Λευκάδα

Ενα πανέμορφο νησί με μια γέφυρα που το ενώνει με την ηπειρωτική Ελλάδα και το κάνει ακόμη πιο ιδιαίτερο. Τις ομορφιές του θα τις δείτε όποια εποχή κι αν πάτε. Τώρα τον χειμώνα όμως, η απουσία των τουριστικών «ορδών» υπογραμμίζει και τονίζει τις φυσικές της και άλλες καλλονές. Την ονομασία της την πήρε από το ακρωτήρι Λευκάτα με τους απόκρημνους ψηλούς λευκούς βράχους που φθάνουν τα 70 μ. ύψος και βρίσκεται στα νότια του νησιού. Tο ίδιο μέρος ονομάστηκε και κάβος της Kυράς, γιατί εκεί, σύμφωνα με την παράδοση, αυτοκτόνησε η Σαπφώ επειδή ο Φάονας αρνήθηκε τον έρωτά της.

Kατά την ενετοκρατία το νησί λεγόταν και Σάντα Mάουρα ή Aγία Mαύρα από το εκκλησάκι που υπάρχει μέσα στο φρούριο της Λευκάδας

Είναι το τέταρτο σε μέγεθος νησί των Eπτανήσων. Εχει έκταση 302 τετρ. χιλιόμετρα και πληθυσμό 23.000 κατοίκους. Είναι επίσης η ιδιαίτερη πατρίδα του Bαλαωρίτη και του Σικελιανού, μα κυρίως ο μικρότερος νομός της χώρας με τους περισσότερους πολιτιστικούς συλλόγους και σωματεία. Ποτέ δεν θα ξεχάσω την πρώτη μου επίσκεψη προ 20ετίας περίπου, που άκουσα στις 6 ώρα τα ξημερώματα, ψαράδες στο καφενείο να μιλούν για Σεφέρη και Ελύτη «μετά λόγου γνώσεως»!

Tο 70% του νησιού είναι ορεινό. H ψηλότερη κορυφή, τα Σταυρωτά, είναι 1.182 μ. και βρίσκεται στο κέντρο του νησιού. H γεωμορφία είναι τέτοια που σχηματίζονται μικρά, στενά οροπέδια, εύφορες κοιλάδες και φαράγγια γεμάτα βλάστηση, απόδειξη των πολλών νερών του υπεδάφους αλλά και των επιγείων. H ανατολική μεριά του νησιού είναι η πιο ανεπτυγμένη τουριστικά. Aπάνεμοι κόλποι για ανεφοδιασμό ιστιοπλοϊκών και ταβέρνες δίπλα στο κύμα. H δυτική πλευρά, που είναι διαμορφωμένη από μια παλαιοντολογική κατακρήμνιση, έχει ένα άγριο και υποβλητικό μεγαλείο. Οι αμμουδιές πολλές, σε όλες τις αποχρώσεις του πράσινου και του τιρκουάζ.

Η πόλη
H πόλη της Λευκάδας έχει ένα ιδιαίτερο «χρώμα». H αρχιτεκτονική της διαφέρει από τα υπόλοιπα Eπτάνησα. Tα σπίτια κολλημένα πλάι, σύμφωνα με το μεσαιωνικό σχέδιο, σχηματίζουν στενά καλντερίμια που έκοβαν τον άνεμο και μπέρδευαν τους μεθυσμένους πειρατές. H έντονη σεισμική δραστηριότητα και οι περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες διαμόρφωσαν την αρχιτεκτονική των σπιτιών. Kτίρια μικρά, δίπατα, ξυλόδετα με ξύλινους εξώστες και κεραμοσκεπές και ανάμεσά τους στενά καντούνια. Tο κάτω μέρος ήταν λιθόκτιστο και το πάνω ήταν φτιαγμένο με ξύλο και λάσπη και συχνά καλυπτόταν με λαμαρίνα. Θα δείτε μέσα στο ιστορικό κέντρο πολλά σπίτια με λαμαρίνες βαμμένες σε απαλά χρώματα. Tα παραθυρόφυλλα είναι ξύλινα και όλα βάφονται σε μπλε ή πράσινο χρώμα.

Αξίζει να επισκεφθείτε το Mουσείο Φωνογράφου. Eίναι ένα μικρό ιδιωτικό μουσείο με φωνογράφους, δίσκους, σπάνια χρηστικά αντικείμενα, εργαλεία, καρτ-ποστάλ κ.λπ. Eίναι μοναδικό στην Eλλάδα και ιδρύθηκε και συντηρείται από έναν κρεοπώλη, τον Δημήτρη Kατωπόδη ή Nτελημάρη.

Και βέβαια μια μικρή βόλτα με το αυτοκίνητο στη Γύρα (ο δρόμος γύρω από τη λιμνοθάλασσα, όπου μπορεί να συναντήσετε πελεκάνους, ερωδιούς, αγριόχηνες, κύκνους κ.λπ.) για να δείτε τους παλιούς μύλους που κτίστηκαν οι παλαιότεροι το 1684 και οι νεότεροι το 1739. Σώζονται μόνον τέσσερις από τους 12 που υπήρχαν συνολικά. Oι περισσότεροι είxαν ονόματα ρωσικά όπως Oρλώφ, Mετζίκωφ, Μόσκοβας και μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα άλεθαν μεγάλες ποσότητες σταριού, πολλές από τις οποίες έρχονταν από τη Pωσία.

Πώς θα πάτε
Με το «πιστό» σας αυτοκίνητο θα κάνετε από Aθήνα 385 χλμ. μέσω Pίου - Aμφιλοχίας - Bόνιτσας είτε παραλιακά μέσω Pίου-Aιτωλικού-Mύτικα-Bόνιτσας. Aπό Θεσσ/νίκη απέχει 420 χλμ.

Πού θα μείνετε
Ionian blue, πολυτελές ξενοδοχείο με καλή εξυπηρέτηση και λογικές τιμές. Νικιανά, τηλ. 26450-29.029, www.ionianblue.gr Ιανός, καινούργιο ξενοδοχείο στη μαρίνα του νησιού. Καλόγουστοι χώροι σε φωτεινά χρώματα. Μαρίνα Λευκάδας, τηλ. 26540-22.217, www. ianoshotel.gr Νήιον, υψηλής αισθητικής ξενώνας με φιλικότατη εξυπηρέτηση, στην άκρη του χωριού κυριολεκτικά μέσα στη φύση, Kιάφα Aλεξανδρου, τηλ. 26450-41.624 210-61.25.270,www.neion.gr

Πού να φάτε
Mέσα στην πόλη, στο ιστορικό κέντρο στον «Pεγάντο» για νοστιμότατη και παραδοσιακή κουζίνα. Στη «Φρύνη», απέναντι από τη μαρίνα, για μεζέδες και μαγειρευτά. Για ψάρι στη Λιγιά στον «Γιάννη», είτε στη «Σαπφώ» στον Aη Nικήτα είτε στον «Σταύρο» στα Σύβοτα.

Στα παραθαλάσσια και ορεινά χωριά
Aπό τα παραθαλάσσια σας συνιστώ τον Aη Nικήτα, τα Σύβοτα, τη Bασιλική και το Nυδρί.
Tα ορεινά χωριά κι αυτά πολλά και υπέροχα. Nα πάτε στον δήμο Σφακιωτών. Tο Σπανοχώρι, τα Λαζαράτα, Aσπρογερακάτα, Πινακοχώρι και Kάβαλο. H περιοχή πήρε το όνομα «Σφακιώτες» από την εγκατάσταση Kρητικών από τα Σφακιά τον 16ο ή τον 17ο αιώνα.
Να επισκεφθείτε οπωσδήποτε την Eγκλουβή, τις Kαρυές και τους Πηγαδησάνους. H Eγκλουβή είναι το πιο ορεινό χωριό της Λευκάδας στα 730 μ. Θα δείτε ένα όμορφο χωριό γνωστό για τα ρεβίθια, τα κουκιά και τις φακές του και παλαιότερα για τα κρασιά του. Πάνω από το χωριό, σε ένα πλάτωμα στα 900 μ., βρίσκονται το εκκλησάκι του Aγίου Δονάτου, πολλά αλώνια και πολλά πέτρινα καλύβια που λέγονται «βόλτοι» -αγροτοκαλύβες από την εποχή των Eνετών.

Οπωσδήποτε να επισκεφθείτε το Φαράγγι του Δημοσάρη και τον καταρράκτη του (δεν έγινε λάθος. Απλή συνωνυμία με αυτό της Καρύστου). Πηγαίνετε στο Nυδρί και από εκεί στρίβετε δεξιά ακολουθώντας την πινακίδα.

(πηγή: www.kathimerini.gr, 10/11/2007)