Ταξιδεύοντας στην Ευρώπη

Πάντοτε στο μυαλό μας υπάρχει η μακρινή χώρα του πλανήτη που μας προσφέρει το άπιαστο ταξιδιωτικό όνειρο και συγχρόνως τον χειροπιαστό πιθανό κίνδυνο από ιατρική άποψη. Σχεδόν ποτέ όμως οι κοντινές δικές μας χώρες της Ευρώπης δεν αποτελούν στα ταξιδιωτικά προγράμματα πηγές κάποιου πρόσθετου ιατρικού άγχους.

Έτσι είναι. Όλες οι ετήσιες ιατρικές πληροφορίες από τον ΠΟΥ προσδίδουν στην Ευρώπη τον απόλυτο χαρακτηρισμό για όλες τις πιθανές ασθένειες που συνδυάζονται με το ταξίδι, τον όρο ελαχιστότατο ρίσκο. Στην εικόνα αυτή, για να είμαστε απόλυτα σύγχρονοι με τις πιθανότητες, πρέπει να προστεθούν μερικές βασικές γνώσεις στον ταξιδιώτη ώστε να είναι σίγουρος για την ακίνδυνη Ευρώπη.

Σύμφωνα με μελέτες, ο σύγχρονος ταξιδιώτης στην ευρωπαϊκή ήπειρο μπορεί να έρθει αντιμέτωπος με την ταξιδιωτική διάρροια, την ηπατίτιδα Α', το AIDS, τα τροχαία ατυχήματα, τη διφθερίτιδα, τη λαμβλίαση, τη μηνιγγίτιδα και με φλεγμονώδεις πνευμονοκοκκικές λοιμώξεις.

Η χρησιμοποίηση εμφιαλωμένου νερού και η αποφυγή φαγητών που υπάρχει υποψία ότι δεν έχουν πολύ καλά μαγειρευτεί εκμηδενίζουν τον κίνδυνο από την ταξιδιωτική διάρροια και την ηπατίτιδα Α'.

Στα τροχαία ατυχήματα είναι γνωστή η κατάσταση τα Σαββατοκύριακα στη χώρα μας (2.000 θάνατοι το 1995 και 32.000 τραυματίες). Η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που μας ξεπερνά είναι η Πορτογαλία. Η Ισπανία και η Ιρλανδία μάς ακολουθούν και πολύ πιο μετά οι άλλες χώρες. Στα περισσότερα ατυχήματα όπου εμπλέκονται τουρίστες η κυριότερη αιτία είναι η απώλεια ελέγχου του αυτοκινήτου λόγω υπερβολικής ταχύτητας, με προηγούμενη υπερκατανάλωση οινοπνεύματος και έλλειψη καλής γνώσης των δρόμων, των σημάτων και των μειονεκτημάτων των διαφορετικών οδικών αρτηριών από αυτές της χώρας όπου ζούμε.

Η διφθερίτιδα ως το 1930 ήταν μια από τις πρώτες αιτίες παιδικής θνησιμότητας παγκοσμίως, αλλά οι μαζικοί εμβολιασμοί μετά το 1940 σχεδόν εκμηδένισαν το πρόβλημα αυτό στις αναπτυγμένες χώρες. Πρόσφατα όμως στον ευρωπαϊκό χώρο και ιδιαίτερα στη Ρωσία και στην Ουκρανία είχαμε 700 περιπτώσεις με 24 θανάτους (1992). Επιδημία διφθερίτιδας έχει αναφερθεί από την Αγία Πετρούπολη και το Κίεβο. Θεωρούμε ότι όλοι οι ταξιδιώτες γι' αυτές τις περιοχές καλό θα ήταν προηγουμένως να έχουν εμβολιασθεί με το τοξοειδές εμβόλιο τετάνου - διφθερίτιδας που παρέχεται δωρεάν από το Τμήμα Εμβολίων στην Υγειονομική Υπηρεσία.

Στο μολυσμένο νερό βρίσκεται το παράσιτο Giardia lamblia, το οποίο προκαλεί τη γνωστή λαμβλίαση, χρόνια διάρροια, η οποία μπορεί να διαρκέσει βδομάδες ή και μήνες. Το παράσιτο εγκαθίσταται στο άνω τμήμα του εντέρου και δύσκολα απαλλάσσεται το σώμα από αυτό. Λαμβλίαση παρατηρείται σε πολλές χώρες του κόσμου, αλλά έξαρση παρατηρείται σε ταξιδιώτες που επισκέπτονται την Αγία Πετρούπολη και χρησιμοποιούν νερό της βρύσης για πόσιμο. Τα ποσοστά ανέρχονται ακόμη και στο 80% των ταξιδιωτών μετά την επίσκεψή τους στην περιοχή αυτή. Στο Μεξικό, σε χώρες της Ασίας και της Λ. Αμερικής τα ποσοστά δεν είναι μεγαλύτερα από το 3%. Η χλωρίωση του νερού αλλά και η κατάψυξη δεν σκοτώνουν το παράσιτο. Η εργαστηριακή διάγνωση είναι δύσκολη αλλά πρόσφατα στις ΗΠΑ το τεστ GIArd ΕΙΑ μπορεί με 100% επιτυχία μέσα σε 10 λεπτά να μας δώσει διάγνωση για την ύπαρξη του συγκεκριμένου παρασίτου ή όχι, οπότε ψάχνουμε για άλλα παράσιτα όπως D. fragilis, Isospora belli, κρυπτοσπορίδια, τα οποία μπορεί να ευθύνονται επίσης για τη χρόνια διάρροια. Φάρμακα εκλογής είναι η μετρονιδαλόλη (Flagyl 500 mg, τρεις φορές την ημέρα για επτά ημέρες), η τινιδαλόλη (Fasigyn 2 mg ημερησίως για μία - τρεις ημέρες) και για τα παιδιά η φουραζολιδόνη (Furoxone 100 mg, τέσσερις φορές ημερησίως για επτά - δέκα ημέρες) αποτελεί φάρμακο εκλογής για το γεγονός ότι υπάρχει σε διάλυμα και είναι αποτελεσματικό για τις περισσότερες βακτηριακές ταξιδιωτικές διάρροιες.

Η διαδρομή κάτω από τη Μάγχη αποτελούσε όνειρο των παλαιότερων ταξιδιωτών. Η αίσθηση ότι ταξιδεύεις κάτω από το νερό είναι για πολλούς Ευρωπαίους ένα ταξιδιωτικό must. Ενα τέτοιο ταξίδι μπορεί σε μια ειδική κατηγορία ταξιδιωτών να επιδράσει αρνητικά στα αφτιά τους. Η ατμοσφαιρική πίεση αυξάνεται πολύ γρήγορα όταν ένα τρένο εισέρχεται σε ένα τούνελ με μεγάλη ταχύτητα. Αυτή η αύξηση στην πίεση εκτρέπει, σε αρκετό βαθμό, την άθικτη τυμπανική μεμβράνη και προκαλεί μια δυσφορία παρόμοια με αυτήν που δημιουργείται όταν προσγειώνεται ένα αεροπλάνο. Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να ισοσταθμίσουν τις σχετικές πιέσεις σε κάθε πλευρά της τυμπανικής μεμβράνης με το να καταπίνουν. Έτσι, επιτρέπεται η διέλευση του αέρα από τη μύτη στα αφτιά μέσα από τις ευσταχιανές σάλπιγγες. Άλλοι τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν το άνοιγμα της ευσταχιανής σάλπιγγας είναι το χασμουρητό, η προσπάθεια για τη διέλευση του αέρα όταν έχουμε κλείσει τη μύτη μας ή όταν κτυπάμε γρήγορα τη γλώσσα μας πάνω στον ουρανίσκο μας (κίνηση του Φρένζελ). Οι ταξιδιώτες που υποφέρουν από κρυολόγημα πρέπει να χρησιμοποιούν αποσυμφορητικά προτού μπουν στο ευρωπαϊκό τούνελ. Οι ταξιδιώτες που συνήθως έχουν προβλήματα όταν βρίσκονται στο αεροπλάνο ίσως να νιώσουν δυσφορία μέσα στο τούνελ. Αλλά μόνο αυτοί που έκαναν πρόσφατα εγχείρηση στο αφτί είναι καλύτερα να περνούν πάνω και όχι κάτω από τα κύματα.