Ο γύρος του κόσμου με τα... πόδια

Ελεγχόμενη περιπέτεια σε παρθένα και εξωτική φύση με πεζοπορίες στα Ιμαλάια, στην Ταϊλάνδη, στο Κιλιμάντζαρο, στο Περού και στο Εκουαδόρ.

Το τρέκινγκ είναι πεζοπορία "ελεγχόμενης περιπέτειας" στη φύση. Δεν είναι ανακάλυψη νέων ανεξερεύνητων τόπων τύπου Ντέιβιντ Λίβινγκστοουν στην Αφρική ούτε απευθύνεται αποκλειστικά στους εξαιρετικά αθλητικούς ταξιδιώτες. Δεν είναι πεζοπορία που γίνεται για την πεζοπορία ούτε αγώνας δρόμου με σκοπό την άφιξη στον προορισμό όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Σκοπός του τρέκινγκ είναι η επίσκεψη σε τόπους όπου η πρόσβαση με αυτοκίνητο ή άλλο μέσο συγκοινωνίας δεν είναι δυνατή και αυτό ακριβώς είναι η γοητεία τους. Οι οδηγοί (πάντοτε ντόπιοι) κουβαλούν τα απαραίτητα και ετοιμάζουν το φαγητό, ενώ το μόνο που έχουν να κάνουν οι πεζοπόροι είναι να περπατούν και να θαυμάζουν τη φύση.

Υπάρχουν δύο ειδών τρέκινγκ: εκείνα που επικεντρώνονται στη φύση (ζούγκλα, ηφαίστεια, όρη, ποτάμια) και εκείνα που επικεντρώνονται στις κουλτούρες (φυλές, χωριά αυτοχθόνων) που συναντώνται στη διαδρομή. Αμφότερα είναι εξίσου ενδιαφέροντα αλλά σπανίως συνδυάζονται σε ίσα μέρη συνήθως κάθε περιοχή έχει να επιδείξει είτε κυρίως παρθένα φύση είτε κυρίως ποικιλία πολιτισμών. Τα τρέκινγκ έχουν διάρκεια από μία ως 15 ημέρες αλλά οι περισσότεροι ταξιδιώτες που ανήκουν στην κατηγορία των "κατοίκων πόλεων που κάνουν μάλλον καθιστική ζωή και έχουν περιορισμένο χρόνο" επιλέγουν τα τριήμερα (τρεις ημέρες, δύο νύχτες) ως μέρος ενός βραχυχρόνιου ταξιδιού σε μια χώρα.

Πώς οργανώνεται ένα τρέκινγκ; Πολύ εύκολα. Οι περιοχές που έχουν καθιερωθεί στην αγορά του τρέκινγκ διαθέτουν πληθώρα ταξιδιωτικών γραφείων που προσφέρουν ποικίλες εκδρομές από εύκολες ως δύσκολες. Το Κατμαντού του Νεπάλ, λ.χ., βρίθει γραφείων που διοργανώνουν τρέκινγκ στην Αναπούρνα ή στο Εβερεστ των Ιμαλαΐων, και στο Τσιανγκ Μάι της Βόρειας Ταϊλάνδης υπάρχει υπερπροσφορά γραφείων που διοργανώνουν τρέκινγκ στις περιοχές όπου ζουν οι ορεσίβιες φυλές το Νεπάλ και η Ταϊλάνδη είναι από τις πιο δημοφιλείς χώρες για τρέκινγκ. Η μεγαλύτερη δυσκολία συνίσταται ίσως στην επιλογή του γραφείου. Μη διστάσετε να επισκεφθείτε πολλά και να κάνετε όσες ερωτήσεις χρειάζεται για να πληροφορηθείτε το πρόγραμμα του τρέκινγκ με λεπτομέρειες και τι ακριβώς καλύπτει το ποσό που θα πληρώσετε. Αν είναι δυνατό, ζητήστε να συναντηθείτε με τον οδηγό που θα σας αναλάβει. Το γραφείο και ο οδηγός πρέπει να σας εμπνέουν εμπιστοσύνη. Αν όχι, απευθυνθείτε αλλού. Αφού αποφασίσετε, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι δυνατό να αναχωρήσετε την επομένη.

Ο εξοπλισμός
Το γραφείο που διοργανώνει το τρέκινγκ θα σας προμηθεύσει με τα απαραίτητα που απαιτούνται ειδικά για τις ανάγκες τις συγκεκριμένης περιοχής και είναι απίθανο να έχετε σκεφτεί να τα φέρετε μαζί σας από την Ελλάδα λ.χ. καλύμματα για τα πόδια που φοριούνται μέσα από τα παπούτσια και δένουν στο γόνατο αν η περιοχή έχει βδέλλες ή γαλότσες και αδιάβροχα αν βρέχει συχνά και έχει λάσπες κτλ. Τις βαλίτσες σας θα τις αφήσετε είτε στο ξενοδοχείο όπου μένετε στην πόλη από την οποία θα ξεκινήσετε για το τρέκινγκ είτε στο γραφείο που διοργανώνει το τρέκινγκ. Μαζί σας θα πάρετε μόνο μία μικρή τσάντα πλάτης με τα απολύτως απαραίτητα. Αυτά είναι (με δεδομένο ότι πρόκειται για μικρής διάρκειας τρέκινγκ): φωτογραφική μηχανή, φακός (οι περιοχές που θα επισκεφθείτε δεν έχουν ηλεκτρικό φως), χαρτί υγείας, παστίλιες για τον καθαρισμό του νερού προκειμένου να μετατραπεί σε πόσιμο (πωλούνται στα μεγάλα φαρμακεία), ένα άδειο μπουκάλι νερού το οποίο θα γεμίζετε και θα προσθέτετε την παστίλια, σαπούνι σε φύλλα (πωλείται στα μεγάλα καταστήματα καλλυντικών), ισχυρό αντικουνουπικό, οδοντόβουρτσα, οδοντόπαστα και τα απολύτως απαραίτητα ρούχα. Τα παπούτσια που θα φοράτε πρέπει να είναι κατάλληλα για πεζοπορία. Μην κάνετε το λάθος να πάρετε μαζί σας: κινητό τηλέφωνο, καλλυντικά, πολλά ρούχα ή περιοδικά. Το τρέκινγκ είναι ό,τι πιο απομακρυσμένο από την καθημερινή ζωή στα αστικά κέντρα της Δύσης. Μην πάρετε μαζί σας ό,τι αναπαράγει τη ζωή αυτή διότι θα σας είναι εντελώς άχρηστο και θα το κουβαλάτε στην πλάτη σας επί τρεις ημέρες.
Είναι το τρέκινγκ επικίνδυνο; Οχι αν είστε προσεκτικός και σε λογικά καλή φυσική κατάσταση. Οι οδηγοί γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίσουν τα τυχόν μικροπροβλήματα που μπορεί να προκύψουν στη διαδρομή (με κορυφαίο το τσίμπημα φιδιού το οποίο, αν και εξαιρετικά σπάνιο, δεν είναι εντελώς απίθανο να συμβεί). Γενικώς να έχετε υπόψη σας ότι οι οδηγοί είναι άνθρωποι που γνωρίζουν πολύ καλά πώς να κινηθούν και να επιβιώσουν στην περιοχή που καλύπτει το τρέκινγκ, γι' αυτό να ακούτε προσεκτικά τις οδηγίες τους και να συμμορφώνεστε με τις υποδείξεις τους (λ.χ. "Μην πλησιάσετε αυτό το έντομο" ή "Πατήστε σε αυτή την πέτρα"). Μη διστάζετε να ζητάτε τη βοήθειά τους όταν τη χρειάζεστε και να τους ρωτάτε για τα φυτά και τα λουλούδια που σας κινούν την περιέργεια η εξήγηση της χλωρίδας και της πανίδας είναι άλλωστε μέσα στα καθήκοντά τους. Από την άλλη πλευρά, επειδή ένας οδηγός μπορεί να αποδειχτεί ανεύθυνος ή ασυνείδητος, μη διστάσετε να εκφράσετε τις αντιρρήσεις σας αν θεωρείτε ότι σας προτρέπει να κάνετε κάτι επικίνδυνο.

Οι κίνδυνοι
Τελικώς ο μεγαλύτερος κίνδυνος που διατρέχετε είναι να πάθετε "σοκ" από την επαφή με τη φύση και να γίνετε υποχόνδριος, ασχολούμενος αποκλειστικά με το αν σας βολεύει το μέρος όπου θα καταλύσετε για τη νύχτα, αν είναι βαριά η τσάντα που κουβαλάτε, αν θα μπορέσετε να ευχαριστηθείτε το βραδινό ντους (μάλλον δεν θα μπορέσετε αν υπάρχει δυνατότητα για ντους), αν τρώγεται το φαγητό που ετοιμάζουν οι οδηγοί (συνήθως τρώγεται, συχνά δε είναι και πολύ νόστιμο) και, συνεπώς, να παραλείψετε να θαυμάσετε τη μοναδική φύση και τα σπάνια έντομα και ζώα που μπορεί να συναντήσετε. Υπάρχουν άνθρωποι που έκαναν τρέκινγκ στις περιοχές όπου ζουν πολύ ενδιαφέρουσες φυλές στη Βόρεια Ταϊλάνδη και στο τέλος το μόνο που είχαν να σχολιάσουν ήταν ότι δεν υπήρχε ζεστό νερό για να κάνουν ντους. Η συμμετοχή σε ένα τρέκινγκ προϋποθέτει μία ελαφρά αντοχή στην ταλαιπωρία, η οποία αντισταθμίζεται από την ομορφιά του τοπίου και την πρωτοτυπία των εμπειριών που θα ζήσετε. Στην πραγματικότητα περισσότερο κίνδυνο διατρέχει η φύση από εσάς παρά εσείς από τη φύση.

Οι "ιστορίες φρίκης" που αφορούν τα τρέκινγκ και κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα αναφέρουν οδηγούς συνεννοημένους με ληστές που οδηγούν το γκρουπ τους κατευθείαν στα χέρια των κακοποιών. Οσοι συμμετέχουν σε τρέκινγκ αποτελούν την τέλεια λεία για ένα ληστή: συνήθως έχουν ολόκληρο το συνάλλαγμά τους μαζί τους ενώ απέχουν τουλάχιστον τρεις ή τέσσερις ώρες με τα πόδια από τον πολιτισμό (και την Αστυνομία). Αν πέσετε θύμα ληστείας, τα traveller's checks αποδεικνύονται σωτήρια διότι μπορούν να ακυρωθούν και να αντικατασταθούν με νέα. Μία άλλη "ιστορία φρίκης" αναφέρει έναν άπειρο οδηγό που έχασε τον δρόμο και το γκρουπ του αναγκάστηκε να περάσει τη νύχτα μέσα στη ζούγκλα, ορθοστασία διότι στο έδαφος καραδοκούσαν οι βδέλλες, ώσπου να ξημερώσει και να προσανατολιστεί ο οδηγός. Ολες αυτές οι ιστορίες όμως ανήκουν στη σφαίρα των "ταξιδιωτικών μύθων" και η εγκυρότητά τους δεν μπορεί να ελεγχθεί.

Αν ταξιδεύετε σε παρέα τεσσάρων ή έξι ατόμων, σχηματίζετε από μόνοι σας ένα γκρουπ για τρέκινγκ. Αυτό έχει το πλεονέκτημα ότι μπορείτε να προσαρμόσετε τη διαδρομή στα γούστα σας και να αποφασίσετε εσείς τον ρυθμό της πεζοπορίας (γρηγορότερο ή αργότερο). Διαφορετικά θα συμμετάσχετε σε ένα από τα γκρουπ του γραφείου που διοργανώνει το τρέκινγκ και τα οποία συνήθως αποτελούνται από τέσσερα ως δέκα άτομα.

Οι δημοφιλέστερες (και από τις παλαιότερες) διαδρομές για τρέκινγκ είναι η Everest Base Camp, η Annapurna Sanctuary και η Annapurna Circuit στο Νεπάλ. Αυτό σημαίνει ότι είναι και οι πιο πολυσύχναστες, ιδίως από Σεπτέμβριο ως Νοέμβριο, όταν ο καιρός είναι καλύτερος και η θέα προς τις κορυφές των Ιμαλαΐων απρόσκοπτη. Το καθημερινό πρόγραμμα συνήθως περιλαμβάνει τέσσερις ως πέντε ώρες πεζοπορία με μία διακοπή για μεσημεριανό φαγητό. Οι οδηγοί κουβαλούν τα τρόφιμα και τα απαραίτητα για τη διανυκτέρευση (το γραφείο που διοργανώνει το τρέκινγκ προμηθεύει τις σκηνές και τα σλίπινγκ μπαγκ), μαγειρεύουν το φαγητό και αναλαμβάνουν το στήσιμο και το μάζεμα των σκηνών. Εναλλακτικά μπορείτε να επιλέξετε ένα "τρέκινγκ τεϊοποτείων", το οποίο σημαίνει ότι αντί να κοιμάστε σε σκηνές, θα διανυκτερεύετε στα τεϊοποτεία που υπάρχουν στη διαδρομή.

Οι διαδρομές
Κλασικές διαδρομές για τρέκινγκ θεωρούνται πλέον η Inca Trail στο Περού και η Marangu Route στην Αφρική. Η πρώτη, που διαρκεί τέσσερις ημέρες, ακολουθεί τον άλλοτε ιερό δρόμο που οδηγεί από την πόλη Κούσκο στο Μάτσου Πίτσου, όπου βρίσκονται τα πιο διάσημα μνημεία των Ινκας, μέσω βουνών και ζούγκλας. Η δεύτερη διαρκεί πέντε ημέρες και οδηγεί στην κορυφή του όρους Κιλιμάντζαρο.
Πιο κλασικά ακόμη είναι τα τρέκινγκ που ξεκινούν από την πόλη Τσιανγκ Μάι της Βόρειας Ταϊλάνδης. Τα τρέκινγκ αυτά διοργανώνονται από τις αρχές της δεκαετίας του '70 πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα "ανακαλύψετε" τίποτε καινούργιο και η καλύτερη εποχή είναι από Νοέμβριο ως Φεβρουάριο, όταν ο καιρός δεν είναι υπερβολικά ζεστός, η βροχή είναι σπάνια και οι παπαρούνες (του Χρυσού Τριγώνου) ανθισμένες. Ενα τυπικό τριήμερο τρέκινγκ θα σας οδηγήσει με αυτοκίνητο σε καταυλισμό της φυλής Ακα, διάσημης για τα παραδοσιακά χειροποίητα κοσμήματά της. Από εκεί θα περπατήσετε επί τρεις ή τέσσερις ώρες για να φθάσετε σε ένα χωριό της φυλής Μίεν. Οπως και οι υπόλοιπες φυλές της Βόρειας Ταϊλάνδης, που κατάγονται από τη Βιρμανία, οι Μίεν είναι ειδωλολάτρες και δεν έχουν γραφή. Θα διανυκτερεύσετε σε σπίτι του χωριού όπου οι συνθήκες είναι σπαρτιατικές αλλά θα έχετε την ευκαιρία να δείτε από κοντά πώς ζουν οι Μίεν: οι γυναίκες δουλεύουν από το πρωί ως το βράδυ καλλιεργούν τα χωράφια, μαζεύουν ξύλα για τη φωτιά, μαγειρεύουν το φαγητό ενώ οι άνδρες είναι ξαπλωμένοι από το πρωί ως το βράδυ και καπνίζουν όπιο. Τη δεύτερη ημέρα θα περπατήσετε τέσσερις ή πέντε ώρες για να φθάσετε σε μια φάρμα με ελέφαντες όπου θα φάτε το μεσημεριανό γεύμα. Από εκεί οι ελέφαντες θα σας μεταφέρουν σε ένα χωριό των Κάρεν, όπου πάλι θα μείνετε σε κάποιο από τα σπίτια και θα παρατηρήσετε από κοντά τις συνήθειες των Κάρεν λ.χ. τα κορίτσια και οι γυναίκες φορούν μόνο άσπρα ρούχα ώσπου να παντρευτούν και μετά μόνο πολύχρωμα. Την τρίτη ημέρα θα κατεβείτε ένα ρηχό και καθόλου ορμητικό ποτάμι επάνω σε μια χειροποίητη σχεδία από μπαμπού ώσπου να φθάσετε στον "πολιτισμό" και να σας παραλάβει αυτοκίνητο για να σας οδηγήσει πίσω στο Τσιανγκ Μάι.

Αν επιθυμείτε να επικεντρωθείτε στη φύση και όχι στις κουλτούρες της Ταϊλάνδης, μπορείτε να κάνετε τρέκινγκ στο Εθνικό Πάρκο Κάο Γιάι, στη Βορειοανατολική Ταϊλάνδη, το οποίο θεωρείται ένα από τα καλύτερα εθνικά πάρκα στον κόσμο. Επειδή το Κάο Γιάι είναι προστατευόμενη περιοχή, δεν υπάρχει δυνατότητα διαμονής εντός του πάρκου, γι' αυτό θα μείνετε σε ξενοδοχείο στην κοντινή κωμόπολη Πακ Τσονγκ στην οποία μπορείτε να πάτε με τρένο ή λεωφορείο από την Μπανκόγκ ή την Αγιουτάγια. Προτείνουμε ανεπιφύλακτα το ξενοδοχείο Khao Yai Garden Lodge και τα τρέκινγκ που διοργανώνει. Απέχει επτά χιλιόμετρα από το Πακ Τσονγκ, στον δρόμο που οδηγεί προς το Εθνικό Πάρκο Κάο Γιάι, έχει γερμανική διεύθυνση και εξαιρετικό εστιατόριο.

Το σαφάρι
Τα τρέκινγκ του Khao Yai Garden Lodge διαρκούν μιάμιση ημέρα (με διανυκτέρευση στο ξενοδοχείο). Ξεκινάτε ένα απόγευμα και πηγαίνετε με αυτοκίνητο στους πρόποδες ενός λόφου, τον οποίο θα σκαρφαλώσετε με τα πόδια η ανάβαση είναι αρκετά δύσκολη. Στην κορυφή του λόφου υπάρχει μια σπηλιά από όπου, ακριβώς την ώρα που αρχίζει να δύει ο ήλιος, ξεπροβάλουν χιλιάδες νυχτερίδες. Αφού κατεβείτε τον λόφο, θα πάτε για "νυχτερινό σαφάρι" με αυτοκίνητο εντός του πάρκου. Η νύχτα προσφέρεται για να δείτε ζώα άγριους ελέφαντες, ελάφια που γαβγίζουν, αγριογούρουνα, πιθήκους, γίββωνες και μακάκους. Το Κάο Γιάι διαθέτει και τίγρεις αλλά αυτές μάλλον δεν θα σας κάνουν την τιμή να παρουσιαστούν διότι είναι λίγες και αντικοινωνικές και έχουν αποσυρθεί στα έγκατα του πάρκου. Την επομένη θα ξεκινήσετε για πολύωρη πεζοπορία στην πυκνή ζούγκλα του Κάο Γιάι, όπου θα δείτε σπάνια φυτά και ζώα (κυρίως φίδια, έντομα και πιθήκους), τον καταρράχτη που πρωταγωνιστεί στην ταινία "Παραλία" και, αν είστε τυχεροί, ίσως έναν πύθωνα.

Κλασικός στην αγορά του τρέκινγκ είναι και ο Ισημερινός (Εκουαδόρ), στη Νότια Αμερική, όπου η φύση είναι από τις πιο πλούσιες στον κόσμο και η ζούγκλα από τις πιο πυκνές. Ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε μία διαδρομή που ξεκινά από την πόλη Μπάνιος, περίπου τρεις ώρες νότια της πρωτεύουσας Κίτο, στο Κεντρικό Εκουαδόρ. Πληθώρα διαδρομών για τρέκινγκ υπάρχει και στα Εθνικά Πάρκα Κουγιαμπένο και Γιασούνι, στο Βορειοανατολικό Εκουαδόρ. Ενα τυπικό τριήμερο τρέκινγκ από το Μπάνιος περιλαμβάνει μεταφορά με αυτοκίνητο ως το Πούγιο (η διαδρομή είναι εντυπωσιακή, με κυριότερο χαρακτηριστικό τις άγριες ορχιδέες) και από εκεί τρίωρη πεζοπορία ως το σπίτι ενός Σαμάνου (γιατρού ή μάγου των Ινδιάνων του Αμαζονίου). Ο Σαμάνος θα σας πάει βόλτα στο ποτάμι με το κανό του, το οποίο θα σας φανεί εξαιρετικά ασταθές ώσπου να το συνηθίσετε αλλά τα φαινόμενα απατούν δεν θα βουλιάξετε. Το βράδυ ο Σαμάνος θα σας κάνει επίδειξη των ιατρικών γνώσεών του (που περιλαμβάνουν την κατανάλωση παραισθησιογόνων φυτών για να ανακαλύψει από τι πάσχει ο ασθενής) και θα κοιμηθείτε σε ένα σπιτάκι στηριγμένο σε κορμούς δένδρων υπό τους δυνατούς νυχτερινούς ήχους της ζούγκλας. Την επομένη θα περπατήσετε επί τέσσερις ή πέντε ώρες ως τις όχθες του Ποταμού Παστάσα, στον οποίο μπορείτε να κάνετε μπάνιο, και το απόγευμα θα ξεκουραστείτε σε αιώρες με θέα τον ποταμό. Η τρίτη ημέρα περιλαμβάνει πεζοπορία ως έναν καταρράχτη, στον οποίο μπορείτε να κάνετε μπάνιο, και αναρρίχηση σε ένα "μιραδόρ", δηλαδή υψηλό σημείο από όπου φαίνεται η τεράστια πεδιάδα του Αμαζονίου που εκτείνεται ως τον Ατλαντικό, στην άλλη άκρη της ηπείρου. Αλλα τρέκινγκ στο Εκουαδόρ περιλαμβάνουν κολύμπι σε ποτάμι με πιράνχας (δεν είναι τόσο επιθετικά όσο παρουσιάζονται στις ταινίες τρόμου) και νυχτερινή βόλτα με κανό για να δείτε αλιγάτορες ή μάλλον μόνο τα μάτια τους που γυαλίζουν μέσα στη νύχτα.