Άγραφα

Νομός
Η Ευρυτανία, στο κέντρο σχεδόν της Ελλάδας, καλύπτεται από μεγάλους ορεινούς όγκους και προσφέρει μια αίσθηση του τοπίου των Άλπεων στη θαλασσινή πατρίδα μας. Η περιοχή είναι γεμάτη μοναστήρια και βυζαντινά μνημεία και τεράστια δάση που παραμένουν σχεδόν παρθένα. Εκεί θα συναντήσετε την περιοχή των Αγράφων, στις νοτιότερες κορυφές της Πίνδου, που σχηματίζουνε ένα πέταλο γύρω από την κοιλάδα του ποταμού Αγραφιώτη με έξοδο προς την Ευρυτανία και το φράγμα των Κρεμαστών. Τμήμα των Αγράφων καταλαμβάνει και το δυτικό τμήμα του Νομού Καρδίτσας. Τα Άγραφα αποτελούνται από απόκρημνες κορυφές, εντυπωσιακές χαράδρες και απόμερα οροπέδια. Είναι ένας τόπος δύσβατος, απροσπέλαστος τους μήνες του χειμώνα. Η έκτασή τους ξεπερνά τα 2500 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πρόσφατη έρευνα της UNESCO κατέταξε την περιοχή μέσα στις πέντε καθαρότερες του κόσμου από άποψη περιβάλλοντος. Διακρίνουμε τα Βόρεια, τα Δυτικά και τα Ανατολικά Άγραφα. Τα Άγραφα κατά παράδοση θεωρούνται κοιτίδα των Σαρακατσαναίων, αρχαίου ελληνικού νομαδικού φύλου. Μεγάλο μέρος των βουνών της περιοχής σκεπάζεται από δάση με έλατα, κέδρα, οξυές, βελανιδιές, καστανιές, καρυδιές, πλατάνια, λεύκες και σφενδάμια.

Γεύσεις
Στα χωριά της περιοχής θα βρείτε ταβέρνες και καφενεία που είναι πάντα έτοιμα να σας σερβίρουν κάτι καλό. Πολύ καλά είναι τα τυροκομικά, το τσίπουρο και τα κρεατικά. Σε μερικά χωριά μπορεί να βρείτε και πέστροφες από τα ποτάμια, σε γενικές γραμμές όμως το κρέας και τα τυροκομικά έχουν την τιμητική τους σε όλη την περιοχή. Δοκιμάστε επίσης και τα γλυκά όπως ο μπακλαβάς. Αγοράστε τοπικό μέλι, τυριά και ζυμαρικά, βότανα και αντικείμενα λαϊκής τέχνης (υφαντά και ξυλόγλυπτα).

Απόσταση
Το Καρπενήσι, απέχει από την Αθήνα, 290 χλμ.
Το Καρπενήσι, απέχει από τη Θεσσαλονίκη, 380 χλμ.
Τα Άγραφα, απέχουν από το Καρπενήσι, 68 χλμ.
Τα Βραγγιανά, απέχουν από το Καρπενήσι, 77 χλμ.
Τα Επινιανά, απέχουν από το Καρπενήσι, 73 χλμ.
Ο Μάραθος, απέχει από το Καρπενήσι, 63 χλμ.
Το Μοναστηράκι, απέχει από το Καρπενήσι, 57 χλμ.
Το Τρίδενδρο, απέχει από το Καρπενήσι, 74 χλμ.
Το Τροβάτο, απέχει από το Καρπενήσι, 80 χλμ.
Τα Άγραφα, απέχουν από την Καρδίτσα, 66 χλμ.
Τα Βραγγιανά, απέχουν από την Καρδίτσα, 53 χλμ.
Τα Επινιανά, απέχουν από την Καρδίτσα, 67 χλμ.
Ο Μάραθος, απέχει από την Καρδίτσα, 90 χλμ.
Το Μοναστηράκι, απέχει από την Καρδίτσα, 80 χλμ.
Το Τρίδενδρο, απέχει από την Καρδίτσα, 61 χλμ.
Το Τροβάτο, απέχει από την Καρδίτσα, 61 χλμ.
Τα Βραγγιανά, απέχουν από τα Άγραφα, 15 χλμ.
Το Τροβάτο, απέχει από τα Άγραφα, 17 χλμ.
Το Τρίδενδρο, απέχει από τα Άγραφα, 13 χλμ.
Τα Επινιανά, απέχουν από τα Άγραφα, 12 χλμ.
Το Μοναστηράκι, απέχει από τα Άγραφα, 16 χλμ.
Ο Μάραθος, απέχει από τα Άγραφα, 20 χλμ.

Υψόμετρο
Άγραφα, 880 μ.
Βραγγιανά, 1.080 μ.
Επινιανά, 1.050 μ.
Μάραθος, 890 μ.
Μοναστηράκι, 680 μ.
Τρίδενδρο, 980 μ.
Τροβάτο, 1.060 μ.

Η Περιοχή
Άγραφα
Το ομώνυμο χωριό είναι και το πλέον ανεπτυγμένο της περιοχής. Στο χωριό δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, αλλά η πιο παλιά και ονομαστή είναι του Αγίου Γεωργίου που κτίστηκε το 1610 και έχει ολόπλευρες τοιχογραφίες. Η εκκλησία είχε βουλιάξει το 1887 και μετακινήθηκε ολόκληρη χωρίς να πάθει ζημιά. Το χωριό περιτριγυρίζεται από ψηλές βουνοκορφές και φαράγγια και ήταν το επίκεντρο των ιστορικών γεγονότων από το βυζάντιο μέχρι σήμερα, ενώ από το 1832 είναι η έδρα του ομώνυμου Δήμου. Την ονομασία του το χωριό φέρει από την εποχή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας γιατί δεν ήταν εύκολη η είσπραξη των φόρων λόγω του εδάφους και του χαρακτήρα των κατοίκων. Αξίζει μια επίσκεψή σας στο νερόμυλο του χωριού, που λειτουργεί ως χώρος αναψυχής. Νερόμυλους θα βρείτε και σε άλλα χωριά των Αγράφων. Σε κοντινή απόσταση θα δείτε το φαράγγι Χοντέικα και τη θέση Βελή όπου ο Κατσαντώνης σκότωσε το Βεληγκέκα το 1807, επίσης το μνημείο του εμφυλίου πολέμου στη Νιάλα όπου από τον παγετό βρέθηκαν αντάρτες και στρατιώτες νεκροί, αγκαλιασμένοι.
Επινιανά
Το χωριό ενδείκνυται για ορειβατικές διαδρομές κατά μήκος των φαραγγιών που το περικλείουν και γι' αυτό το σκοπό υπάρχουν αρκετά χαραγμένα μονοπάτια. Αν πάλι σας αρέσει η πεζοπορία ακολουθείστε τη διαδρομή Μοναστηράκι - Φτέρη που περνάει μέσα από τα Επινιανά και θαυμάστε τα υπέροχα τοπία που θα συναντήσετε.
Μάραθος
Ο Μάραθος είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του εθνικού ήρωα Κατσαντώνη με πολύ όμορφη αρχιτεκτονική σε θαυμάσια τοποθεσία. Δείτε την πετρόχτιστη εκκλησία των Ταξιαρχών που χρονολογείται από τα μέσα του 16ου αιώνα. Ο ναός διαθέτει ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες. Επίσης δείτε την εκκλησία του Αγ. Νικολάου Σέλλου του 1700. Όπως στα περισσότερα σημεία των Αγράφων υπάρχουν κι εδώ ορειβατικά μονοπάτια προς το νερόμυλο, τη θέση Βελή και τον Αϊ Λιά.
Τρίδεντρο
Το Τρίδεντρο είναι κτισμένο στη δεξιά όχθη του ποταμού Αγραφιώτη. Από το Τρίδενδρο καταγόταν ο Νικόλαος Βελισδονίτης, αρχίατρος του Σουλτάνου το 17" αιώνα. Στην περιοχή του Τρίδεντρου θα δείτε το φυσικό μνημείο, τον "πλάτανο-σπίτι" και ένα πολύ όμορφο πέτρινο γεφύρι κοντά στον οικισμό Χάνι Αγγέλου. Από το Τρίδεντρο ξεκινά μια πολύ όμορφη ορειβατική διαδρομή.
Τροβάτο
Το Τροβάτο είναι ένα ποιμενικό χωριό στο οποίο ξεχωρίζει η εκκλησία του Αγ. Δημητρίου του 1641 με ενδιαφέρουσες εικόνες. Μια ταμπελίτσα στον τοίχο της εκκλησίας μας πληροφορεί ότι στην εκκλησία στεγάστηκε και λειτούργησε το Παιδαγωγικό Φροντιστήριο της Στερεάς και Καρπενησίου της ΠΕΕΑ το 1944.
Βραγγιανά
Στα Βραγγιανά αξίζει να δείτε το μονότοξο πέτρινο γεφύρι κοντά στο χωριό. Το χωριό είναι ιστορικό κεφαλοχώρι ονομαστό για τη Σχολή που λειτούργησε το 1662 από τον Διδάσκαλο του Γένους Ευγένιο Γιαννούλη τον Αιτωλό. Στην εκκλησία της Αγ. Παρασκευής θα δείτε τοιχογραφίες και εικόνες του ζωγράφου Ιωάννου.
Μοναστηράκι
Μικρό χωριό με λιγοστούς κατοίκους κτισμένο στη δεξιά όχθη του ποταμού Αγραφιώτη. Το χωριό έχει παλιά παραδοσιακή όψη αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό εγκαταλειμμένο. Αξιόλογες είναι η εκκλησίες της Παναγίας του 1800 και του Αγ. Δημητρίου του 1900. Μετά από περίπου μιάμιση ώρα πορείας από το χωριό μπορούμε να επισκεφθούμε τη βρύση και τη Σπηλιά του Κατσαντώνη όπου οι Τούρκοι έπιασαν άρρωστο το γενναίο ήρωα. Φυσικά μνημεία της περιοχής είναι οι πηγές του χωριού, η βρύση Μοσχολή και η υπόγεια σπηλιά στο Σύχνικο.

Υγεία
Γενικό Νοσοκομείο Καρπενησίου, 22370-80680
Αγροτικό Ιατρείο, Άγραφα, 22370-93233

Οδική σύνδεση
ΚΤΕΛ Καρπενησίου, 22370-80013
ΚΤΕΛ Αθηνών, 210-8315991
Για τις μετακινήσεις σας υπολογίστε πως ο Δήμος Αγράφων είναι ο μοναδικός στην Ελλάδα που δε διαθέτει - ακόμα - ασφαλτοστρωμένους δρόμους (ιδιαίτερη προσοχή το χειμώνα).

Χρήσιμα Τηλέφωνα

Δήμος Αγράφων, 22370-93276 και 93333
ΕΛΤΑ Άγραφα, 22370-93243
Δήμος Καρπενησίου, 22370-21012
Τουριστικό Γραφείο Δήμου, 22370-21016
Αστυνομία Καρπενησίου, 22370-89160

Αθλητισμός
Βασίλειο της πεζοπορίας και της περιπλάνησης στο δάσος είναι όλη η περιοχή των Αγράφων. Πολλές διαδρομές διαθέτουν σήμανση και το μονοπάτι Ε4 διέρχεται από την περιοχή. Εναλλακτικά μπορείτε να κάνετε ορειβασία και σκι στο Χιονοδρομικό Κέντρο του Καρπενησίου.

Διαμονή Ξενοδοχεία
Να ξέρετε ότι εάν δεν βρείτε δωμάτιο σε ξενώνα για να μείνετε, μετά χαράς θα σας φιλοξενήσουν στο σπίτι τους οι κάτοικοι στην περιοχή. Οργανωμένη διαμονή στην περιοχή δεν υπάρχει πέραν ορισμένων μικρών ξενώνων που τα τηλέφωνά τους θα σας δώσουν από το Δήμο ή την Αστυνομία.
Απευθυνθείτε επίσης στο γραφείο Τουριστικών Πληροφοριών στο Δήμο Καρπενησίου ή στην Αστυνομία, εναλλακτικά δείτε στο Internet:
Ξενοδοχεία, Studios, www.clickhere.gr/hotels-greece/destypegr.asp?Accommodation=Evritania-Studios
Ξενώνες, διαμονή, www.holidayshop.gr/texts.asp?ElementId=8177

Έθιμα – Εκδηλώσεις
Άγραφα
Πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων στις 30 Ιουνίου και τον Δεκαπενταύγουστο.
Μάραθος
Την παραμονή του Αγίου Πνεύματος οργανώνται στο χωριό σειρά εκδηλώσεων, τα Κατσαντώνεια.
Τροβάτο
Πανηγύρι των Αγίων Θεοδώρων το Μάιο και του Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου.
Βραγγιανά
Πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου.
Μοναστηράκι
Πανηγύρι του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου.

Internet
Δήμος Αγράφων, www.evrytan.gr/ENCYKLOPAIDIA0/dioikitika2/d_Agrafon_0.htm
Για την Ευρυτανία, www.evrytania.gr
Αρχείο Ορεινών Διαδρομών, www.hellaspath.gr/hellaspath.htm
Σπηλιά του Γάκη, users.panafonet.gr/paneios1/gakis.htm
Περιπλάνηση στην Ελλάδα, Video, menoumellada.ert.gr/archive/video02.asp?id=376&videoid=et41-20050217-100k.wmv
Φώτο από την περιοχή, www.astraka.net/showalbum.php?id=agrafa
Διαδρομές στην Ευρύτερη περιοχή, paroutsas.jmc.gr/karpensite/agr_tour.htm
Γιατί λέγονται έτσι; clubs.pathfinder.gr/Lygariaclud/360422


Αυτό το κείμενό μου δημοσιεύτηκε στο ταξιδιωτικό έντυπο ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ - Εφημερίδα Ημερησία, τ. 76 2004-2005

Δεν υπάρχουν σχόλια: