4.500.000 λίτρα. Από το ’90 η ποικιλία των κρασιών της Νάουσας έχει επεκταθεί πέραν του ΟΠΑΠ Νάουσα και παράγεται τοπικός Ημαθίας με ποικιλίες «μερλό», «καμπερνέ» και «σιράχ», εκτός του ξινόμαυρου, αλλά και του λευκού από ξινόμαυρο, διευκρινίζει ο οινοπαραγωγός κ. Γιάννης Μπουτάρης.

Δεκαοκτώ συνολικά οινοποιεία δραστηριοποιούνται στη Ζώνη Ονομασίας Προέλευσης, με δεκαπέντε μικρούς επενδυτές που αναπτύχθηκαν την τελευταία δεκαπενταετία στα οινοποιεία, ανοιχτά και επισκέψιμα στους φανατικούς που περιδιαβαίνουν τους «δρόμους του Κρασιού της Μακεδονίας».

Πρωτοπόρος, η οικογένεια Μπουτάρη, που έχει συνδέσει το όνομα της με την παραγωγή ναουσαίικου κρασιού από το 1879 –το παλιό οινοποιείο-σπίτι της οικογένειας αποτελεί κέντρο προβολής της ιστορίας του κρασιού, συνεχίζοντας την παράδοση της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοπαραγωγής στο Γιαννακοχώρι, όπου βρίσκεται η εταιρεία Κυρ-Γιάννη Α.Ε. και στη Στενήμαχο, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της εταιρείας Οινοποιητικής Μπουτάρη. Σπουδαία είναι και τα κρασιά μικρότερων οινοπαραγωγών (Φουντής, Χρυσοχόου, Δαλαμάρας, Μελιτζανής, Καρυδάς) και ο μεγάλος Αμπελουργικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός ΒΑΕΝΙ (παλιό βαρέλι όπου πατούσαν τα σταφύλια με τα πόδια) που ιδρύθηκε το 1983 και αποτελεί οικονομικό στήριγμα για τους αμπελουργούς της περιοχής. Αριθμεί περί τα 230 μέλη (2.200 στρέμ.).

Τα κρασιά της Νάουσας εξάγονται σε όλο τον κόσμο με μεγαλύτερη αγορά την Ευρώπη (Γερμανία, Βέλγιο Ολλανδία, Αγγλία, Σκανδιναβικές χώρες) και τη Βόρεια Αμερική, αλλά «σε αντίθεση με τα αγροτικά προϊόντα (φρούτα) η εξαγωγή του κρασιού στη Ρωσία βρίσκεται σε νηπιακή κατάσταση», παρατηρεί ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΑΟΣ ΒΑΕΝΙ κ. Γιώργος Φουντούλης. «Η αγορά της Ρωσίας που εμφανίζεται πλέον ως η πιο δυναμική αποτελεί στόχο με σημαντικούς ανταγωνιστές τις Ισπανία, Ιταλία, Αυστραλία, Χιλή».

(πηγή: www.kathimerini.gr, 17/5/2008)