Κάτω από το Πάικο

«Εύυδρος και Εύοινος Κώμη» ονομάστηκε η Γουμένισσα από την υδάτινη αφθονία και την αμπελουργία που είναι μία από τις κύριες ενασχολήσεις των κατοίκων της. Και βέβαια τα κρασιά της είναι «Ονομασίας Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητος».

Η Γουμένισσα είναι χτισμένη στους πρόποδες του όρους Πάικου, στα 250 υψόμετρο και έχει πληθυσμό 4.500 περίπου κατοίκους. Ανήκει στο νομό Κιλκίς με πρωτεύουσα το Κιλκίς που βρίσκεται 50 χλμ. ανατολικά της Γουμένισσας. Υπάρχουν πολλές εκδοχές για την προέλευση του ονόματος Γουμένισσα. Η πιθανότερη είναι ότι, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ληστές κρέμασαν τον Ηγούμενο της μονής και απ' αυτόν πήρε η πόλη τ' όνομα Γουμέντσε-α, που σημαίνει τόπος του Ηγούμενου και αργότερα έγινε Γουμένισσα.

Είναι πρωτεύουσα της επαρχίας Παιονίας αλλά σήμερα κατέχει ένα μικρό μέρος από την μεγάλη χώρα των Παιόνων, που εγκαταστάθηκαν εδώ πριν από τον Τρωικό πόλεμο (1194 π. Χ). Κατά την Τουρκοκρατία, η Γουμένισσα χαρακτηρίστηκε αυτοδιοικούμενη και απέκτησε προνόμια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εξελιχθεί σε οικονομικό, πολιτισμικό και θρησκευτικό κέντρο. Απελευθερώθηκε από τους Τούρκους στις 23 Οκτωβρίου το 1912 κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου.

Σήμερα είναι μια μικρή πόλη που σιγά σιγά την ανακαλύπτει ο τουρισμός, κυρίως λόγω των κρασιών της. Δυστυχώς δεν έχουν διασωθεί πολλά από τα παλιά σπίτια, όμως γύρω στην περιοχή υπάρχουν πολλές ομορφιές που μπορείτε να δείτε.

Ακριβώς πάνω από την πόλη βρίσκεται το Πάικο, ένα βουνό που σε πολλά μοιάζει με το Πήλιο. Yπέροχα δάση, ρεματιές, γάργαρα νερά και όμορφα χωριά. Ισως να υπερέχει και του Πηλίου γιατί είναι «τουριστικά παρθένο». Είναι ένα βουνό «φιλικό» χωρίς τις «αγριάδες» των γκρεμών και των βράχων. Aνεβαίνοντας τις πλαγιές του Πάικου από τη Γουμένισσα, θα διασχίσετε μάλλον το μεγαλύτερο υπάρχον καστανόδασος της Eλλάδας.

Τι να δείτε
- Το χωριό Λιβάδια σε 1.250 υψόμετρο. Mε έναν καλό κοινοτικό ξενώνα, ταβέρνα κι ένα όμορφο μπαρ σε στυλ αλπικού chalet που εκτός από ποτά σερβίρει εσπρέσο κι επίσης τσίπουρα με μεζεδάκια!

- Τη Γρίβα, που κατοικείται από το 817 μ. Χ., το πρώτο χωριό που θα βρείτε ανηφορίζοντας το Πάικο. Η χρονολογία αυτή προκύπτει από την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου στην οποία διασώζονται ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες και που απέχει μόλις 5 χιλιόμετρα από τη Γουμένισσα.

- Το χωριό του κάστανου, την Καστανερή που βρίσκεται ακριβώς στη μέση του καστανοδάσους μεταξύ Γουμένισσας και Λιβαδιών λίγα χλμ. μετά τη Γρίβα. Σύμφωνα με την παράδοση, αυτός ο οικισμός δημιουργήθηκε πριν από 250 χρόνια από κτηνοτρόφους και φυγόδικους που δεν άντεχαν την τουρκική κυριαρχία που υπήρχε στην περιοχή.

- Τους Καταρράκτες του Σκρα και τη Σμαραγδένια Λίμνη. Aπό Aξιούπολη θα πάρετε τον δρόμο για Πηγή - Σκρα. Αμέσως μόλις περάσετε τον Σκρα θα δείτε πινακίδες «προς καταρράκτες». Θα παρκάρετε το αυτοκίνητο και θα περπατήσετε λίγο. Πρώτα θα δείτε τους πολλαπλούς καταρράκτες και μετά τη Σμαραγδένια Λίμνη με έναν καταρράκτη. Tην ονομασία της την οφείλει στο χρώμα που προσδίδουν στα νερά οι ασβεστοποιημένοι και απολιθωμένοι οργανισμοί που βρίσκονται στον πυθμένα.

n Να περπατήσετε μέσα στη Γουμένισσα, στα στενά δρομάκια της και τα παλιά παραδοσιακά σπίτια. Να επισκεφθείτε τα οινοποιεία της (Αϊδαρίνης, Ευτυχίδης, Μπουτάρης, Τάτσης, Χατζηβαρύτης) και να δοκιμάσετε τα κρασιά της. Αν είστε τυχεροί θα ακούσετε και τα πολύ γνωστά Χάλκινα της Γουμένισσας από αυτοσχέδιες μπάντες που συνοδεύουν τη φήμη αυτής της πόλης.

Πρέπει να γνωρίζετε
Πώς να πάτε. Mε το άνετο Ι. Χ. σας θα διανύσετε 539 χλμ. από Aθήνα ή 80 χλμ. από Θεσσαλονίκη για να φτάσετε στη Γουμένισσα.
Πού να φάτε. Στην ταβέρνα του Mοσχόπολις θα βρείτε πολύ καλά φαγητά, ελληνικά, παραδοσιακά και νοστιμότατα. Για ουζάκια ή τσίπουρα στο ξυλόχτιστο «Κάζα ντι Λέμνου» θα βρείτε ωραιότατους συνοδευτικούς μεζέδες. Eναλλακτικά στις ταβέρνες της Γουμένισσας θα βρείτε φαγητό οπωσδήποτε πάνω από το μέτριο.

Τι να ψωνίσετε. Oπωσδήποτε κρασιά OΠAΠ της Γουμένισσας, κάστανα, μέλι Πάικου και από την ευρύτερη περιοχή γαλακτοκομικά προϊόντα.

(πηγή: www.kathimerinigr.gr, 29/3/2008)