Η ιστορία του ελληνικού φραπέ

Θεσσαλονίκη 1957

Στο ξεκίνημά του, ο φραπέ δεν ήταν και κανένας καφές της προκοπής-μπαρουτώδης, χωρίς άρωμα, τον έσωζε μόνο η δροσιά του. Σύντομα βρέθηκε ότι λίγο νερό, καφές και ζάχαρη σε μίξερ έδιναν πλούσια, ελώδη κρέμα, αντί για την κριθαρένια σαπουνάδα του σέικερ.

Εφευρέτης του φραπέ, ο Δημήτριος Βακόνδιος είναι σήμερα 87 ετών, κι ακόμα δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει πώς ένα τυχαίο πείραμα οδήγησε στην ανακάλυψή του:

«Στην έκθεση Θεσσαλονίκης το 1957, δούλευα στο περίπτερο της Νεστλέ. Λέω, δεν φτιάχνω έναν κρύο νεσκαφέ στο σέικερ που προορίζεται για το κακάο, να δω τι θα βγει; Μου λέρωσε το κοστούμι, αλλά έτσι γεννήθηκε ο φραπέ! Από την αρχή ο κόσμος τον είδε σαν αναψυκτικό. Λέγανε: η μπίρα είναι μισό ποτήρι αφρός και κοστίζει 8 δραχμές. Αυτός ο καφές είναι επίσης μισός αφρός, αλλά κοστίζει 7 δραχμές. Οπότε...»

Οι υπάλληλοι της Νεστλέ της εποχής εκείνης αναφέρονται με τόση νοσταλγία στον επαναστατικό καφέ, που νομίζεις ότι μιλούν για τις συνταγές της γιαγιάς τους.

Ο αλύπητα σβουριγμένος φραπέ που πίνουμε σήμερα είναι «αξεπέραστος», όπως πιστοποίησε ακόμα και ο διευθυντής της Μοντ Ντιπλοματίκ, Ιγνάσιο Ραμονέ.

Ο δαιμόνιος φραπέ κατάφερε να διαδοθεί μόνο στην Ταϊλάνδη και στη Μαλαισία, και εκεί περιορισμένα. Σε καφενείο της Χαϊδελβέργης βρίσκεται φραπές που μεταλαμπάδευσε ένας έλληνας μπάρμαν, είναι όμως εξαίρεση. Ακόμα και στην Ισπανία, παρ' ό,τι λανσαρίστηκε επίσημα από τη Νεστλέ, ο λαχταριστός αφρός του μαράθηκε.

«O φραπές είναι μια αφορμή. Αφορμή για κουβέντα, για το γέλιο, που θέλει τον χρόνο του να θεριέψει στην παρέα, για το φλερτ, που διαρκεί επίσης. Γίνεται να φλερτάρεις με εσπρέσο; Είναι ακόμα αφορμή να μαζευτούν οι φίλοι. Γι' αυτό πίνουν φραπέδες και τη νύχτα οι νέοι. Κάποιοι διαβάζουν, άλλοι προετοιμάζονται για ξενύχτι και προσπαθούν ν' αποφασίσουν πού θα πάνε. Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των Ελλήνων. Ισως το μάκρεμα του καφέ να δείχνει και πόσο πιο αναποφάσιστοι έχουμε γίνει!»