Έρημος Ατακάμα

Πετάμε πάνω από τις Άνδεις. Η πτήση από το Σαντιάγκο της Χιλής μέχρι το αεροδρόμιο της Calama διαρκεί δύο ώρες. Από εκεί σε μιάμιση ώρα βρισκόμαστε στο San Pedro, που θα αποτελέσει το ορμητήριό μας για την επόμενη εβδομάδα.
Το San Pedro είναι χτισμένο σε μια όαση στην καρδιά της ερήμου της Ατακάμα, σε υψόμετρο 2.400 μέτρων. Με λιγότερο από 4.000 κατοίκους, στην πλειοψηφία τους ινδιάνοι. Με χωματόδρομους, σπίτια από πηλό και ελάχιστα σκονισμένα δέντρα. Με εκτυφλωτικά μπλε ουρανούς και νύχτες γεμάτες αστέρια.
Ο ήλιος καίει, αν και είναι χειμώνας στο νότιο ημισφαίριο. Είναι λόγω του υψομέτρου. Τώρα είμαστε μια χαρά με το t-shirt, αλλά τη νύχτα που η θερμοκρασία θα βουτήξει στο μηδέν θα χρειαστούμε γερές ενισχύσεις. Πολλά εστιατόρια και μπαρ δεν έχουν στέγη, αφού δεν βρέχει σχεδόν ποτέ. Όμως το βράδυ, μια μεγάλη φωτιά που ανάβει στο κέντρο κάθε μαγαζιού, οι ατμοσφαιρικοί χώροι και τα υπέροχα χιλιανά κρασιά, σε κάνουν να ξεχνάς το κρύο.
Το χωριό μοιάζει άδειο, μόνο λίγοι τουρίστες περιφέρονται με τα σακίδια στην πλάτη. Όλοι οι υπόλοιποι εξερευνούν τον πλανήτη Ατακάμα. Το βράδυ, όταν θα επιστρέψουν, θα γεμίσει πάλι ζωή.
Ψάχνω να αγοράσω έναν ακριβή χάρτη της περιοχής. Ζητώ να μου σημειώσουν τα μέρη όπου μπορείς να πας μόνος σου. Τα υπόλοιπα θα πρέπει να τα επισκεφτείς με γκρουπ ή να πάρεις μαζί σου έναν ντόπιο οδηγό, γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν δρόμοι και θα χαθείς. Ύστερα θα οργανώσω τις εξορμήσεις των επόμενων ημερών. Υπολογίζω ότι πάνω από τα 4.000 μέτρα θα κινηθούμε μετά την τρίτη ημέρα, όταν θα έχουμε κάπως εγκλιματιστεί στα μεγάλα υψόμετρα.

Η έρημος της Ατακάμα είναι η πιο άνυδρη έρημος του πλανήτη και κάποιες περιοχές της έχουν να δουν βροχή πάνω από 400 χρόνια. Οι παράξενοι γεωλογικοί σχηματισμοί, τα χρώματα των πετρωμάτων, οι αλυκές και οι αλμυρές λίμνες των υψιπέδων συνθέτουν εικόνες σουρεαλιστικές. Τώρα καταλαβαίνω γιατί έχουν γυριστεί στην Ατακάμα κινηματογραφικά πλάνα ταινιών fiction. Γιατί τα τοπία που συναντάς εδώ είναι τοπία άλλου πλανήτη. Εικόνες αρχέγονες, παραισθησιογόνες, απόκοσμες. Η λίμνη Cejas, με το ολόλευκο στεφάνι του αλατιού και τα τιρκουάζ νερά, που στο κέντρο της γίνονται βαθιά μπλε καθώς χάνονται σε μια άβυσσο άγνωστου βάθους. Η Valle de la Luna, που σε ταξιδεύει σε σεληνιακά τοπία. Η Valle de la Muerte, που μοιάζει να της αφαίρεσαν κάθε ίχνος ζωής. Κοφτερά βράχια, εκτάσεις από αλάτι, όσο φτάνει το μάτι σου, που στη δύση βάφονται με εξωπραγματικές αποχρώσεις. Ο δρόμος, που και αυτός είναι καλυμμένος με αλάτι. Στο βάθος το ηφαίστειο Lascar, που κάθε πρωί καπνίζει και που την πρώτη μέρα με έκανε να ανησυχήσω. Η μαύρη λίμνη Miscanti και δίπλα της η Miniques, που ξεπροβάλλουν απρόσμενα στα 4.200 μέτρα. Η λίμνη Chaxa με τα ροζ φλαμίνγκο και τα «άνθη του αλατιού», που επιπλέουν στα νερά της. Τα Tatio Geysers, θερμοπίδακες που ξεπετάγονται από ηφαιστειακούς κρατήρες σε υψόμετρο 4.300 μέτρων. Το τέλειο κωνικό σχήμα του ηφαιστείου Licancabur, ορατό σχεδόν από παντού, ένας Σταυρός του Νότου για την πλοήγηση της ερήμου.

Ανεβαίνουμε συνεχώς. Το αυτοκίνητο αρχίζει να δυσκολεύεται, παθαίνει και αυτό τη νόσο του υψομέτρου λόγω του περιορισμένου οξυγόνου. Τριγύρω φαίνεται σαν να μην υπάρχει ζωή. Δεν είναι τυχαίο που η έρημος της Ατακάμα χρησιμοποιείται από τη NASA ως προσομοίωση του πλανήτη Άρη.
Πλησιάζουμε το χωριό Socaire. Μοιάζει κι αυτό να απουσιάζει. Ξαφνικά μια μπάντα ινδιάνων ξεπροβάλλει από το χωματόδρομο. Παιδάκια και πιστοί ακολουθούν με ινδιάνικους χορούς, ντυμένοι με πολύχρωμες γυαλιστερές φορεσιές που αστράφτουν κάτω από τον ήλιο. Γιορτάζουν τον Άγιο Βαρθολομαίο. Φτάνουν στην άσπρη εκκλησία με την αχυρένια σκεπή. Ακολουθούμε από κάποια απόσταση. Δεν μας δίνει κανείς σημασία. Μπαίνουν στην εκκλησία, η λειτουργία αρχίζει.

(πηγή: www.athensvoice.gr, 9/10/2008)