Γκιώνα

Νομός
Γκιώνα, το ψηλότερο βουνό της Ρούμελης είναι από μόνο του μία πρόκληση. Μπορεί να αποτελέσει ένα θαυμάσιο μέρος για χειμερινές και ανοιξιάτικες εξορμήσεις. Βελανιδιές και καστανιές, ελατοδάση και πανέμορφα λιβάδια με κρόκους και νάρκισσους. Γενικότερα η Φωκίδα είναι ο παράδεισος και των χειμερινών αλλά και των ανοιξιάτικων αποδράσεων με πλήθος επιλογές για μονοήμερη ή πολυήμερη απόδραση.

Γεύσεις
Δοκιμάστε και αγοράστε κρασί και γαλακτοκομικά προϊόντα και φυσικά το κρέας και τα ψητά στις ταβέρνες όλων των χωριών. Από γλυκά τα αμυγδαλωτά θα σας κερδίσουν με τη γεύση τους.

Απόσταση
Το Λιδορίκι, απέχει 47 χλμ. από την Άμφισσα.
Η Παύλιανη, απέχει 44 χλμ. από τη Λαμία.
Η Άμφισσα, απέχει 180 χλμ. από την Αθήνα
Η Άμφισσα, απέχει 100 χλμ. από την Πάτρα
Η Άμφισσα, απέχει 370 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη

Η Περιοχή
Οι ορειβάτες λένε ότι η Γκιώνα έχει θηλυκή ομορφιά. Η κορυφογραμμή της θυμίζει ξαπλωμένη κοπέλα και τα χωριά σε όλη την περιοχή του ορεινού όγκου είναι πανέμορφα με σοκάκια, παραδοσιακά σπίτια και γραφικές πλατείες. Λιγοστοί είναι οι κάτοικοι του χειμώνα σε αυτά όμως δε θα δυσκολευτείτε να βρείτε ένα ζεστό χαμόγελο και μεζέδες στα καφενεία και κρεοφαγία στις ταβέρνες.
Λιδορίκι
Η ιστορία του Λιδορικίου ανάγεται στα βυζαντινά χρόνια. Κατά τη Φραγκοκρατία είναι γνωστό με το όνομα Λεοντρίξ και αποτέλεσε φέουδο που πέρασε από τα χέρια αρκετών δυναστών. Το 1934 με 1402, ο σουλτάνος Βογιαζήτ κυρίευσε την περιοχή και αργότερα το χωριό, όπως και τα Σάλωνα και το Γαλαξείδι πουλήθηκαν στους Ιππότες του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ. Μετά την άλωση της Πόλης το Λιδορίκι δόθηκε ως τιμάριο στον Έλληνα αξιωματούχο Ασάνη και από τα πρώτα χρόνια της τουρκικής κατοχής σημειώνονταν εξεγέρσεις κατά των κατακτητών με πρώτη αυτή του 1465. Στις 28 Μαρτίου 1821, ο Δήμος Σκαλτσάς αρματολός της περιοχής, ύψωσε την επαναστατική σημαία και οι Τούρκοι κάτοικοι παραδόθηκαν. Στους αγωνιστές του 1821 ανήκουν και οι ήρωες του τόπου Λιδωρίκης Αναγνώστης, Λιδωρίκης Αθανάσιος, Λιδωρίκης Αναστάσιος, Λιδωρίκης Παναγιώτης, Ηλιόπουλος, Καλκαμέντζος, Σκούτας, Λώρης, Μητροθανάσης, Μαργέλλος. Την περίοδο της κατοχής έγινε στόχαστρο αντιποίνων από τους Γερμανούς, λόγω της ηρωικής αντίστασης των κατοίκων του. Σήμερα είναι μια γεωργοκτηνοτροφική κωμόπολη, με περίπου 1300 κατοίκους σε υψόμετρο 500 μ. Αξιοθέατο της περιοχής αποτελεί το φράγμα του Μόρνου (σε απόσταση 28 χλμ.) και η τεχνητή λίμνη, που οι βόρειες όχθες της απέχουν από το Λιδορίκι 1 χλμ. Από το Λιδορίκι μπορείτε να επισκεφτείτε χωριά χτισμένα πάνω από τη Λίμνη του Μόρνου, το Δωρικό (πρώην Σιβηδεικό) και Άβαρος. Επίσης τα μικρά γραφικά χωριά Κόκκινο (πρώην Λούτσοβο) και Πενταγιοί και Αρτοτίνα. Ενδιαφέρει έχει να δείτε τη θέση του χωριού Κάλλιο (πρώην Βελούχι), το οποίο καλύφθηκε σχεδόν όλο από τα νερά της λίμνης του Μόρνου και τώρα κάποιοι παλιοί κάτοικοι προσπαθούν να χτίσουν πάλι το χωριό. Λέγεται και ότι εκτός από το Κάλλιο η λίμνη "έπνιξε" και την αρχαία Καλλίπολη η οποία ήταν χτισμένη κάτω από το χωριό και οι ανασκαφές δεν πρόλαβαν παρά να φέρουν στο φως πολύ λίγα αρχαία δείγματα.
Συκιά
Η Συκιά (κατά μερικούς παλιούς κατοίκους της, το σωστό όνομα τού χωριού είναι Σκιά) σε υψόμετρο 710 μ. έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια σκίασης καθ' όλη την ημέρα, καθώς είναι χτισμένη σε ορθοπλαγιά με κλίση αρνητική, αποτελώντας ένα από τα πιο σημαντικά αναρριχητικά πεδία της Ευρώπης. Το χωριό βρίσκεται στη βάση τού δυτικού τοίχου τής Γκιώνας πάνω από την αριστερή όχθη τού Μόρνου, απέναντι από τα Βαρδούσια. Η ορθοπλαγιά εκτείνεται και φτάνει σε ύψος 1.200μ. Μάλιστα, η κορυφή της, ονομαζόμενη Πλάκα, κατακτήθηκε από ορειβάτες στη 10ετία του '60 με τρεις προσπάθειες 15-20 ωρών. Στη Συκιά έχει κατασκευαστεί κέντρο υποστήριξης των αναρριχητών που περιλαμβάνει χώρους διανυκτέρευσης, υποδοχής και ενημέρωσης. Το τοπίο είναι εντυπωσιακό, αλπικό και το κάνουν πιο ενδιαφέρον τα πολλά σπήλαια της περιοχής. Σε ένα από αυτά, με σταλακτίτες, σταλαγμίτες και φυσική λίμνη, έχει χτιστεί το εξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής. Η Συκιά απέχει 18 χιλιόμετρα από το Λιδόρικι ή 5 χλμ. από τη διακλάδωση τού δρόμου Παύλιανης - Μουσουνίτσας, μετά από το χωριό Στρώμη. Υπάρχει και συγκοινωνία με λεωφορείο από το Λιδορίκι.
Λευκαδίτι
Το χωριό Λευκαδίτι, σε υψόμετρο 700 μ. είναι σημαντικό κτηνοτροφικό κέντρο και με πολλές αρχαιότητες (αρχαίο φρούριο και οικισμός που θα πρέπει να αναζητήσετε και με τη βοήθεια των κατοίκων).
Πανουργιάς
Είναι ένα γραφικό χωριουδάκι κτισμένο σε ελατόφυτη πλαγιά σε υψόμετρο 1080 μ. και με θαυμάσια θέα προς τη Γκιώνα, τα Βαρδούσια και την Οίτη. Το χωριό είναι πατρίδα μεγάλων αγωνιστών του 1821. Του Πανουργιά, Γιάννη Γκούρα, Μαμούρη και Παπά-Κώστα Τζαμάλα. Πήρε τ' όνομά του από το γιο του ήρωα Πανουργιά, το Νάκο, οπλαρχηγό του '21, που διετέλεσε χιλίαρχος επί του Καποδίστρια, υποστράτηγος επί Όθωνα και Βουλευτής ως το θάνατό του.

Υγεία
Κέντρο Υγείας Λιδορικίου, 22660-22222
Αγροτικό Ιατρείο Παύλιανης, 22310-83016
Γενικό Νοσοκομείο Άμφισσας, 22650-22331

Οδική σύνδεση
ΚΤΕΛ Άμφισσας, 22650-28226
ΚΤΕΛ Άμφισσας, Αθήνα, 210-8317096
ΚΤΕΛ Άμφισσας, Θεσσαλονίκη, 2310-595424

Χρήσιμα Τηλέφωνα
Δήμος Λιδορικίου, 22660-22066
Αστυνομία Λιδορικίου, 22660-22100
ΟΤΕ Λιδορικίου, 22660-22099
ΕΛΤΑ Λιδορικίου, 22660-22028
Αρχαιολογικό Μουσείο Λιδορικίου, 22660-22126

Αθλητισμός
Στη Συκιά μπορείτε να κάνετε sport climbing στη ορθοπλαγιά και επίσης πεζοπορία και ποδηλασία βουνού σε όλα τα χωριά της περιοχής. Επίσης υπάρχουν διαδρομές κατάλληλες για 4χ4. Για ορειβασία οι επιλογές είναι αρκετές και στη Γκιώνα θα βρείτε το Καταφύγιο Γρηγόρης Περδίκης, στη Λάκα Καρβούνι (1.850 μ.) που διαθέτει τζάκι, σόμπα με ξύλα, κουζίνα, νερό από πηγή. Η χωρητικότητά του είναι 20 ατόμων. Πληροφορίες: Πεζοπορικός Όμιλος Αθηνών, 210-8218401

Διαμονή Ξενοδοχεία
Ρωτήστε στην Αστυνομία και στο Δήμο. Στο χωριό Πανουργιάς λειτουργεί Δημοτικός Ξενώνας (22650-62521). Εναλλακτικά δείτε στο Internet: Ξενοδοχεία, www.clickhere.gr/hotels-greece/destypegr.asp?Accommodation=Fokida-Hotels και dir.forthnet.gr/1522-0-gr.html

Έθιμα – Εκδηλώσεις
Στο Λιδορίκι κάθε Παρασκευή του Πάσχα οργανώνετε το πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής. Στο Λιδορίκι και στα υπόλοιπα χωριά της περιοχής οι εορτασμοί για το Πάσχα είναι παραδοσιακοί τιμώντας τα τοπικά έθιμα με τραγούδια και παραδοσιακό χορό.

Internet
Δήμος Λιδορικίου, www.fokida.gr/gr/dim_lidorikiou.html
Γυμνάσιο Λιδορικίου, gym-lidor.fok.sch.gr
Η καταστροφή του Λιδορικίου, gym-lidor.fok.sch.gr/story/germans.htm
Εκδρομές στη Γκιώνα, www.geocities.com/Pipeline/Shore/9765/Giona/Giona.html
Φώτο από την Φωκίδα, www.fokida.gr/gr/album12.html
Γκιώνα, διαδρομές, www.hellaspath.gr/bouna/Giona/Giona.htm
Γκιώνα, οδηγός αναρρίχησης, www.oreivatein.com/climb/mountain/giona.htm

Αυτό το κείμενό μου δημοσιεύτηκε στο ταξιδιωτικό έντυπο ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ - Εφημερίδα Ημερησία, τ. 66 2004-2005

Δεν υπάρχουν σχόλια: