Τουρισμός 2007 - Χάσαμε το στοίχημα εφέτος

Περισυλλογή και ανησυχία προκαλούν τα στοιχεία της εφετινής τουριστικής κίνησης, καθώς όλα δείχνουν ότι η χώρα μας υστερεί δραματικά σε σύγκριση με τους κυριότερους ανταγωνιστές της, κυρίως χώρες της Μεσογείου. Οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 6%, ενώ οι ανταγωνιστές προβλέπεται να κλείσουν τη χρονιά με ρυθμό αύξησης 8,3% (!). Δυσμενέστερη είναι η εικόνα των εσόδων, όπου έναντι αύξησης 1,5% στο οκτάμηνο για την Ελλάδα οι ανταγωνιστές κινούνται σε ποσοστά από 6,6% έως 12,2%.

Μπορεί οι αφίξεις αλλοδαπών τουριστών στη χώρα μας εφέτος να σημείωσαν αύξηση γύρω στο 6% (έναντι του 2006), ωστόσο, το ποσοστό αυτό είναι ανάλογο του διεθνούς μέσου όρου και υπολείπεται των ανταγωνιστριών χωρών της Μεσογείου, οι οποίες προβλέπεται να κλείσουν τη χρονιά με συνολικό ρυθμό αύξησης της τάξης του 8,3% (!). Επιβαρυντικό, εξάλλου, στοιχείο για τον ελληνικό τουρισμό εφέτος είναι η χαμηλή αύξηση των τουριστικών εσόδων (μόλις 1,5% στο 8μηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου), όταν η Ισπανία είχε αύξηση εισπράξεων κατά 6,6%, η Πορτογαλία κατά 12,2% και η Τουρκία κατά 9,7%.

Προβληματισμός από το ΙΤΕΠ
Το Ινστιτούτο Τουριστικών Εκτιμήσεων και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), που συγκέντρωσε τα παραπάνω στοιχεία στην τελευταία τετραμηνιαία του έκθεση, εκφράζει τον προβληματισμό του για την υστέρηση των βασικών τουριστικών μεγεθών έναντι των ανταγωνιστριών χωρών και υπογραμμίζει ότι η προσπάθεια διατήρησης ισχυρής ζήτησης για τη χώρα μας πρέπει να συνοδευτεί από μια μακροπρόθεσμη πολιτική βελτίωσης των βασικών υποδομών, αναβάθμισης του δυναμικού καταλυμάτων, της ποιότητας του εξωξενοδοχειακού προϊόντος, δημιουργίας νέων τοπικών προορισμών που παραμένουν ανεκμετάλλευτοι, με παράλληλη προβολή τους, ενώ είναι επιτακτική ανάγκη να ερευνηθεί ο χαμηλός ρυθμός αύξησης των τουριστικών εσόδων. Ο ασυνήθης χαμηλός ρυθμός αύξησης των εσόδων έναντι των αφίξεων, επισημαίνει το ΙΤΕΠ, πιθανότατα εκφράζει διαρθρωτική μεταβολή και χρήζει διερεύνησης ως προς τα αίτιά του. Ενδέχεται τα αίτια να είναι πολυπαραγοντικά, ξεκινώντας από τη μείωση των διανυκτερεύσεων ανά άφιξη και φτάνοντας μέχρι το ρόλο του all inclusive, της ποιότητας των καταλυματικών υποδομών και των προτιμήσεων των τουριστών. Το Ινστιτούτο δεν αποκλείει την πιθανότητα η διάσταση της συγκριτικής επίδοσης αφίξεων - εισπράξεων να είναι τυχαία, όμως, οι υπάρχουσες ενδείξεις υπαγορεύουν την ανάγκη έγκαιρης μελέτης εντοπισμού των αιτίων και αντιμετώπισής τους, εν όψει της επιδεινούμενης εικόνας του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών.

Τάσεις ισχυροποίησης των δύο μεγάλων αστικών προορισμών
Σχολιάζοντας, εξάλλου, τα στοιχεία των αφίξεων τουριστών, το ΙΤΕΠ επαναλαμβάνει τη διαφαινόμενη τάση ισχυροποίησης των δύο μεγάλων αστικών προορισμών, Αθήνας και Θεσσαλονίκης, που σημειώνουν τη μεγαλύτερη αύξηση αφίξεων, περιθωροποίσης των Ιονίων Νησιών και σταθεροποίησης των δύο μεγάλων περιφερειακών προορισμών (Κρήτη, Δωδεκάνησα).
«Η συνέχιση της ανοδικής πορείας», καταλήγει το ΙΤΕΠ, «προϋποθέτει συνέχιση της προσπάθειας που έχει μέχρι τώρα καταβληθεί και επέκταση αυτής συμμέτρως και στην ποιότητα των υποδομών και του γενικότερου τουριστικού περιβάλλοντος, εντός του οποίου ο επισκέπτης αναζητεί την αναψυχή, την γνωριμία με τη διαχρονική πολιτισμική ταυτότητα και το πολυδιάστατο φυσικό κάλλος της χώρας».

Μερίδιο κερδίζουν οι χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Ν. Αμερικής
Από τα στοιχεία της παγκόσμιας τουριστικής κίνησης, που καταγράφονται στην έκθεση, φαίνεται ότι μερίδιο κερδίζουν οι αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, της Ασίας αλλά και της Ν. Αμερικής, οι μέσοι ετήσιοι ρυθμοί των οποίων διαμορφώθηκαν κατά τη λήγουσα τετραετία σε 9% για την Αφρική - και με εκπλήττουσα σταθερότητα - σε 12,9% για την Ασία - Ειρηνικό (αλλά με συγκυριακή αύξηση 27,6% το 2004) και 10,7% για τη Μ. Ανατολή.
Αντίθετα, οι αναπτυγμένες οικονομικά περιοχές, Δυτ. Ευρώπη και Β. Αμερική, χάνουν συνεχώς έδαφος λόγω κορεσμού αλλά και απόστασης από τον ταχέως και πολυπληθή αναπτυσσόμενο κόσμο, όπως δείχνουν τα μερίδια αυτών διαχρονικώς. Το μερίδιο της Ευρώπης, μάλιστα, έχει περιορισθεί σε 54% το 2007 έναντι 57,4% το 2000, 60,5% το 1990 και 63,8% το 1980.

Οι προοπτικές για το 2008
Οι προοπτικές για το 2008, κατά το ΙΤΕΠ, με βάση αφενός τις εμπειρικές ενδείξεις για το μέγεθος της ελαστικότητας ζήτησης τουριστικών υπηρεσιών και αφετέρου την προβλεπόμενη παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη, διαγράφονται θετικές και ο ρυθμός αύξησης των αφίξεων για την Ελλάδα δεν θα είναι κατώτερος του 5% - 6%. Το ζήτημα είναι τι θα γίνει με τις εισπράξεις.

(πηγή: www.flash.gr, 15/11/2007)