Βίτσι - Φλώρινα - Αμύνταιο

Νομός
Για να εκτιμήσει κανείς όλες τις ομορφιές της περιοχής, αξίζει να την επισκεφθεί και τις τέσσερις εποχές του χρόνου. Κάθε μία εποχή προσφέρει κάτι ξεχωριστό και έχει τα δικά της μοναδικά χαρακτηριστικά και χρώματα. Το χειμώνα, κυριαρχούν τα κατάλευκα χιονισμένα τοπία. Την άνοιξη και το καλοκαίρι, τα καταπράσινα δάση και τα πολύχρωμα λουλούδια. Το φθινόπωρο, μπορεί κανείς να απολαύσει τους ποικίλους χρωματισμούς των δέντρων, που από πράσινα άλλα γίνονται κίτρινα, άλλα κόκκινα, άλλα καφέ ή πορτοκαλί. Πανδαισία χρωμάτων!

Διοικητικά στοιχεία - Διαμερίσματα – Ταυτότητα περιοχής
Φλώρινα
Ο δήμος Φλώρινας περιλαμβάνει τα δημοτικά διαμείσματα: Αλώνων, Σκοπιάς, Tριβούνου, Αρμενοχωρίου, Κορυφής, Μεσονησίου και Πρώτης.
Αμύνταιο
Η γεωγραφική περιοχή που ανήκει στο Δήμο Αμυνταίου και βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του Νομού Φλώρινας. Οι ΟΤΑ που συγκροτούν το σημερινό Δήμο Αμυνταίου είναι: ο Δήμος Αμυνταίου, Άγιος Παντελεήμονας, Κέλλη, Kλειδί, Ξινό Νερό, Πέτρες, Ρόδωνας, Φανός και οι οικισμοί Σωτήρα και Αναλήψεως. Η περιοχή του Δήμου χαρακτηρίζεται ως ορεινή – ημιορεινή με εξαίρεση του Αμυνταίου και του Ροδώνα τα οποία είναι κατά κύριο λόγο πεδινά. Υπολογίζεται κατά εκτίμηση ότι οι μόνιμοι κάτοικοι σήμερα ξεπερνούν τις 12000 και ο πληθυσμός το καλοκαίρι ανέρχεται περίπου σε 14.500 κάτοικους.
Πισοδέρι
Το Πισοδέρι του Δήμου Πρεσπών, στην περιοχή της Βίγλας και σε μια απόσταση 22 χλμ. από τη Φλώρινα, στο δρόμο Φλώρινας-Πρεσπών, είναι χτισμένο σε πλαγιά του όρους Βίτσι. Κατοικείται από περίπου 25 άτομα το χειμώνα και 50 το καλοκαίρι, τα οποία ασχολούνται κυρίως με τη δασοπονία.
Αετός
Ο Δήμος Αετού περιλαμβάνει τα χωριά: Αγραπιδιές, Αετός, Ανάργυροι, Ασπρόγεια, Βαλτόνερα, Λιμνοχώρι, Πεδινό και Σκλήθρο. Το φυσικό περιβάλλον της περιοχής είναι αξιόλογο αφού σε αυτό περιλαμβάνονται οι λίμνες Ζάζαρης και Χειμαδίτιδας και το βουνό Βίτσι. Ο υγρότοπος των λιμνών συγκαταλέγεται στον κατάλογο των σημαντικότερων βιοτόπων της Ελλάδας (Corine Biotope Project, NATURA 2000).

Γεύσεις της περιοχής
Οι παραδοσιακές σπιτικές πίτες γίνονται ανάρπαστες σε κάθε εκδήλωση. Η Λεχοβίτισσα κατασκευάζει πολλών ειδών πίτες, όπως γαλατόπιτα, πρασόπιτα, κολοκυθόπιτα, σπανακόπιτα, τυρόπιτα, κρεατόπιτα, πίτα με αρμιά, πίτα με βλήτα, τσουκνίδες και άλλα χόρτα. Κάθε οικοκυρά έχει τη δική της συνταγή. Το Λέχοβο φημίζεται για τη φασολάδα και ιδιαίτερα ξακουστοί είναι οι λεχοβίτικοι "γίγαντες" που καλλιεργούνται στα κηπάρια του χωριού.

Απόσταση
Η Φλώρινα απέχει από την Αθήνα, 580 χλμ.
Η Φλώρινα απέχει από τη Θεσσαλονίκη, 159 χλμ.
Η Φλώρινα απέχει από τη Σπάρτη, 751 χλμ.
Η Φλώρινα απέχει από τα Ιωάννινα, 271 χλμ.
Η Φλώρινα απέχει από τα Τρίκαλα, 227 χλμ.
Η Φλώρινα απέχει από την Αλεξανδρούπολη, 497 χλμ.

Υψόμετρο
Φλώρινα, 660 μ.
Πισοδέρι, 1.450 μ.
Νυμφαίο, 1.350 μ.

Η Περιοχή
Φλώρινα
Η παρουσία της Φλώρινας ιστορείται από το 2000 π.Χ. ως Ηράκλεια της Λυγκιστίδας. Οι σημερινοί κάτοικοι προέρχονται από την ανάμειξη των παλαιότερων κατοίκων της περιοχής με τις προσφυγικές μάζες (Μοναστηριώτες, Μικρασιάτες, Θρακιώτες, Ηπειρώτες κ.ά.) που εγκαταστάθηκαν στη Φλώρινα στις αρχές του 20ού αιώνα. Για να γνωρίσετε την πόλη μπορείτε να κάνετε έναν περίπατο. Να ξεκινήσετε από τις όχθες του ποταμού Σακουλέβα όπου βρίσκονται τα εργαστήρια των Φλωρινιωτών καλλιτεχνών και να δείτε τα μακεδονίτικα και τα νεοκλασικά κτίρια. Στους δρόμους και τις πλατείες θα συναντήσετε πολλά γλυπτά των Καλαμάρα, Δογούλη κ.ά. καλλιτεχνών. Στη συνέχεια μπορείτε να επισκεφθείτε τη Δημοτική αγορά και να ψωνίσετε πλεκτά κεριά και τα περίφημα παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού που παρασκευάζονται στην περιοχή. Ακόμη, μπορείτε να επισκεφθείτε το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας που περιέχει μια αξιόλογη συλλογή της σύγχρονης ελληνικής τέχνης (1960-1998), με 480 έργα (αποκλειστικά από δωρεές) ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής, κατασκευές, σχέδια, φωτοσχέδια, ολογράμματα και καλλιτεχνικές φωτογραφίες. Στο χώρο του μουσείου πραγματοποιούνται εκθέσεις επώνυμων και νέων καλλιτεχνών. Την Πινακοθήκη Καλλιτεχνών της Φλώρινας με έργο τη συγκέντρωση, ανάδειξη και προβολή του καλλιτεχνικού πλούτου της Φλώρινας μέσα από τα έργα των καλλιτεχνών της περιοχής. Τέλος το Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας που στεγάζεται σε διώροφο κτίριο της πόλης. Περιλαμβάνει ευρήματα από ανασκαφές στις περιοχές της Φλώρινας και των Πρεσπών.
Νυμφαίο
Είναι ένα παραδοσιακό χωριό – στολίδι. Φτιαγμένο, λες, από υλικό που χτίζονται τα όνειρα, το Nυμφαίο ξέρει καλά να μαγεύει και τον πιο απαιτητικό ταξιδευτή που αναζητά το απρόσμενο, το αναπάντεχο. Χαρείτε τις βόλτες σας στα λιθόστρωτα δρομάκια του, θαυμάστε τα πετρόχτιστα αρχοντικά του, περιπλανηθείτε στα δάση οξιάς, κάντε ιππασία ή απολαύστε τις φρεσκοψημένες πίτες και τσουγκρίστε τα ποτήρια με μυρωδάτο κρασί, δίπλα στο αναμμένο τζάκι. Kρυμμένο καλά στην αγκαλιά του όρους Bίτσι, είναι ένα παραδοσιακό χωριό με εντελώς ιδιαίτερη ομορφιά, που μεταμορφώνεται ανάλογα με την εποχή του χρόνου που θα το επισκεφθείς. Tα χιόνια είναι ο αγαπημένος σύντροφος από την αρχή του χειμώνα ως την άνοιξη. Μάλιστα η παλιά του ονομασία ήταν «Nέβεσκα» (πιθανόν από τη λέξη «νέβεστα», που σημαίνει «το χιόνι μένει»). Yπάρχει όμως και η άποψη ότι το «Nέβεσκα» προέκυψε από αρβανίτικη λέξη που σημαίνει «δεν υπάρχουν άλλοι σαν εμάς».Tο χωριό πήρε το όνομα Nυμφαίο το 1930. Tα αυτοκίνητα δεν έχουν θέση σε τούτο τον οικισμό, γι' αυτό τα αφήνουμε στο χώρο στάθμευσης, στην είσοδο του χωριού, και με τα πόδια ανηφορίζουμε στα γραφικά λιθόστρωτα καλντερίμια του. Τα αρχοντικά του είναι χτισμένα σύμφωνα με τη μακεδονίτικη αρχιτεκτονική ενώ στο ύψωμα ξεχωρίζει η περίφημη Nίκειος Σχολή, με το ελβετικό ρολόι, οικοδομημένη από πελεκητή πέτρα. Iδρύθηκε από τον I. Nίκου και σήμερα διαθέτει βιβλιοθήκη και λειτουργεί ως συνεδριακός χώρος του Aριστοτελείου Πανεπιστημίου. Oι κάτοικοι οφείλουν την οικονομική ευημερία τους στο εμπόριο του καπνού και του βαμβακιού, καθώς και στην επεξεργασία του χρυσού και του ασημιού. Eδώ βρισκόταν άλλοτε το αρχηγείο του Mακεδονικού Aγώνα και αρκετοί αγωνιστές, μεταξύ των οποίων και ο Παύλος Mελάς, έχουν περάσει από το Nυμφαίο. Την προσοχή σας αξίζει το τριώροφο Μουσείο Αργυροχρυσοχοϊας, Λαογραφίας και Ιστορίας υπό την επωνυμία "Το σπίτι των Χρυσικών", που έχει ολοκληρωθεί εκ θεμελίων σε χρόνο ρεκόρ δύο εργάσιμων εξαμήνων, είναι αυθεντικό αντίγραφο παλαιού αρχοντικού με επιζωγραφισμένους τοίχους, περίτεχνα μακεδονικά ταβάνια, σπάνια έπιπλα και πλήρη αυθεντική παραδοσιακή οικοσκευή. Μεταξύ άλλων παρουσιάζει μοναδικές συλλογές εργαλείων χειροτεχνικής αργυροχρυσοχοϊας, ασημικών, κοσμημάτων, αργυρών εκκλησιαστικών σκευών καθώς επίσης μήτρες και μετάλλια περιωνύμων χαρακτών. Επιφανείς Έλληνες Βλάχοι εθνικοί ευεργέτες, αρματολοί, αγωνιστές του 1821, διδάσκαλοι του Γένους, Πατριάρχες και Ιεράρχες, ποιητές και πρωταθλητές, πρωθυπουργοί και υπουργοί, ο Ρήγας Βελεστινλής και ο στρατάρχης Αλεξ. Παπάγος αλλά και διεθνείς τραπεζίτες, κοσμηματοπώλες και έμποροι σε 42 επιβλητικές προσωπογραφίες "φρουρούν" όλες τις αίθουσες του Μουσείου. Ειδικές εκδόσεις στην ελληνική και στην αγγλική βρίσκονται στη διεύθυνση των επισκεπτών. Το Συνεδριακό Εκπαιδευτικό Κέντρο στεγάζεται στην περίφημη Νίκειο Σχολή που αποτελεί διατηρητέο μνημείο της αρχιτεκτονικής παράδοσης με πελεκητή πέτρα. Εκτός από τις αίθουσες διδασκαλίας και διοικήσεως περιλαμβάνει δύο αμφιθέατρα των 50 θέσεων το καθένα και μια διπλή αίθουσα στρογγυλής τραπέζης 35 θέσεων. Θα δείτε επίσης: Tα αρχοντικά των Mπουτάρη, Mίσσιου και Mέρτζου, Παπαδόπουλου και Σωσσιδαίων. Tο αρχοντικό του Mιχαήλ Tσίρλη που υπήρξε αρχηγείο του Mακεδονικού Aγώνα, από το 1904 - 1908. Tη Nίκειο Σχολή και το ναό του Aγίου Nικολάου. Επίσης το Λαογραφικό Mουσείο, το Συνεταιρισμό Παραδοσιακών Προϊόντων «H Nύμφη» και το Kέντρο Προστασίας Aρκούδας «Aρκτούρος». Από το Νυμφαίο μπορείτε να ξεκινήσετε για μια εκδρομή στη Mεγάλη και τη Mικρή Πρέσπα, στο ψαροχώρι της Nιβίτσας και το μικρό νησάκι του Aγίου Aχιλλείου. Στο Nυμφαίο όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο Kέντρο Προστασίας Aρκούδας «Aρκτούρος», όπου προστατεύονται και ζουν σε μεγάλη περιφραγμένη έκταση οι καφέ αρκούδες που κακοποιήθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν και δεν μπορούν να επιβιώσουν στη φύση ελεύθερες. Η διαδρομή από το χωριό μέχρι τον Αρκτούρο (από τις ομορφότερες περιπατητικές διαδρομές μέσα σε δάσος οξιάς) έχει πλακοστρωθεί και έχει μετατραπεί σε ένα πανέμορφο καλντερίμι (τέρμα η λάσπη). Η περίφραξη του πάρκου με τις αρκούδες έγινε πια με ξύλινους πασσάλους. Iδρύεται επίσης Πάρκο της Άγριας Φύσης σε δασική έκταση 1.000 στρεμμάτων, με ελάφια. ε τούτο τον τόπο θα ευχαριστηθούμε περπάτημα, ιππασία και διάφορες δραστηριότητες που οργανώνονται από το Kέντρο «Άρτεμις» τηλ. 23860/41200.
Πισοδέρι
Αξιοθέατα είναι το μοναστήρι της Αγ. Τριάδας (1050) στα ΒΔ. του χωριού, ο βυζαντινός ναός της Αγ. Παρασκευής και το κτίριο της Μοδέστειας Σχολής (1903) που αναπαλαιώθηκε και λειτουργεί σήμερα ως ξενώνας. Στην περιοχή παρατηρούνται οι πηγές: Παύλος Μελάς και Προφ. Ηλίας (Ντιλίνα) στον Εθνικό Δρόμό Φλώρινας-Πισοδερίου. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι το όρος Βαρνούντας με το περίφημο δάσος οξιάς (35.000 στρ.), που περιβάλλει το χωριό, όπου διαβιούν αγριογούρουνα, λύκοι, αλεπούδες, αρκούδες κ.ά. Επίσης, στην περιοχή υπάρχουν οι πηγές του Αλιάκμονα με την τοπική ονομασία «Μάνα του νερού». Τον οικισμό περιστοιχίζουν οι κορυφές Γιοβανίτσα (2.110 μ.), Πολυνέρι (2.125 μ.) και Οξυά (1.816 μ.) ή Λάουλου Φάκου (βλάχικη διάλεκτος), «Γιώργου κεφάλι». Από το χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας και τις κορυφές Οξυά και «Γιώργου κεφάλι» η θέα είναι πανοραμική.
Αετός
Αξιόλογα μνημεία έχουν εντοπιστεί στην περιοχή, όπως τάφοι της πρώιμης εποχής του σιδήρου, ένας οχυρωματικός περίβολος σε λόφο βόρεια του Αετού (μεσαιωνικών χρόνων) και ερείπια πόλης μέσα στη λίμνη Χειμαδίτιδα, εμφανή κυρίως σε μερικές νησίδες στους Αναργύρους. Επίσης, έχουν βρεθεί ερείπια ενός οικισμού και ένας μαρμάρινος πεσσός με βάση ιωνικού κίονα (ρωμαϊκών χρόνων) στο Λιμνοχώρι.

Δρόμοι του Κρασιού τις Μακεδονίας
Οι δρόμοι του κρασιού είναι μια εκδρομική πρόταση που οδηγεί στα πιο γραφικά σημεία των αμπελουργικών περιοχών. Πινακίδες δείχνουν τον δρόμο για αμπελώνες και τα οινοποιεία. Και επειδή η δίψα για την τέλεια απόλαυση ικανοποιείται μόνο με τη γνωριμία, ο οινόφιλος θα ξεναγηθεί στον κόσμο των κρασιών, στους χώρους παραγωγής, στις κάβες παλαίωσής τους και στο τέλος, φυσικά, θα τα δοκιμάσει. Υποδεικνύονται επίσης τοποθεσίες με απολαυστική θέα. Το ίδιο και οι αρχαιολογικοί χώροι, οι εκκλησίες, τα μοναστήρια, τα μουσεία, τα κτίρια με λαογραφικό ή κάθε πολιτιστικό ενδιαφέρον. Τέλος, η πλούσια και ζωντανή παράδοση της τοπικής γαστρονομίας συμπληρώνει την απόλαυση σε εστιατόρια, ταβέρνες, ουζερί και ξενοδοχεία. Το τρίπτυχο κρασί, καλό φαγητό και τουρισμός, εκφράζει πλήρως την ιδέα των Δρόμων του Κρασιού. Στην Ελλάδα, η πρώτη παρόμοια προσπάθεια πραγματοποιήθηκε από 25 οινοπαραγωγούς του βόρειο-ελλαδικού χώρου οι οποίοι ίδρυσαν την Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Μακεδονίας με τον διακριτικό τίτλο Δρόμους του κρασιού της Μακεδονίας. Άνοιξαν τα οινοποιεία τους και περιμένουν τους επισκέπτες. Στην περιοχή του Αμύνταιου συναντάμε τους Δρόμους του κρασιού των Μακεδόνων Βασιλέων. Τα σημάδια στον χάρτη διασχίζουν τον αμπελώνα του Βελβεντού, σκαρφαλώνουν στο ορεινό Αμύνταιο για να ξανακατέβουν στη Νάουσα, την αρχαιοπρεπή Πέλλα, τη Γουμένισσα, τη Μεσημβρία και φτάνουν ως τη Θεσσαλονίκη και τα περίχωρά της, το Καλοχώρι, την Όσσα και την Επανομή.

Τηλεθέρμανση στο Αμύνταιο
Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής μπορούν να μετατραπούν σε συμπαραγωγικούς σταθμούς και να καλύψουν τις θερμικές ανάγκες πόλεων ή οικισμών, βιομηχανιών, μονάδων ασφάλτωσης νερού, θερμοκηπίων, ιχθυοκαλλιεργειών κ.ά. που βρίσκονται στην περιοχή τους. Ειδικότερα για τη θέρμανση πόλεων ή οικισμών, γνωστή με τον όρο τηλεθέρμανση επιπλέον της απόστασης και διασποράς έχουν σημασία ο ετήσιος αριθμός βαθμοημερών και η απαιτούμενη θερμική ισχύς. Στις περισσότερες περιπτώσεις η οικονομική απόσταση μεταφοράς δεν ξεπερνά τα 10km, ενώ πολύ σπάνια μπορεί να φθάσει μέχρι τα 30 km. Στην Ελλάδα, έχουν κατασκευαστεί συστήματα τηλεθέρμανσης στην Πτολεμαϊδα, Κοζάνη, Μεγαλόπολη και στο Αμύνταιο. Εκτιμάται ότι και σε άλλες περιοχές οι συνθήκες για τηλεθέρμανση είναι ευνοϊκές, αλλά οι σχετικές μελέτες δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη. Η Διαδημοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης, συστήθηκε το 1997.

Βουνά
Βαρνούντας (2.334μ.)
Ο Βαρνούντας βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού, στα σύνορα με τα Σκόπια. Αποτελεί τη νότια συνέχεια του βουνού Περιστέρι Μοναστηριού. Η κορυφή του λέγεται Γκαρβάνη.
Βέρνο ή Βίτσι (2.128μ.)
Η ψηλότερη κορυφή του Βέρνου είναι το Βίτσι. Το βουνό βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νομού στα σύνορα με το Νομό Καστοριάς και αποτελεί τη νοτιοανατολική συνέχεια του βουνού Βαρνούντα. Τα δυο βουνά χωρίζονται από τη διάβαση του Πισοδερίου. Στο Βέρνο υπάρχουν πολλά τρεχούμενα νερά, καθώς και πολλές οξιές και βελανιδιές. Ξεκινήστε την ανάβαση, η οποία διαρκεί περίπου τρεις ώρες, από το χωριό Περικοπή στα 1.420 μέτρα υψόμετρο (23χλμ. από Φλώρινα, 35χλμ. από Καστοριά).
Τρικλάριο (1.749μ.)
Το Τρικλάριο βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νομού στα σύνορα με την Αλβανία και δίπλα στη Μικρή Πρέσπα. Είναι ο νοτιοδυτικός κλάδος του βουνού Βαρνούντα. Η κύρια κορυφή του λέγεται Μπάρμπα, ενώ αλλες κορυφές είναι το Καρακόλι στα 1.689 μέτρα και η Μαύρη Ράχη στα 1.394 μέτρα.
Βόρας (2.524μ.)
Ο Βόρας βρίσκεται στο υψηλότερο τμήμα του νομού. Είναι το τρίτο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας.
Μπούτσι (1.776μ.)
Το Μπούτσι βρίσκεται στη νοτιοδυτική άκρη του Νομού Φλώρινας, στα σύνορα με το Νομό Καστοριάς. Είναι η νότια συνέχεια του βουνού Τρικλαρίου. Η ορεινή διάβαση της Κρυσταλλοπηγής είναι αυτή που χωρίζει τα δύο βουνά. Μπορείτε να ανεβείτε με τα πόδια, σε δύο ώρες περίπου, από την Κρυσταλλοπηγή (1.130 μ.), 40χλμ. από την Καστοριά.
Τσουτσούλι (1.456μ.)
Το Τσουτσούλι βρίσκεται δίπλα στη Μικρή Πρέσπα στα σύνορα με την Αλβανία. Μπορείτε να το ανεβείτε εύκολα από το Βροντερό που βρίσκεται στα 1.100 μέτρα, 75χλμ. από τη Φλώρινα.
Ντέβας (1.373μ.)
Ο Ντέβας βρίσκεται μεταξύ της Μεγάλης και της Μικρής Πρέσπας. Μπορείτε να ξεκινήσετε μία ανάβαση από το χωριό Πύλη, το οποίο βρίσκεται στα 860μ. σε απόσταση 66χλμ. από τη Φλώρινα.

Μουσική Χορός
Συναντάμε κυρίως τα πνευστά και τα μεμβρανόφωνα μουσικά λαϊκά όργανα. Τα πνευστά που βρίσκουμε είναι η κορνέτα, το τρομπόνι, το κλαρίνο, το σουράβλι και το σαξόφωνο, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό, ενώ η γκάιντα έχει πλέον εγκαταλειφθεί. Από τα μεμβρανόφωνα όργανα υπάρχει το μεγάλο νταούλι με τη βέργα, ενώ παλαιότερα χρησιμοποιούσαν και τα έγχορδα βιολί και λαγούτο. Οι σημερινοί οργανοπαίκτες παίζουν και ακορντεόν.
Οι χοροί που χορεύονται περισσότερο στο Νομό Φλώρινας είναι οι: Λυτός, Μπουγατσιάς, Γκάιντα, Γερόντικος, Συμπεθέρα, Μπουγατσάς, Τσιάτσκα, Ζερβός, Ελένη, Μήλο-μήλο κόκκινο, Καμπάς, Μακεδονία ξακουστή, Πωγωνίσιος, Τικ, Κότσαρι και Καλαματιανός.

Τα τοπία του Θόδωρου Αγγελόπουλου
Εάν είστε λάτρης του Αγγελόπουλου, σε πολλά σημεία της περιοχής θα αναγνωρίσετε εικόνες από ταινίες που ο καταξιωμένος Έλληνας σκηνοθέτης έχει "γυρίσει" εκεί. Στο ξενοδοχείο "Διεθνές", για παράδειγμα, ο Μαρτσέλο Μαστρογιάννι είχε πλαγιάσει με τη Νάντια Μουρούζη για τις ανάγκες του "Μελισσοκόμου". Δυστυχώς, το ξενοδοχείο έχει κλείσει και σήμερα στο κτίριο αυτό στεγάζεται η λαογραφική συλλογή της "Λέσχης Πολιτισμού". Στο ισόγειο υπάρχει τσιπουράδικο. Εκεί μέσα μάλωσαν οι πρόσφυγες του "Τοπίου στην ομίχλη". Μπορείτε να περπατήσετε στην ακροποταμιά των σκηνικών του Σακουλέβα για το "Μετέωρο βήμα του πελαργού" και να αναζητήσετε εικόνες από την πασίγνωστη ταινία "Το βλέμμα του Οδυσσέα".

Λίμνες
Στα όρια του Αμύνταιου βρίσκονται δύο λίμνες, Βεγορίτιδα και η λίμνη των Πετρών, οι οποίες γειτνιάζουν. Οι δύο λίμνες επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω τεχνητής τάφρου. Η ευρύτερη περιοχή των λιμνών έχει ενταχθεί στο Natura 2000. Να σημειωθεί ότι στην λίμνη των Πετρών παρατηρούνται πληθυσμοί σπάνιων πουλιών όπως η λαγγόνα, η νανόχηνα κ.λ.π. Στην περιοχή υπάρχει ο αρχαιολογικός χώρος των Πετρών, που βρίσκεται στα τελευταία στάδια της ανασκαφής, η βυζαντινή εκκλησία του Αγ. Νικολάου, η οποία αναστηλώνεται και ένα βυζαντινό καμπαναριό. Στον Άγιο Παντελεήμονα, στις όχθες της λίμνης Βεγορίτιδας, υπάρχουν πολλά τοπία φυσικού κάλλους. Τα τοπία αυτά συνθέτουν ένα πλήθος από χαρακτηριστικά όπως η λίμνη, το όρος Βάρο που δεσπόζει στη βόρεια πλευρά του χωριού, το αλσύλιο με πεύκα που βρίσκεται βορειοδυτικά του χωριού, οι λόφοι γύρω από το χωριό. Οικιστικά μνημεία τα οποία μπορούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του επισκέπτη είναι ο ανεμόμυλος, ο οποίος βρίσκεται μέσα στο χωριό και χρονολογείται από τα χρόνια της τουρκοκρατίας και το βυζαντινό κάστρο που δεσπόζει στα βόρεια της λίμνης των Πετρών.

Υγεία
Νοσοκομείο Φλώρινας, 23850-22555
Κέντρο Υγείας Αμύνταιου, 23860-23784
Αγροτικό Ιατρείο Νυμφαίου, 23860-31360

Οδική σύνδεση
ΚΤΕΛ Φλώρινας, 23850-28350
ΚΤΕΛ Αμυνταίου, 23860- 22219
ΚΤΕΛ Αθηνών, 210-5130427
ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης, 2310-522161

Σιδηροδρομική σύνδεση
ΟΣΕ Φλώρινας, 23850-22404
ΟΣΕ Αμυνταίου, 23860-22226
ΟΣΕ Αθηνών, 210-5297777 (από Έδεσσα ή Πλατύ)
ΟΣΕ Θεσσαλονίκης, 2310-595418

Χρήσιμα Τηλέφωνα
Δήμος Φλώρινας, 23850-22620
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φλώρινας, 23850-46090-1
Αστυνομία Φλώρινα, 23850-22222
ΕΟΤ Νίκης (Φλώρινα), 23850-92203
Αρχαιολογικό Μουσείο, 23850-28206
Τελωνείο Φλώρινας, 23850-22453
Ταξί Φλώρινας, 23850-22800
Δήμος Αμύνταιου, 23860-22225
Αστυνομικό Τμήμα Αμύνταιου, 22222
Ταξί Αμύνταιου, 23860-22988
Δήμος Πρεσπών, 23850-51435
Δημοτικό Γραφείο Νυμφαίου, 23860-31382
Δημοτική Επιχείρηση Τουριστικής & Πολιτιστικής Ανάπτυξης Αμύνταιου, 23860-23235
Εθνογραφικό Ινστιτούτο της Νότιας Ευρώπης Δ. Φλώρινας, 23850-28400
Διαδημοκοινοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης Ευρύτερης Περιοχής Αμυνταίου, 23860-23235
Αναπτυξιακή Φλώρινας (ΑΝ.ΦΛΩ.), 23850-45745
Αμιγής Δημοτική Επιχείρηση Ξινό Νερό Βιομηχανική και Εμπορική Δ. Αμυνταίου, 23860-81444
Σύλλογος Χιονοδρομίας-Ορειβασίας Φλώρινας, 23850-29939
Σύλλογος Ελλήνων Ορειβασίας Φλώρινας, 23850-23377
Φυσιολατρικός Ορειβατικός Όμιλος Φλώρινας, 23850-26567
Συνοδοί Βουνού Φλώρινας, τηλ. 23850-23318
Σύλλογος Χιονοδρομίας & Ορειβασίας Φλώρινας, 23850-29939
Ιππικός Όμιλος Νυμφαίου, 23860-31117

Φαγητό
Νυμφαίο
Nόστιμες πίτες, χόρτα και καλοψημένα κρεατικά θα γευθούμε στα: «Aρχοντικό», «Λινούρια», «Λα Mπέτλου».
Πολύ καλό φαγητό στο κοινοτικό εστιατόριο και ξενώνα "Νέβεσκα" -και το κόκκινο χύμα ξινόμαυρο της περιοχής πάει τέλεια με τις πανσέτες στα κάρβουνα. Στο κοινοτικό κατάστημα Νέβεσκα (σούπες και πολλά κρέατα της περιοχής).
Αετός
Στον Aετό καθίστε στον «Zορμπά», ενώ στο Σκλήθρο (στο δρόμο Kαστοριάς - Φλώρινας) πολύ καλό φαγητό, καλό σέρβις και καλά ενημερωμένη λίστα κρασιών στο μαγαζί-έκπληξη της περιοχής το «Θωμά». Στο ταβερνάκι της Παρασκευής Γκερσάνη φοβερές πίτες.

Αγορές
Γλυκά κουταλιού και πιπεριές στη Φλώρινα, καθώς και κρασιά από το Αμύνταιο. Στο Νυμφαίο από το Συνεταιρισμό Γυναικών, σπιτικές μαρμελάδες, γλυκά, χυλοπίτες, τραχανά, αλλά και όμορφες χειροτεχνίες. Aπό τον Aρκτούρο, μπλουζάκια και κούπες.

Διαμονή Ξενοδοχεία
Φλώρινα
Φιλίππειον, 23850-23346 με 60 κλίνες, εστιατόριο, κλιματισμό, αίθουσες ψυχαγωγίας, θέσεις στάθμευσης.
Κίνγκ Αλεξάντερ, 23850-23501 με 100 κλίνες, υποδομές για άτομα με ειδικές ανάγκες.
Λύγκος, 23850-28322 με 80 κλίνες
Νυμφαίο
Tο χωριό διαθέτει επτά ξενώνες. Μεταξύ αυτών η «Nύμφη» ενώ ξεχωριστός για την καλαισθησία του και το φιλόξενο χώρο του είναι ο παραδοσιακός ξενώνας «La Moara» (στα βλάχικα σημαίνει «Nερόμυλος»), χτισμένος με σεβασμό στην παράδοση, με κήπο, στάβλο και κελάρι με πολλά είδη κρασιού, εστιατόριο, βιβλιοθήκη και υπέροχη θέα προς τα βουνά. a Moara 2310-287626, Aθηνά 23860-31141, Λα Mπέτλου, 23860-41282, Enterne 23860-31230, Λα Γκάλπα 23860-31314, Nέβεσκα 23860-31442.
Αμύνταιο
Μοναστήρι, 23860-22242 με 18 κλίνες.
Πανόραμα, 23860-61339 με 12 κλίνες.
Πισοδέρι
Μοδέστειος Ξενώνας Πισοδερίου, 23850-45928 με 40 κλίνες.

Αθλητισμός
Xώροι για άθληση θα βρείτε στην πόλη της Φλώρινας στο Εθνικό στάδιο, με γήπεδο ποδοσφαίρου, στίβο και μικρό κλειστό γυμναστήριο. Το ποδοσφαιρικό γήπεδο στο Αμύνταιο διαθέτει στίβο. Το Εθνικό Αθλητικό Κέντρο της Φλώρινας διαθέτει κλειστό γυμναστήριο, ανοιχτά γήπεδα αθλοπαιδιών και ποδοσφαίρου. Πλήθος γηπέδων και γυμναστηρίων υπάρχουν στα χωριά και τις πόλεις της περιοχής και στις λίμνες εγκαταστάσεις για ναυταθλητικές δραστηριότητες. Στο αεροδρόμιο υπάρχει δυνατότητα για αεραθλητικές εκδηλώσεις όπως επίσης για τον αιωροπτερισμό και τον αερομοντελισμό.
Πεζοπορία: Την περιοχή διασχίζει το ευρωπαικό διεθνές μονοπάτι Ε4, το οποίο ξεκινάει από το Γιβραλτάρ και καταλήγει στην Κρήτη. Άλλες ενδιαφέρουσες περιπατητικές διαδρομές είναι: Νυμφαίο – Δροσοπηγή, Νυμφαίο – Υδρούσα, Νυμφαίο - Περικοπή – Ασπρόγεια, Νυμφαίο – Φλάμπουρο. Οι διαδρομές πραγματοποιούνται σε δάση οξιάς και βελανιδιάς ενώ συχνά συναντώνται και απειλούμενα είδη όπως χρυσαετοί, γερακίνες, λύκοι, αρκούδες και σπανιότερα κραυγαετοί και φιδαετοί. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το δίκτυο μονοπατιών με την επωνυμία «στα ίχνη της βίδρας, του λύκου και της αρκούδας», το οποίο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των προγραμμάτων LEADER σε συνεργασία του Περιβαλλοντικού Κέντρου του Αρκτούρου με το δήμο Αετού. Το δίκτυο αυτό περιλαμβάνει, ένα κεντρικό τμήμα, το οποίο είναι το παραδοσιακό και ιστορικό πετρόστρωτο μονοπάτι που σύνδεε μέχρι τα μέσα του εικοστού αιώνα την κοινότητα του Νυμφαίου με το Σκλήθρο και την Αγραπιδιά και μια κυκλική διαδρομή που περιλαμβάνει τις γύρω κοινότητες. Σε σημαντικές θέσεις θέας δημιουργήθηκαν σταθμοί ανάπαυσης στους οποίους τοποθετήθηκαν πινακίδες με ενημερωτικά κείμενα για το φυσικό περιβάλλον, την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής. Στην περιοχή δραστηριοποιείται η «ΑΡΤΕΜΙΣ» ως εταιρεία περιβαλλοντικών περιηγήσεων και υπαίθριων δραστηριοτήτων 2386-31028,31286,41200.
Στο Νυμφαίο: Eκδρομή με άλογα στο δάσος και στις περιοχές Λετούσια, Λάκκος, Προφήτης Hλίας και Kόστα. (Kέντρο Iππασίας: 23860-31132, ο οποίος όμιλος διαθέτει οκτώ άλογα της φυλής Χάφλιγκερ από τη Βαυαρία.). Για σκι στο Xιονοδρομικό Kέντρο Bίγλας Πισοδερίου, στον κεντρικό δρόμο Φλώρινας - Πρεσπών (23850-45800). Mακρινοί περίπατοι ή βόλτες με mountaibike. Aν διαθέτετε τετρακίνητο όχημα, ακολουθήστε τους δασικούς δρόμους που θα σας φέρουν στο ορεινό χωριό Δροσοπηγή ή στη Φλώρινα.

Τράπεζες
Στη Φλώρινα: Αγροτική, Alpha, Γενική, Εμπορική, Εθνική, Πειραιώς, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
Στο Αμύνταιο: Αγροτική, Εθνική, Εμπορική

Έθιμα – Εκδηλώσεις
Φλώρινα. Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, οργανώνονται παράλληλες εκδηλώσεις στη Φλώρινα με θέμα τον κινηματογράφο.
Φλώρινα. Προπαραμονή Χριστουγέννων. Στην πόλη της Φλώρινας κάθε χρόνο αναβιώνει το εντυπωσιακό έθιμο των Φωτιών. Το έθιμο αναπαριστά τη φωτιά που άναψαν οι βοσκοί την παραμονή της γέννησης του Χριστού. Είναι ημέρα μουσικής και διασκέδασης στη Φλώρινα. Ανάβονται περισσότερες από είκοσι φωτιές, ύψους μέχρι 15μ. σε πολλά σημεία της πόλης. Σε καθεμία από αυτές κερνούν κρασί, γλυκά και φασολάδα, ενώ γύρω από τη φωτιά γίνεται μεγάλο γλέντι.
Φλώρινα. Οι ετήσιες πολιτιστικές και πολιτικές εκδηλώσεις "Πρέσπες" ξεκίνησαν το 1990 και απέκτησαν γρήγορα μεγάλη φήμη και πανελλήνια καταξίωση. Τόπος διεξαγωγής των εκδηλώσεων είναι το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου. Διοργανώνονται κάθε χρόνο το τρίτο δεκαήμερο του Αυγούστου.
Αετός. Η γιορτή της πατάτας στο Σκλήθρο, οργανώνεται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού με τη συνδρομή του δήμου τον Αύγουστο και διαρκεί τρεις ημέρες. Στο προαύλιο του σχολείου (ή σε κάποιον άλλον περιφραγμένο χώρο) στήνονται τραπέζια και προσφέρονται διάφορα εδέσματα, όλα φτιαγμένα με πατάτες. Ουσιαστικά πρόκειται για μια γιορτή γευσιγνωσίας με αποκλειστικό αντικείμενο την πατάτα. Στη διάρκειά της γίνεται έκθεση φωτογραφίας, παραδοσιακών χειροτεχνημάτων και εργαλείων. Παραδοσιακά μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα δίνουν παραστάσεις και στην εναρκτήρια ομιλία γίνεται αναφορά στην ιστορία της πατάτας, πώς έφτασε στο Σκλήθρο, πώς καλλιεργείται. κ.λπ. Κάποτε η πατάτα ήταν το κατεξοχήν προϊόν του Σκλήθρου με μοναδική νοστιμιά. Σήμερα συνεχίζεται η παραγωγή της αλλά η γεύση της είναι όπως όλων των άλλων πατατών. Η γιορτή όμως γίνεται σε ανάμνηση εκείνης της νόστιμης πατάτας και προς τιμήν του κυρίαρχου προϊόντος του χωριού.
Αετός. Η γιορτή της πιπεριάς. Το Σεπτέμβριο και για μία ημέρα, οι Πολιτιστικοί Φορείς του Αετού με τη συνδρομή του δήμου οργανώνουν τη γιορτή της πιπεριάς. Στο προαύλιο του σχολείου (ή σε άλλον περιφραγμένο χώρο) στήνονται τραπέζια και προσφέρονται φαγητά μαγειρεμένα με διαφερετικές συνταγές, αλλά πάντα με πιπεριές.
Πισοδέρι, Στον εορτασμό του Αγ. Πνεύματος πραγματοποιείται τοπικό πανηγύρι στο μοναστήρι της Αγ. Τριάδας.

Internet
ΤΕΕ Αμύνταιου tee-amynt.flo.sch.gr
Χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας, www.vigla-ski.gr
Φωτογραφικός Οδηγός Νυμφαίου, dide.flo.sch.gr/Links/nymfeo.html
Το site της Φλώρινας, www.e-city.gr/florina/home/view/view.php
Αρκτούρος, προστασία της καφέ αρκούδας, www.arcturos.gr

Αυτό το κείμενό μου δημοσιεύτηκε στο ταξιδιωτικό έντυπο ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ - Εφημερίδα Ημερησία, τ. 15 2004-2005