Ο «χάρτης» της σαμπάνιας στη Γαλλία επεκτείνεται

Ο δήμαρχος Σερζ Μουσό φαίνεται ότι διοικεί ένα από τα πιο φτωχά δημαρχεία της Γαλλίας. Ισόβιος αγρότης, κυβερνά αυτό το χωριό των 50 κατοίκων, το Σερβάλ, από ένα τριώροφο κτίσμα, όπου τα μοναδικά στολίδια είναι οι ξεφτισμένες σημαίες της Γαλλίας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αλλά, πίσω από το κτίριο βρίσκεται κρυμμένος ένας χώρος που, σύμφωνα με τον Μουσό, κρατά το κλειδί της ευημερίας.

Είναι εδώ, στη σπηλιά του τρωγλοδύτη, όπου ο Μουσό, 66 ετών, έχει φυλάξει εκατοντάδες μπουκάλια αφρώδους κρασιού, από σταφύλια της δικής του παραγωγής. Μια μέρα ελπίζει να το αποκαλέσει σαμπάνια. Σε μια πρόχειρη τελετή δοκιμής στο δημαρχείο, σήκωσε ψηλά ένα ποτήρι του δικού του ποτού. «Κοιτάξτε τις φουσκάλες, αυτές τις μικροσκοπικές μπουρμπουλήθρες!» πρότεινε. «Αυτό είναι μαγεία, ποίηση - πολύ διαφορετικό από αυτό που φτιάχνουν οι μεγάλοι παραγωγοί σαμπάνιας».

Σύμφωνα με τη γαλλική νομοθεσία, το μοναδικό σαμπανιζέ κρασί σε ολόκληρο τον κόσμο που δικαιούται το όνομα Σαμπάνια, με κεφαλαίο, πρέπει να είναι φτιαγμένο από σταφύλια της γαλλικής γης. Αλλά καθώς η παγκόσμια ζήτηση αυξάνεται ταχέως, εντείνονται και οι πιέσεις για την επέκταση της χώρας της Σαμπάνιας. Οι μεγάλοι παραγωγοί ζητούν εγγυήσεις για μακροπρόθεσμη πρόσβαση σε μεγαλύτερες ποσότητες των κατηγοριών πινό νουάρ, σαρντονέ και πινό μενιέρ, που χρησιμοποιούνται για την αληθινή σαμπάνια. Την ίδια στιγμή, αγρότες και ιδιοκτήτες γης, οι οποίοι δεν εντάσσονται στην καθορισμένη χώρα της Σαμπάνιας, ελπίζουν τώρα να μπουν στο κλαμπ των προνομιούχων.

Η μυστική λίστα
Για τον λόγο αυτό, ομάδα εμπειρογνωμόνων, διορισμένων από την κυβέρνηση, εκπόνησε τον περασμένο Οκτώβριο έναν μυστικό κατάλογο 40 κοινοτήτων, που θα μπορούσαν να προστεθούν στις 319 κοινότητες οι οποίες ήδη έχουν κατακτήσει τον τίτλο AOC (Ονομασία Ελεγχόμενης Προέλευσης), δηλαδή το πιστοποιητικό της αυθεντικότητας του περιεχομένου, των μεθόδων παραγωγής και της γαλλικής προέλευσης της σαμπάνιας. Εάν εγκριθεί η πρωτοβουλία, θα σημάνει τη μεγαλύτερη επέκταση των αμπελώνων σαμπάνιας, μετά οκτώ δεκαετίες. Ο κατάλογος διέρρευσε αρχικά στον τοπικό Τύπο, πυροδοτώντας κύμα διαμαρτυριών, εκκλήσεις για δικαιοσύνη και φήμες για το ποιος θα σπεύσει να επωφεληθεί της νέας κατάστασης. Για παράδειγμα, οι αμπελώνες του Μουσό έμειναν απέξω. Mόνο μια κοινότητα στην περιοχή Εσν, όπου ανήκουν τα χωράφια του, περιελήφθη, δυστυχώς για τον δήμαρχο.

«Είναι ακατανόητο», δήλωσε ο Μουσό, του οποίου η οικογένεια καλλιεργεί σταφύλια και άλλα είδη στην πετρώδη γη της εδώ και πολλές γενιές. «Εχουμε ακριβώς το ίδιο έδαφος όπως οι περιοχές που επελέγησαν, τον ίδιο ήλιο, τους ίδιους όμορφους λόφους. Αυτή η γη είναι τόσο τέλεια, που τα σταφύλια φυτρώνουν κι από μόνα τους στις αυλές μας». Παρότι η γη του απέχει περίπου ενάμισι χιλιόμετρο από την επίσημη Γη της Σαμπάνιας, ο Μουσό είναι ένας αουτσάιντερ, στον οποίον απαγορεύεται να πωλήσει αυτό που ανεπίσημα αποκαλεί Vin de Serval. Σφραγίζει τα μπουκάλια του με μεταλλικά πώματα. Τα πώματα της σαμπάνιας είναι ακριβά.

Για πολλά χρόνια ο κ. Μουσό ανήκε σ’ έναν σύλλογο 350 συνταξιούχων και ενεργών αγροτών, οι οποίοι είχαν αποστολή τους να εντάξουν τη γη του Εσν στους επίσημους αμπελώνες Σαμπάνιας. Ο σύλλογος κρατά αρχεία από φωτογραφίες ηλικίας έως και δέκα ετών, που δείχνουν τους αμπελώνες του Μουσό και τις αποδείξεις της παράδοσης της οικογενειακής σοδειάς σ’ έναν επίσημο οίκο παραγωγής σαμπάνιας στη διάρκεια του 1962, όταν η νομοθεσία δεν ήταν τόσο αυστηρή. Ωστόσο, άλλοι οι οποίοι έχουν αναμειχθεί στον ανασχεδιασμό του Χάρτη της Σαμπάνιας στη Γαλλία τηρούν πιο σκληρή γραμμή, βεβαιώνοντας ότι η απόφαση είναι πολύ πιο πολύπλοκη από το μέγεθος και το σχήμα της μπουρμπουλήθρας...

Απορρίπτουν τους αγρότες σαν τον Μουσό ως απελπισμένους ρομαντικούς, οι οποίοι ελάχιστα κατανοούν τα πέντε κριτήρια που σχετίζονται με την τωρινή έρευνα: την ιστορία της σαμπάνιας, τη γεωγραφία, τη γεωλογία, την αγρονομία κι έναν σκοτεινό τομέα, που αποκαλείται φυτοκοινωνιολογία και αφορά τη μελέτη των κοινοτήτων των φυτών. «Είναι σαν τον διαγωνισμό για τη Μις Κόσμος. Ολες οι διαγωνιζόμενες πιστεύουν ότι είναι οι ομορφότερες», δήλωσε ο Γκισλέν ντε Μοντγκολφιγκέ, επικεφαλής της Ενωσης Παραγωγών Σαμπάνιας.

Ο βασικός λόγος για την αναταραχή που συνοδεύει την επέκταση του επίσημου κλαμπ των παραγωγών είναι φυσικά το χρήμα. Η αξία της αγροτικής γης που καλλιεργείται για την παραγωγή σαμπάνιας είναι τουλάχιστον 200 φορές υψηλότερη από αυτή της γης που χρησιμεύει για την καλλιέργεια σιτηρών, όπως λέει ο Ντάνιελ Λόρσον, εκπρόσωπος της επιτροπής επαγγελματιών παραγωγών σαμπανιζέ κρασιού. Ο Τομ Στίβενσον, ο Βρετανός συγγραφέας της «Παγκόσμιας Eγκυκλοπαίδειας της Σαμπάνιας και του Αφρώδους Κρασιού» εκτίμησε, σε μια ανάλυσή του τον Νοέμβριο, ότι δεδομένης της τοποθεσίας των 40 προτεινόμενων κοινοτήτων θα προστεθούν στην επίσημη Γη της Σαμπάνιας περί τα 1.200 έως 4.800 εκτάρια. Αυτό σημαίνει ότι θα δημιουργηθεί, για τους ιδιοκτήτες γης, πλούτος ύψους έξι έως εννέα δισεκατομμυρίων ευρώ.

Ωστόσο, μερικοί από τους τυχερούς δεν θέλουν να αρχίσουν από τώρα τους πανηγυρισμούς. Για παράδειγμα, ο Νοέλ Μορί και ο αδελφός του καλλιεργούν σταφύλια για σαμπάνια στις κοινότητες Μπρουά και Φοντέν Ντενί, που σύμφωνα με πληροφορίες θα περιληφθούν στη Γη της Σαμπάνιας. «Ο κόσμος εδώ χαίρεται λες κι έχουμε κερδίσει κανένα λαχείο, αλλά δεν έχουμε ιδέα για το τι έγινε, για το πώς οι ειδικοί αυτοί επέλεξαν τους αμπελώνες», λέει ο Μορί, ενώ άλλοι συμπολίτες του εξηγούν ότι τα ονόματα των μελών της εν λόγω επιτροπής δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, κάτι που δημιουργεί υποψίες για τη μεροληψία τους.

«Προσωπικά, δεν έχω υψηλές προσδοκίες. Αναμένω ένα μικρό ποσοστό κέρδους και προτιμώ να είμαι πολύ επιφυλακτικός μέχρι να δω τι θα συμβεί μετά»...

(πηγή: www.kathimerini.gr, 28/12/2007)