Μέτσοβο

Κυριακή πρωί. Η εκκλησία μόλις τελείωσε. Γυναίκες και άντρες κάθε ηλικίας, ντυμένοι με παραδοσιακές βλάχικες στολές, βγαίνουν στην πλατεία του χωριού και στήνουν χορό. Τα όργανα στη μέση και σε συνεχή οπτική επαφή με τους χορευτές δίνουν το ρυθμό για να ξεκινήσει το ατελείωτο ερωτικό κάλεσμα του πρώτου κάθε φορά χορευτή με την «αγαπημένη» του πρώτη χορεύτρια. Ο κόσμος γύρω γύρω τραγουδάει και χειροκροτάει, γιαγιάδες και παππούδες, ντυμένοι κι αυτοί με την επίσημη φορεσιά τους, απολαμβάνουν τα παιδιά τους, που συνεχίζουν την παράδοση και συζητούν στα Βλάχικα.

Αργότερα, μαθαίνουμε από μια γιαγιά ότι τις Κυριακές συνηθίζεται να φορούν τις παραδοσιακές στολές τους, ειδικά όταν συνοδεύουν στην εκκλησία κάποια νύφη, μια και σύμφωνα με το έθιμο την επόμενη Κυριακή από το γάμο η νύφη πηγαίνει στην εκκλησία με τη συνοδεία των γυναικών του χωριού.

Κατά τ' άλλα, χορευτικές εκδηλώσεις όπως αυτή που παρακολουθήσαμε δεν είναι καθόλου σπάνιο να πετύχει κανείς στο Μέτσοβο, μια και πάντοτε υπάρχει κάποιος λόγος για να στηθεί ο χορός. Η συνέχεια, όπως σε κάθε μικρό και μεγάλο χωριό της ελληνικής επαρχίας, βρίσκεται στα καφενεία και τα παγκάκια της πλατείας, ενώ δεν είναι λίγα και τα πηγαδάκια που σχηματίζονται από τον ανδρικό κυρίως πληθυσμό της γραφικής κωμόπολης.

Ταξιδεύοντας

Οποιο τρόπο και δρόμο επιλέξει κανείς για να φτάσει στο Μέτσοβο, ένα πράγμα είναι βέβαιο: ότι θα ταλαιπωρηθεί αρκετά... Είτε από Αθήνα μέσω Τρικάλων - Καλαμπάκας είτε από Θεσσαλονίκη μέσω Γρεβενών είτε από τα Γιάννενα που απέχουν μόλις 62 χλμ., όλοι οι δρόμοι που οδηγούν στο Μέτσοβο σίγουρα δεν αντιπροσωπεύουν ό,τι πιο σύγχρονο στο ελληνικό οδικό δίκτυο. Αυτό όμως που αποζημιώνει τον επίδοξο επισκέπτη του Μετσόβου είναι η εκπληκτική ορεινή διαδρομή: μέσα στα έλατα και τα γραφικά χωριουδάκια, όπου το χιόνι, η βροχή και πολύ συχνά η ομίχλη εντείνουν τη μαγευτική αίσθηση. Ειδικά όταν έχει ομίχλη, όπως αυτή που συναντήσαμε ερχόμενοι από Καλαμπάκα, μόλις αντικρίσαμε την ταμπέλα που μας καλωσόριζε στην Ηπειρο και το Νομό Ιωαννίνων, οι εικόνες μοιάζουν να εμφανίζονται σιγά σιγά, μέσα από νεφελώματα, σαν να μην είναι αληθινές, σαν από όνειρο ή παραμύθι.

Η ομίχλη, όμως, εξαφανίστηκε και σε μία από τις τελευταίες μεγάλες στροφές της ορεινής Κατάρας, στον λεγόμενο αυχένα της, και λίγο πριν φτάσουμε στο Μέτσοβο, το τοπίο ανοίγει, τα βουνά και τα έλατα απλώνονται, ο ορίζοντας μεγαλώνει και κάπου εκεί στα βάθη το γαλάζιο της τεχνητής λίμνης του Αώου εμφανίζεται για να αποδείξει ότι ο ορεινός τούτος τόπος, διαθέτοντας σε αφθονία όλα τα στοιχεία της Φύσης, μπορεί να ενεργοποιήσει κάθε αίσθηση.

Φθάνοντας

Σε ύψος 1.200 μέτρων περίπου, εκεί όπου χωρίζεται η Βόρεια Πίνδος από τη Νότια, το Μέτσοβο συνδυάζει τέλεια το σύγχρονο με το παραδοσιακό, με την οικονομική του ανάπτυξη, η οποία βασίζεται κατ' εξοχήν στον τουρισμό, να βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με την παράδοση και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Το Μέτσοβο σήμερα, με 3.000 και πλέον κατοίκους, είναι ένα ζωντανό υπαίθριο μουσείο. «Δύσκολα βρίσκει κανείς τόσα αξιοθέατα σε μια τόσο μικρή πόλη», σημειώνει χαρακτηριστικά η Τατιάνα Αβέρωφ - Ιωάννου σε άρθρο της τον περασμένο Αύγουστο σε τοπική εφημερίδα - κι εμείς δεν έχουμε παρά να συμφωνήσουμε.

Το τοπικό χρώμα του Μετσόβου, η πέτρα, η πλάκα, το ξύλο, τα κεραμίδια, τα σπίτια και τα αρχοντικά, με χαγιάτια (κλειστά μπαλκόνια) και παράθυρα με τα τζάμια απ' έξω και τα παντζούρια από μέσα για να μην κολλάνε με το χιόνι, οι παραδοσιακές βρύσες, τα λιθόστρωτα καλντερίμια, η εξαιρετική πινακοθήκη, το μουσείο λαϊκής τέχνης και τα μοναστήρια: όλα είναι επιμελημένα σε απόλυτο βαθμό, σε μια πόλη όπου την ίδια ακριβώς στιγμή έχεις την αίσθηση ότι ζεις στον 17ο και στον 21ο αιώνα, ταυτόχρονα.

Από την άλλη μεριά, εξάλλου, πρόκειται για μια πόλη σύγχρονη, μια πόλη που ακόμα και οι τράπεζές της είναι χτισμένες ακολουθώντας κατά γράμμα το αρχιτεκτονικό ύφος της πόλης, διαθέτει τρία internet caf?(!) και πολλά παραδοσιακά ξενοδοχεία και ξενώνες με… υδρομασάζ και χαμάμ, κάθε σύγχρονη άνεση και πολυτέλεια.

Αν βρεθείτε στο Μέτσοβο, αφήστε κατ' αρχάς τους χάρτες και τους οδηγούς, περπατήστε στα στενά σοκάκια του και γνωρίστε Μετσοβίτες. Με δύο μητρικές γλώσσες, Ελληνικά και Βλάχικα (τα Βλάχικα μην προσπαθήσετε να τα καταλάβετε, εκτός κι αν γνωρίζετε Λατινικά, Ιταλικά ή Ρουμανικά), θα έρθετε σε επαφή με οικογένειες σε πλήρη απαρτία (γονείς, παιδιά, παππούδες και… προπαππούδες), θα γνωρίσετε ανθρώπους ευχαριστημένους με τη ζωή τους, ανθρώπους που περνούν όμορφα στον τόπο τους, σε έναν τόπο που -αν μη τι άλλο- με την τουριστική ανάπτυξη τους προσφέρει την άνεση και την «πολυτέλεια», σε σχέση με άλλα ορεινά μέρη της χώρας, να μην τον εγκαταλείψουν ποτέ. «Ακόμη και οι νέοι που φεύγουν για να σπουδάσουν ξαναγυρνούν εδώ», δεν παρέλειψαν να μας αναφέρουν οι περισσότεροι Μετσοβίτες που γνωρίσαμε.

Αξίζει να δείτε

Αν, στη συνέχεια, ξαναπιάσετε τον οδηγό της γραφικής αυτής κωμόπολης, αξίζει οπωσδήποτε να δείτε:

• Την Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, με έργα μεγάλων Ελλήνων ζωγράφων και χαρακτών του 19ου και του 20ού αιώνα. Η Πινακοθήκη εγκαινιάστηκε το 1988 και φιλοξενείται σε ένα σύγχρονο τριώροφο κτίριο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, σε ένα από τα ομορφότερα σημεία του Μετσόβου με απίστευτη θέα. Η μόνιμη συλλογή περιλαμβάνει 250 έργα απ' όλες σχεδόν τις φάσεις και τάσεις της καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Ελλάδα (Λύτρας, Γύζης, Βολονάκης, Παρθένης, Μαλέας, Μόραλης, Τέτσης κ.ά.). Tηλ.: 26560-42.617.

• Το αρχοντικό Τοσίτσα με το περίφημο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης. Το Μουσείο λειτουργεί από το 1955 και είναι αναμφισβήτητα ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσει κανείς πώς ζούσαν οι πρόγονοι των σημερινών Μετσοβιτών. Εδώ εκτίθεται ό,τι περιείχε ένα αρχοντόσπιτο του 19ου αιώνα: παραδοσιακά ξυλόγλυπτα έπιπλα, υφαντά και κεντήματα, χρυσοκέντητες φορεσιές, διακοσμητικά και χρηστικά αντικείμενα, όπλα, νομίσματα, αρχοντικά σκεύη, εικόνες κ.τ.λ. Tηλ.: 26560-41.084.

• Τη μονή του Αγίου Νικολάου, με τις εξαιρετικές αγιογραφίες του 17ου αιώνα και το χρυσό ξύλινο τέμπλο της. Αξίζει να σημειώσουμε ότι μια εντοιχισμένη πέτρα με τη χρονολογία 1700 θα πρέπει να αναφέρεται σε κάποια ανακαίνιση του μοναστηριού και όχι στην ίδρυσή του, η οποία τοποθετείται στις αρχές του 14ου!

• Το ναό της Αγίας Παρασκευής, στην κεντρική πλατεία του Μετσόβου, με το ξυλόγλυπτο τέμπλο με εικόνες της Σχολής Μετεώρων (1700 - 1730 μ.Χ.), έργο ντόπιων τεχνιτών, των ταλιαδούρων, οι οποίοι οργανωμένοι σε ομάδες είχαν φιλοτεχνήσει πολλά αντίστοιχα έργα σε εκκλησίες των Βαλκανίων.

• Την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, με το τέμπλο του 1815, και του Αγίου Χαραλάμπους, στον περίβολο του οποίου δίδαξε ο Κοσμάς ο Αιτωλός.

Με ορμητήριο το Μέτσοβο

Εχοντας ως βάση το Μέτσοβο, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το οροπέδιο Πολτσιές, όπου βρίσκεται η τεχνητή λίμνη των πηγών του Αώου ποταμού, με τα κατάφυτα μικρά νησάκια της. Η περιοχή γύρω από τη λίμνη είναι ιδανική για πεζοπορία, ενώ είστε πολύ κοντά στο σημείο που ξεκινά ο Εθνικός Δρυμός της Βάλια Κάλντα.

Επισκεφθείτε επίσης τα κοντινά χωριά της Πίνδου: το Ανήλιο, απέναντι από το Μέτσοβο, το Ανθοχώρι στα νοτιοδυτικά, με τον περίφημο νερόμηλο, το Βοτονόσι στο δρόμο προς τα Γιάννενα και τη Μηλιά, σε απόσταση 22 χλμ. βόρεια του Μετσόβου, απ' όπου μπορείτε να φτάσετε στις λίμνες Φλέγγα της ομώνυμης κορυφής του Μαυροβουνίου.

Προμηθευθείτε τον Ορειβατικό Χάρτη Βόρειας Πίνδου, από το Μέτσοβο έως τη Σαμαρίνα, που έχει εκδώσει η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, και επιλέξτε κάποια από τις 7 συνολικά διαδρομές που προσφέρονται για πεζοπορία σε μονοπάτια με σήμανση (αρκεί να το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες φυσικά!).

Αν, ωστόσο, έχουν ήδη πέσει οι πρώτες νιφάδες χιονιού και έχετε καλή σχέση με τα χειμερινά σπορ, σε απόσταση 2 χλμ. βορειοδυτικά από το Μέτσοβο, στη θέση Καρακόλι, υπάρχει το ένα από τα δύο χιονοδρομικά κέντρα της περιοχής, σε υψόμετρο 1.350 (τηλ.: 26560-41.345). Το άλλο βρίσκεται σε απόσταση 3 χλμ. από το πρώτο, στη θέση Προφήτης Ηλίας και σε υψόμετρο 1.400 (τηλ.: 26560-41.095). Απαραίτητη προϋπόθεση για τους σκιέρ που θα επιλέξουν τον Προφήτη Ηλία είναι να συγκαταλέγονται στους έμπειρους του σπορ!

Ο Δήμος Μετσόβου

Ο Δήμος Μετσόβου περιλαμβάνει τα Δημοτικά Διαμερίσματα Μετσόβου, Ανηλίου, Ανθοχωρίου και Βοτονοσίου, έχει έκταση περίπου 200.000 στρεμμάτων και πληθυσμό περίπου 6.000 κατοίκων. Βόρεια συνορεύει με το Νομό Γρεβενών, ανατολικά και νοτιοανατολικά με το Νομό Τρικάλων και δυτικά και νοτιοδυτικά με το υπόλοιπο τμήμα του νομού Ιωαννίνων. Εδρα του Δήμου είναι το Μέτσοβο, χτισμένο σε υψόμετρο 1.200 στο μεταίχμιο των ορίων Ηπείρου, Θεσσαλίας και Δυτικής Μακεδονίας. Απέναντι από το Μέτσοβο είναι χτισμένο το Ανήλιο, νοτιότερα το Ανθοχώρι και απέναντί του το Βοτονόσι, δίπλα στον Μετσοβίτικο ποταμό και κατά μήκος της εθνικής οδού Ιωαννίνων - Τρικάλων. Ο Δήμος καλύπτει τις νότιες απολήξεις της Βόρειας Πίνδου και απλώνεται ανάμεσα σε δύο από τα υψηλότερα όρη της Ηπείρου, το όρος Μαυροβούνι στα βόρεια (2.160 μ.) και το όρος Λάκμος ή Περιστέρι στα νότια (2.295 μ.).

Το έδαφος είναι ιδιαίτερα ορεινό, με έντονες εδαφικές εξάρσεις και πολλά δάση όπου βρίσκουν καταφύγιο πολλά είδη της πανίδας. Το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής είναι πλούσιο. Εδώ πηγάζει ο Αώος που σχηματίζει την ομώνυμη τεχνητή λίμνη που ρέει βόρεια και μέσω Αλβανίας χύνεται στην Αδριατική, ο Αραχθος που ρέει νότια και χύνεται στον Αμβρακικό Κόλπο, ο Πηνειός κ.ά.

Το κλίμα είναι ηπειρωτικό με μακρύ και δριμύ χειμώνα, έντονες βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις. Το ορεινό της περιοχής και το κλίμα προσδιορίζουν και την απασχόληση των κατοίκων. Οι περισσότεροι ασχολούνται με την επεξεργασία του ξύλου, την κτηνοτροφία και την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων, τον τουρισμό και σε μικρότερο βαθμό με τη γεωργία.

Στα βάθη του χρόνου

Αναφορά στο τοπωνύμιο γίνεται για πρώτη φορά σε ένα χρονικό του 1830, ενώ επικρατέστερη άποψη για την ετυμολογία του είναι αυτή που υποστηρίζει ότι σημαίνει το «μέσον του βουνού», από το ιταλικό μέτζο (= μέσο) και το σλαβικό όβο (= βουνό). Πρέπει, όμως, να υπήρχε ως οικισμός από την περίοδο των Ρωμαίων, κι αυτό γιατί η ιδιαίτερη αρωμουνική (βλάχικη) γλώσσα που χρησιμοποιούν οι κάτοικοί του είναι λατινογενής και έχει τις ρίζες της στους Ελληνες οδοφύλακες και στρατιώτες των λεγεώνων των Ρωμαίων. Οι οδοφύλακες ήταν οι φρουροί των διαβάσεων και ταυτόχρονα οι τελωνοφύλακες, οι οποίοι υιοθέτησαν τη λατινική ως γλώσσα.

Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας αναφέρεται ότι το 1430 μ.Χ. χορηγήθηκαν προνόμια στους Μετσοβίτες από τον σουλτάνο Μουράτ τον Β΄ ως επιβράβευση της καλής συμπεριφοράς των Μετσοβιτών φυλάκων προς τα τουρκικά στρατεύματα του Σινάν πασά, που κατευθυνόταν στα Γιάννενα. Ανανέωση των προνομίων υπήρξε το 1659 από τον σουλτάνο Μεχμέτ τον Δ΄.

Με βάση τα προνόμια αυτά, το Μέτσοβο και τα γύρω χωριά Μαλακάσι, Μηλιά, Ανήλιο, Βοτονόσι, Παλιά Κουτσούφλιανη (Πλατάνιστος) και Δερβενίστα (Ανθοχώρι) αποτέλεσαν ένα είδος ομοσπονδίας, μια αυτόνομη δημοκρατική πολιτεία μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Διοικούνταν, μάλιστα, από επταμελή Επιτροπή, με επικεφαλής τον Γέροντα. Κάθε μέλος της Επιτροπής ήταν αρμόδιο για συγκεκριμένα θέματα, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιζαν οι οικονομικά ισχυροί, όπως οι τσέλιγκες και οι κυρατζήδες (ιδιοκτήτες καραβανιών). Εκμεταλλευόμενοι το προνομιακό καθεστώς, οι Μετσοβίτες ανέπτυξαν εμπόριο με πόλεις της Ευρώπης και της Ανατολής, όπως η Βιέννη, η Οδησσός, η Βενετία, το Λιβόρνο, το Βουκουρέστι και η Αλεξάνδρεια και μετέτρεψαν το χωριό τους σε κέντρο Γραμμάτων της ορεινής Πίνδου.

Πολλοί ήταν οι Μετσοβίτες που πλούτισαν στο εξωτερικό κι έστειλαν χρήματα για την ανέγερση σχολείων, την ίδρυση ορφανοτροφείων, την προικοδότηση των κοριτσιών, την παροχή υποτροφιών και την εκτέλεση κοινωφελών έργων. Τα προνόμια του Μετσόβου καταργήθηκαν το 1795 από το συγκεντρωτικό κράτος του Αλή Πασά. Εξαίρεση αποτέλεσε η Πατριαρχική Εξαρχία, η οποία διατηρήθηκε μέχρι το 1924.

Το 1700 ιδρύθηκε στο Μέτσοβο ιδιοσυντήρητο ελληνικό σχολείο, όπου δίδαξαν οι επιφανέστεροι δάσκαλοι της εποχής. Μεγάλη καταστροφή υπέστη το Μέτσοβο στις 27 Μαρτίου 1854 από τα τουρκικά στρατεύματα του Αβδή Πασά. Πρόκειται για τον περίφημο «Χαλασμό του Γρίβα».

Το Μέτσοβο απελευθερώθηκε από τους Τούρκους στις 31 Οκτωβρίου 1912, από δυνάμεις του τακτικού ελληνικού στρατού, Κρητών εθελοντών προσκόπων, Hπειρωτών εθελοντών και Γαριβαλδινών από την Ιταλία και τα Νησιά του Ιονίου. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όμως, η κρατική νομοθεσία οδήγησε στον οικονομικό αφανισμό των κληροδοτημάτων, με άμεση συνέπεια το μαρασμό του Μετσόβου και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στην κρίσιμη εκείνη στιγμή, βρέθηκαν δύο Μετσοβίτες την καταγωγή, ο βαρώνος Μιχαήλ Τοσίτσας και ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, οι οποίοι συνέχισαν τη μακρά παράδοση των ευεργετών και οδήγησαν το Μέτσοβο σε μια νέα περίοδο ακμής, την οποία σηματοδοτεί η ίδρυση του Ιδρύματος Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα (1948).

Μερικά από τα έργα που έγιναν ήταν:
• Το Τυροκομείο
• Το πρότυπο βουστάσιο
• Το ξυλουργικό εργοστάσιο
• Το πρατήριο λαϊκής τέχνης
• Το Λαογραφικό Μουσείο
• Η Πινακοθήκη
• Η κατασκευή ξενώνων, παραδοσιακών κτιρίων, βρυσών και καλντεριμιών
• Η αναστήλωση εκκλησιών και μοναστηριών.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι ο Ευάγγελος Αβέρωφ μετέτρεψε σε αμπελώνα μια άγονη πλαγιά της Πίνδου, στην οποία φύτεψε κλήματα που έφερε από το Μπορντό και έφτιαξε το γνωστό πλέον κόκκινο κρασί Κατώγι.

ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ
Στο Μέτσοβο μπορεί να φτάσει κανείς από τρεις κατευθύνσεις:
Από τα Γιάννενα, τα οποία απέχουν 62 χλμ. αρκετά κουραστικής και δύσκολης διαδρομής, διάρκειας περίπου μίας ώρας. Στην κυκλοφορία έχει δοθεί ένα μικρό κομμάτι της Εγνατίας Οδού, ενώ όταν ολοκληρωθεί το έργο, η διάρκεια της διαδρομής υπολογίζεται να μειωθεί στο μισό.
Από τη Θεσσαλονίκη μέσω Γρεβενών και Κατάρας. Η διαδρομή είναι 235 χλμ.
Από την Αθήνα μέσω Τρικάλων, Καλαμπάκας και Κατάρας. Η απόσταση από Αθήνα είναι 413 χλμ. και 93 χλμ. από Τρίκαλα. Να θυμάστε: κατά τους χειμερινούς μήνες οι αντιολισθητικές αλυσίδες είναι απαραίτητες.

ΠΟΥ ΝΑ ΦΑΤΕ
Τα περισσότερα εστιατόρια του Μετσόβου πλαισιώνουν την κεντρική πλατεία, ενώ υπάρχουν και μερικά κρυμμένα στα στενά με εξαιρετικό, παραδοσιακό φαγητό, όπως το Κουτούκι του Νικόλα πίσω από το ταχυδρομείο της οδού Τοσίτσα, όπου θα δοκιμάσετε παραδοσιακούς κεφτέδες με πρασοσέλινο.Στην πλατεία, επίσης, στο ισόγειο του ξενοδοχείου Γαλαξίας, λειτουργεί ομώνυμη ταβέρνα, όπου σερβίρεται μια πεντανόστιμη μετσοβίτικη χορτόπιτα με καλαμποκάλευρο, αλλά και χυλοπίτες με μοσχάρι κοκκινιστό σε πήλινο. Λίγο πιο πέρα το Μετσοβίτικο Σαλόνι, το Παραδοσιακό, οι Καμάρες, το Κατώγι, η Κρυφή Φωλιά, ο Μπάρμπα Τάκης, το Τελεσιέζ και το Τζάκι.

ΓΙΑ ΚΑΦΕ ΚΑΙ ΠΟΤΟ
Τόσο στην πλατεία όσο και στα γύρω στενά υπάρχουν αρκετές καφετέριες και καφενεία για μια μικρή ή μεγάλη στάση. Αν έχετε ιδιαίτερα γούστα στη μουσική, σίγουρα το Κάρμα, λίγο μετά την πλατεία, το οποίο λειτουργεί και για καφέ και για ποτό, θα το βρείτε αρκετά «ψαγμένο» και ξεχωριστό. Αν πάλι αρέσκεστε σε πιο έντονους ρυθμούς διασκέδασης, προτιμήστε τα clubs Plus και Focoso στην οδό Τοσίτσα.

ΤΙ ΝΑ ΨΩΝΙΣΕΤΕ
Ιδιαιτέρως φημισμένα και νόστιμα είναι τα τυριά Μετσοβόνε και Μετσοβέλλα, που παράγονται από το τυροκομείο του Ιδρύματος Τοσίτσα, ενώ μπορείτε να βρείτε και να αγοράσετε τραχανά και χυλοπίτες, μέλι από έλατο ή θυμάρι Μετσόβου, γλυκά του κουταλιού και φυσικά εμφιαλωμένο κρασί Κατώγι Αβέρωφ. Στο Μέτσοβο, επίσης, έχουν πολύ μεγάλη ανάπτυξη η ξυλογλυπτική και η υφαντουργική. Μικρά και μεγάλα έργα τέχνης πωλούνται σε αρκετά μαγαζιά τόσο στην πλατεία όσο και στους γύρω δρόμους.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
Κωδικός κλήσης:..............26560
Κέντρο Υγείας:...................41.111
Δήμος Μετσόβου:.............41.207
Ιδρυμα Τοσίτσα:...............41.205
Κέντρο Πληροφόρησης
Βάλια Κάλντα:....................41.980
Σταθμός Λεωφορείων:.....42.646
Αστυνομικό Τμήμα:..........41.233

(πηγή: www.kathimerini.gr, 1/11/2006)