Δούναβης

Σε κανάλι τουριστικής ανάπτυξης εξελίσσεται ο Δούναβης, ο ποταμός που στα 2.888 χιλιόμετρά του κατά μήκος της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης συνενώνει περισσότερα από 80 εκατ. ανθρώπους, που "κουβαλούν" πλήθος διαφορετικών παραδόσεων, πολιτιστικών εικόνων και εμπειριών του παρελθόντος.

Ο Δούναβης, που στους Έλληνες ήταν γνωστός με το όνομα Ίστρος και επί αιώνες αποτελούσε όριο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, πέραν της νευραλγικής του σημασίας για τις οικονομίες των χωρών που "δένει" στο πέρασμά του, αποτελεί έναν επίγειο παράδεισο για τους ταξιδιώτες- ερευνητές που έχουν την ευκαιρία, πέραν του απείρου κάλλους φυσικού τοπίου, να γνωρίσουν ένα κομμάτι της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και ιστορίας, επισκεπτόμενοι πόλεις όπως η Βουδαπέστη, η Βιέννη, η Μπρατισλάβα, το Βούκοβαρ, το Βελιγράδι, το Νόβι Σαντ, το Βίντιν και η Μπράιλα.

Τις τεράστιες προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης του Δούναβη αντιλήφθηκαν από νωρίς επτά από τις χώρες που διαπερνά ο ποταμός και το 1970 προχώρησαν στη δημιουργία μιας τουριστικής ένωσης, στόχος της οποίας ήταν η προώθηση κοινών δράσεων για την ανάδειξη του φυσικού κάλλους της περιοχής και η προσέλκυση επισκεπτών.

Η ένωση αυτή, η Τουριστική Επιτροπή του Δούναβη (Danube Tourist Commission- DTC), ιδρύθηκε σε μια εποχή που κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει την πτώση του Σιδηρούντος Παραπετάσματος, τις αλλαγές στο χάρτη των Βαλκανίων, με τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας, αλλά και τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έδωσε τη δυνατότητα σε ορισμένες παραδουνάβιες χώρες να γίνουν μέλη της, με αποτέλεσμα ο Δούναβης να καταστεί κεντρικός ποτάμιος άξονας της ενωμένης πλέον Ευρώπης. Άλλωστε, το 17% της περιοχής της λεκάνης απορροής του ποταμού βρίσκεται εντός της Ε.Ε. και το 57% στα εδάφη των υποψήφιων ή υπό ένταξη χωρών.

Η τελευταία πράξη διεύρυνσης της Ε.Ε. το 2004 έχει καταστήσει το Δούναβη άξονα ανάπτυξης και έχει δώσει μια νέα, εκπληκτική ώθηση στις τουριστικές δραστηριότητες στην περιοχή. Αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί και μετά την ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στην Ε.Ε., από την 1η Ιανουαρίου του 2007.

Σήμερα, η Τουριστική Επιτροπή του Δούναβη, καταφέρνει να φιλοξενεί στους κόλπους της χώρες με πολύ διαφορετικό ιστορικό, κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο, όπως η Γερμανία, η Αυστρία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία, η Κροατία, η Ρουμανία και η Σερβία, που εργάζονται από κοινού για την προώθηση του πλωτού- και όχι μόνο- τουρισμού στο Δούναβη.

Γύρω από το Δούναβη έχει στηθεί μια ολόκληρη "τουριστική βιομηχανία", που εκτός από ένα συντονισμένο μηχανισμό κρουαζιέρων, που αποτελούν την αιχμή του δόρατος του τουρισμού στον ποταμό, περιλαμβάνει και μια σειρά από άλλες δράσεις.

Στο πλαίσιο αυτών εντάσσεται η έκδοση του Danube Sales Manual, του πρώτου διεθνούς online καταλόγου πωλήσεων (www.danubesalesmanual.com) που στόχο έχει τη βελτίωση του τρόπου προώθησης της τουριστικής προσφοράς και άλλες εκδόσεις, όπως ο "Πολιτιστικός Χάρτης του Δούναβη", ο "Άτλας του Δούναβη για το Ναυτικό Τουρισμό" κ.ά.

Παράλληλα, υλοποιείται ένα project με τίτλο "Ποδηλατικές διαδρομές στο Δούναβη", που εκτείνεται από τις πηγές του ποταμού έως το Δέλτα. Μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί το τμήμα της διαδρομής έως τη Σλοβακία, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη έργα επέκτασής του.

Σημαντικό "εργαλείο" για την τουριστική προώθηση στην περιοχή αποτελεί η έκθεση "Τουριστική Αγορά Δούναβη" (Danube Travel Mart), που διοργανώνεται σε ετήσια βάση τα τελευταία χρόνια και δίνει τη δυνατότητα προβολής μιας σειράς τουριστικών προϊόντων που προσφέρει ο ποταμός.

Κορωνίδα, ωστόσο, όλων των πρωτοβουλιών και εκδηλώσεων αποτελεί ο εορτασμός της Ημέρας του Δούναβη, που καθιερώθηκε το 2004, ενώ σημαντική θέση κατέχει και η Ημέρα Ναυσιπλοΐας στον ποταμό, που γιορτάζεται κάθε χρόνο με διάφορες εκδηλώσεις σε όλες σχεδόν τις παραδουνάβιες χώρες, την τελευταία Κυριακή του Απριλίου, σηματοδοτώντας ουσιαστικά την έναρξη της τουριστικής σεζόν.

Προκλήσεις-κλειδί για την ανάπτυξη
Το μαγευτικό τοπίο του ποταμού, που ο Γιόχαν Στράους ύμνησε με το βαλς "Γαλάζιος Δούναβης" το 1867 και ο "πατέρας" της τσέχικης μουσικής, Μπέντριχ Σμέτανα, περιέγραψε με κάθε γλαφυρότητα με το συμφωνικό του ποίημα "Μολδάβας" (παραπόταμος του Δούναβη, που διασχίζει τη Βοημία και την Τσεχία) είναι αναμφίβολα το "κλειδί" για κάθε προσπάθεια τουριστικής ανάπτυξης στην περιοχή. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι το Δέλτα του Δούναβη βρίσκεται στον κατάλογο της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1991 και οι υγρότοποί του προστατεύονται από τη Συνθήκη του Ραμσάρ.

Ένα άλλο πρόβλημα- πρόκληση είναι η αντιμετώπιση των ζημιών που έχουν προκαλέσει οι πλημμύρες των τελευταίων χρόνων στις χώρες από τις οποίες περνά ο ποταμός. Η Διεθνής Επιτροπή για την Προστασία του Δούναβη (ICDPR), εταίρος της Επιτροπής Τουρισμού του Δούναβη, επεξεργάζεται ένα μακρόπνοο πρόγραμμα για την αντιπλημμυρική προστασία των χωρών αυτών. Η αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού θα δώσει νέα "πνοή" ανάπτυξης όχι μόνο στις τοπικές κοινωνίες, αλλά και στην τουριστική βιομηχανία, που συχνά αναγκάζεται σε περιορισμούς από τέτοιου είδους φυσικές καταστροφές.

Οι κρουαζιέρες στο Δούναβη σε αριθμούς
Οι κρουαζιέρες στο Δούναβη αποτελούν τον "βασικό κορμό" της τουριστικής ανάπτυξής του, γι’ αυτό και έχει στηθεί ένα καλά συντονισμένο δίκτυο προώθησής τους. Σύμφωνα με στοιχεία που έθεσε στη διάθεση του ΑΠΕ-ΜΠΕ η DTC, τα οποία αποδίδουν μια ενδεικτική εικόνα της κίνησης στον ποταμό, το 2002, περίπου 10.000 επιβάτες έκαναν κρουαζιέρα στο Δούναβη και άλλοι 119.000 ταξίδεψαν με κάποιο από τα κρουαζιερόπλοια σε διάφορες παραδουνάβιες περιοχές.

Το 2003, ο αριθμός των επιβατών στις κρουαζιέρες στο δέλτα κυρίως του Δούναβη ανήλθε σε 45.000, ενώ αυτοί που ταξίδεψαν μεταξύ του Πάσσαου (πόλη της Γερμανίας- Βαυαρία) και της Βουδαπέστης (Ουγγαρία) ήταν περίπου 130.000.

Έως τον Οκτώβριο του 2004, περίπου 43.000 άτομα επισκέφθηκαν κατ’ αυτόν τον τρόπο το Βελιγράδι, άλλα 22.000 το Νόβι Σαντ και 60.000 επισκέφθηκαν το δέλτα του Δούναβη στη Ρουμανία. Την ίδια χρονιά, περισσότερα από 90 κρουαζιερόπλοια με περισσότερους από 150.000 επιβάτες "όργωσαν" το Δούναβη.

Άλλα 10 κρουαζιερόπλοια προστέθηκαν στον αριθμό αυτών που ταξιδεύουν κάθε σεζόν στον δεύτερο μεγαλύτερο ποταμό της Ευρώπης (μετά το Βόλγα) το 2005 και μαζί με την αντικατάσταση της πλωτής γέφυρας του Νόβι Σαντ στις 7 Οκτωβρίου του 2005, οι κρουαζιέρες στο Δούναβη αυξήθηκαν. Τη σεζόν 2005, 87 συνολικά κρουαζιερόπλοια έκαναν 350 ταξίδια στο Ρέγκενσμπουργκ (νοτιοανατολική Γερμανία, Βαυαρία), μεταφέροντας κατά μέσο όρο 100 επιβάτες σε κάθε ταξίδι. Το Πάσσαου, υποδέχθηκε ανάλογο αριθμό πλοίων που πραγματοποίησαν συνολικά 1.440 ταξίδια, μεταφέροντας συνολικά 170.000 επιβάτες. Στην Άνω Αυστρία καταγράφηκαν την ίδια χρονιά 399 ταξίδια κρουαζιερόπλοιων (202 περισσότερα σε σύγκριση με το 2004).

Ποταμός, φλέβα ζωής κρατών κι εθνών
Ο Δούναβης πηγάζει στο Μέλανα Δρυμό στη Γερμανία, διασχίζει πολλές πόλεις της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και καταλήγει στη Μαύρη Θάλασσα μέσα από τη Ρουμανία. Αποτελεί φυσικό σύνορο σε δέκα ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Αυστρία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Κροατία, Σερβία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία και Ουκρανία) και είναι ο σημαντικότερος ίσως υδάτινος δρόμος από τη Μαύρη Θάλασσα προς το εσωτερικό της Ευρώπης και αντίστροφα.

(πηγή: www.forthnet.gr)