Το παράδειγμα των Λειψών με τις μεγάλες πρωτιές σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο

Εν μέσω των ροζ και γκρίζων αποχρώσεων της επικαιρότητας, το παράδειγμα του φαινομένου που λέγεται «Λειψοί» αξίζει προσοχής. Ενας μικρός τόπος μόλις 15,82 τ. χλμ., ακριτικός, που όμως κατέχει τις εξής μεγάλες πρωτιές: την υψηλότερη πληθυσμιακή αύξηση της δεκαετίας (40%), τον χαμηλότερο μέσο όρο ηλικίας και την υψηλότερη απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων (95%). Που έχει να επιδείξει βιολογικό καθαρισμό, ΧΥΤΑ, διαχείριση υγρών αποβλήτων για ενίσχυση του υδροφόρου ορίζοντα, εν λειτουργία ολοήμερο δημοτικό σχολείο πριν ακόμη το υπουργείο Παιδείας θεσμοθετήσει το σχετικό πρόγραμμα, δημοτική συγκοινωνία και βιβλιοθήκη που κτίστηκε με πρωτοβουλία της Ουνέσκο και χορηγό την εταιρεία «Goody’s». «Η απαισιοδοξία που κυριαρχεί ότι είμαστε μια χώρα καταδικασμένη στη λογική της διαπλοκής είναι στρεβλή. Το παραγωγικό αίτημα δεν μπορεί να καταργηθεί...», σημειώνει ο δήμαρχος Μπενέτος Σπύρου, μιλώντας παράλληλα με υπερηφάνεια για τα 135 παιδιά του νησιού και τους 700 πλέον μόνιμους κατοίκους, από 500 που ήταν δέκα χρόνια πριν. «Δεν ζηλεύουμε κανέναν, δεν θέλουμε να μοιάσουμε σε κανέναν, έχουμε το δικό μας όραμα» λέει και όταν του ζητάμε να μας περιγράψει αυτό το όραμα εξηγεί: «Είναι η αειφόρος ανάπτυξη, η ανάπτυξη που στηρίζεται πάνω στην ιστορία της παραγωγής του τόπου. Αποφασίσαμε ότι δεν θα εισάγουμε προϊόντα και δεν θα εξάγουμε υπηρεσίες και ο χρόνος μας δικαιώνει. Βλέπουμε τον τουρισμό σαν συγκριτικό πλεονέκτημα, έχοντας παράλληλα επίγνωση ότι θα πρέπει να τον στηρίξουμε πάνω στη ντόπια παραγωγή και οικονομία. Λέμε στον κόσμο “δεν εγκαταλείπεις τη γη, τον πρωτογενή τομέα, αντιθέτως θα αναβαθμίσεις το τουριστικό προϊόν συνεχίζοντας να καλλιεργείς και να παράγεις”. Θέλουμε να αποφύγουμε πιθανή εξάρτηση της οικονομίας μας από τη μονόπλευρη τουριστική ανάπτυξη».

Τα 13.000 κλήματα που φυτεύτηκαν πρόσφατα, η ένταξη των Λειψών στην Ενωση Οινοποιητικών Πόλεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η έκδοση απόφασης με την οποία γίνεται υποχρεωτική η χρήση υλικών, όπως η πέτρα και το ξύλο στις νέες οικοδομές, φανερώνουν την προσπάθεια να αναδειχθεί το παραδοσιακό ύφος του νησιού.

Στις τελευταίες εκλογές το νησί δήλωσε αποχή από τη διαδικασία σαν διαμαρτυρία για τα ακτοπλοϊκά προβλήματα που οδηγούν τους Λειψούς στην απομόνωση. «Ολοκληρώσαμε τις βασικές υποδομές του νησιού μόνοι μας, κυρίως μέσω των κονδυλιών από τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης. Δεν έχουμε ακόμη επιλύσει τα προβλήματα εκείνα που χρειάζεται η παρέμβαση της ελληνικής πολιτείας, και αναφέρομαι στην ακτοπλοϊκή σύνδεση και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Δεν είναι πρωτότυπο... Είκοσι χρόνια είμαι δήμαρχος, αλλά τη χώρα μου δεν την είχα ποτέ δίπλα μου να με προστατεύει. Γνωρίζουν μόνον να διαβεβαιώνουν, να υπόσχονται και να λένε τα δικά τους. Τους απαντώ ότι δεν με ενδιαφέρει καθόλου να ακούω βαρύγδουπες εκφράσεις περί “ακριτών που φυλούν Θερμοπύλες” όταν οι λέξεις δεν μετουσιώνονται σε έργα. Και δυστυχώς μέχρι σήμερα, όποτε ζητήσαμε τη συμπαράσταση της πολιτείας εισπράξαμε αδιαφορία. Οι υποσχέσεις ήταν πάντοτε κενές περιεχομένου» τονίζει ο κ. Σπύρου και συνεχίζει: «Πήρα τηλέφωνο τους αρμοδίους και τους είπα “εμείς εδώ στους Λειψούς είμαστε Ελλάδα, εσείς τι είστε;”. Απέναντι σε αυτήν την προκλητική αδιαφορία των εκάστοτε υπευθύνων θα απαντάμε με δυναμικές κινητοποιήσεις, διεκδικώντας το καλύτερο για τους ανθρώπους μας, ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα αποφασίσουν και στην Αθήνα να κάνουν τη δουλειά τους».

Η αναγέννηση

Η σημαντικότερη εκδήλωση του νησιού είναι η γιορτή του κρασιού που γίνεται κάθε Αύγουστο, και προβάλλεται έντονα μιας και το Λειψιώτικο κρασί θεωρείται εξαιρετικής ποιότητας. Σήμερα η παραγωγή είναι μικρή, παλαιότερα όμως, έφθανε και τους 500 τόνους ενώ κατά τη διάρκεια της ιταλικής κατοχής, πήγαινε κατευθείαν στο Βατικανό, σαν «άναμα» για τη Θεία Μετάληψη. Στα χρόνια μετά τον πόλεμο οι αμπελώνες ερήμωσαν και ξεράθηκαν αλλά σήμερα, ο Δήμος σε συνεργασία με τη Γεωπονική Σχολή Αθηνών επιχειρεί μια ιστορική επαναφύτευση με ποικιλίες αμπελιού ανθεκτικότερες στην ξηρασία. «Θέλουμε να κρατήσουμε τον κόσμο στον τόπο του γι’ αυτό και ξεκινήσαμε την προσπάθεια για την αναγέννηση των αμπελώνων. Πιστεύουμε ότι οι νέες σοδειές δεν θα προσδώσουν μόνον στην τοπική οικονομία αλλά και στην ανασύσταση δομών που διαχρονικά καθόρισαν την κοινωνική ζωή του τόπου. Δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε τώρα για αειφόρο ανάπτυξη χωρίς τους αμπελώνες μας και το εξαιρετικό κρασί που παράγουν...», καταλήγει ο δήμαρχος των Λειψών.

(πηγή: www.kathimerini.gr, 7/2/2008)