Καβάλα

Χρώματα και εικόνες εναλλάσσονται με κινηματογραφική ταχύτητα σε μία πόλη που με την πρώτη ματιά θέτει το δίλημμα: Ποιο δρόμο να διαλέξει κανείς; Αυτόν που οδηγεί στην παλιά πόλη κάτω από το επιβλητικό κάστρο ή εκείνον που αποκαλύπτει τη σύγχρονη, με τους πεζόδρομους και τα νεοκλασικά κτίρια; Και τους δύο! Και στη συνέχεια σάς περιμένει ο Νέστος με το Δέλτα και τους σπάνιους φτερωτούς κατοίκους του, αλλά και το Παγγαίον Όρος με οικισμούς που κρύβουν σπίτια μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής σε καταπράσινο φόντο.

Ιδανική αφετηρία για την περιήγηση στη σύγχρονη πόλη της Καβάλας είναι η οδός Κύπρου. Μοιάζει με υπαίθριο μουσείο αρχιτεκτονικής στο οποίο «εκτίθενται» κτίρια σπάνιας ομορφιάς. Το πρώτο από αυτά είναι το Δημαρχείο σε κτίριο- μικρογραφία ουγγρικού πύργου το οποίο κτίσθηκε περίπου το 1895 από τον Ούγγρο καπνέμπορο Ρierre Ηerzog. Στεγάζει τις υπηρεσίες του δήμου από το 1937. Από την απελευθέρωση της πόλης έως τότε, «δημαρχείο» ήταν το κοντινό Μέγαρο του καπνέμπορου Δ.Τόκου, το οποίο κτίστηκε το 1879. Μπροστά από το δημαρχείο βρίσκεται ο δημοτικός κήπος, όπου θα δείτε και το Ηρώο Πεσόντων. Η ανάγλυφη παράσταση φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Διονύση Γερολυμάτο και αναφέρεται στους αγώνες των Ελλήνων από την αρχαιότητα μέχρι το 1940-41. Το χάλκινο άγαλμα της Νίκης είναι του γλύπτη Γιάννη Παρμακέλη.

Δίπλα στο δημαρχείο είναι το κτίριο της Μεγάλης Λέσχης της Ελληνικής Κοινότητας Καβάλας. Κτίστηκε το 1909 από τη Φιλόπτωχο Αδελφότητα Κυριών και στο εσωτερικό του φιλοξενούσε κοσμικές και άλλες εκδηλώσεις. Στις μέρες μας στεγάζει τη Δημοτική Βιβλιοθήκη. Ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής είναι και το Μέγαρο Wix που κτίστηκε- στην ίδια γειτονιά- το 1899 από τον Γερμανό βαρόνο Αdolf Wix. Ήταν το σπίτι του και η έδρα των εμπορικών δραστηριοτήτων του βαρόνου. Στην οδό Κύπρου είναι και η Μονή Λαζαριστών σε κτίριο ξεχωριστής αρχιτεκτονικής το οποίο κτίστηκε στο διάστημα 1888-1892.
Συνεχίστε την περιήγησή σας στους πεζόδρομους Μεγάλου Αλεξάνδρου και Κωστή Παλαμά όπου βρίσκονται τα σύγχρονα καφέ της πόλης. Αν διασχίσετε την κεντρική πλατεία σύντομα θα συναντήσετε την αγορά του Αγίου Νικολάου με τα μικρομάγαζα, την ομώνυμη εκκλησία και το μνημείο του Αποστόλου Παύλου. Στο κέντρο της πόλης παλιές καπναποθήκες έχουν ανακαινισθεί και λειτουργούν ως εμπορικά καταστήματα, κέντρα διασκέδασης ή καφετέριες. Τα μυστικά του καπνού αποκαλύπτονται στο ομώνυμο μουσείο στο οποίο θα δείτε από... σπόρους καπνού μέχρι μηχανήματα επεξεργασίας τα οποία έχουν κατασκευαστεί από Έλληνες. Αμέτρητα είναι τα έγγραφα από τα αρχεία της Ομοσπονδίας Καπνεμπόρων Ελλάδας, συνδικάτων, συλλόγων και εταιρειών.
Η περιήγηση θα ολοκληρωθεί στο λιμάνι της πόλης, που είναι από τα ωραιότερα της Ελλάδας. Από εδώ γίνονταν οι εξαγωγές του καπνού. Από το 1899 και μετά η ζήτηση από τους Αμερικανούς ήταν τεράστια και οι τιμές που προσέφεραν ιδιαίτερα υψηλές.

Κοντά στο λιμάνι βρίσκονται τα δύο μουσεία της πόλης. Το αρχαιολογικό περιλαμβάνει εκθέματα της Νεολιθικής περιόδου, όπως αντικείμενα από πέτρα και πηλό, καθώς και ευρήματα του συνοικισμού Ντικιλί Τας, από την εποχή του Χαλκού. Σε ειδική αίθουσα θα δείτε της Νεάπολης και της αρχαίας Αμφίπολης. Την έκθεση συμπληρώνουν ευρήματα από την περιοχή της Θράκης, κυρίως των Νεκροπόλεων Οισύμης, Γαληψού και Αβδήρων. Σε ένα νεοκλασικό διώροφο κτίσμα του 19ου αιώνα στεγάζεται το Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο στο οποίο ξεχωρίζουν τα έργα του Θάσιου γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή (1894-1965). Στις μέρες μας είναι κλειστό λόγω επισκευών. Εδώ βρίσκεται και το Ιστορικό Αρχείο της Καβάλας.

Παλιά Πόλη
Στην άκρη της πόλης, σ΄ ένα βραχώδες ακρωτήριο, η παλιά πόλη μοιάζει με σταρ που θέλει να μείνει κλεισμένη στα τείχη της κάτω από το εντυπωσιακό κάστρο, μακριά από τη βουή του σύγχρονου λιμανιού και της πόλης. Θέλει τον χρόνο της για να τη γνωρίσετε και να σας ταξιδέψει στις μνήμες και τις εικόνες της Ιστορίας. Πλακόστρωτοι δρόμοι, σπίτια με ξύλινους εξώστες και ανθισμένες αυλές θα αποτελέσουν το σκηνικό κατά την περιήγηση στη γειτονιά της Παναγίας (όπως ονομάζεται η παλιά πόλη).
Ανηφορίζοντας επί της οδού Θ.Πουλίδου, σας υποδέχεται το Ιμαρέτ. Κτίστηκε από τον Μεχμέτ Αλή, ιδρυτή της τελευταίας αιγυπτιακής δυναστείας, ο οποίος το 1817 θέλησε να ευεργετήσει την πόλη όπου γεννήθηκε με το εντυπωσιακό κτίριο ισλαμικής αρχιτεκτονικής με τρούλους. Λειτούργησε ως μουσουλμανικό ιεροδιδασκαλείοοικοτροφείο και ως πτωχοκομείο μέχρι το 1923. Στις μέρες μας φιλοξενεί Έλληνες και ξένους επισκέπτες της πόλης, αφού έχει μετατραπεί σε πολυτελές ξενοδοχείο.
Στην κεντρική πλατεία της παλαιάς πόλης θα δείτε το σπίτι του Μεχμέτ Αλή, το οποίο διαφέρει αισθητά από το Ιμαρέτ. Είναι πολύ πιο μικρό, με αρχιτεκτονική μακεδονίτικη. Αποτελείται από δύο μέρη, το ισόγειο και τον όροφο. Στο κέντρο της πλατείας στήθηκε το 1934 μπρούντζινος έφιππος ανδριάντας προς τιμήν του σουλτάνου της Αιγύπτου, έργο του Έλληνα γλύπτη Δημητριάδη. Λίγο πιο κάτω από την πλατεία αξίζει να περπατήσετε μέχρι τον Φάρο από τον οποίο θα απολαύσετε την υπέροχη θέα στο Αιγαίο.
Πάρτε τις απαραίτητες ανάσες και ξεκινήστε την ανάβαση για την κατάκτηση του κάστρου της Καβάλας. Αφού ακολουθήσετε τις οδούς Βυζαντίου και Φειδίου, καθώς και αρκετά δρομάκια σε συνοικίες με σπίτια μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, θα βρείτε το μονοπάτι που οδηγεί στο κάστρο, στην κορυφή της χερσονήσου με τη μοναδική θέα στο Αιγαίο. Ο φύλακας άγγελος της πόλης έχει κτιστεί στη θέση παλιάς Ακρόπολης και του ναού της Αθηνάς Παρθένου. Έχει δεχθεί αλλεπάλληλες ανακατασκευές και επεμβάσεις στην οχύρωσή του, από τους Βυζαντινούς, τους Ενετούς και τους Τούρκους, αλλά τη σημερινή του μορφή την απέκτησε το πρώτο τέταρτο του 15ου αιώνα. Τα καλοκαίρια το υπαίθριο θέατρό του φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις. Έχοντας θέα στο παλιό καρνάγιο δεν θα αργήσετε να κατεβείτε στην άλλη πλευρά της πόλης, στα «σύνορα» της παλιάς με τη σύγχρονη. Εκεί θα δείτε τις Καμάρες, το Παλιό Υδραγωγείο: είναι έργο της Βυζαντινής περιόδου, αλλά τη σημερινή μορφή του πήρε από τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή (1520- 1566). Χρησίμευε για τη μεταφορά του νερού από τις πηγές του Συμβόλου Όρους, στην παλαιά πόλη. Αποτελείται από 60 αψίδες τεσσάρων διαφορετικών μεγεθών και έχει μέγιστο ύψος 52 μέτρα.

Εκδρομή στο Παγγαίον Όρος
Χωριά με σπίτια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, παλαιά μοναστήρια και βέβαια το καταπράσινο τοπίο που στην καρδιά του κρύβει ένα μικρό χιονοδρομικό κέντρο αποτελούν την καλύτερη αφορμή για μία εκδρομή από την Καβάλα στο Παγγαίον Όρος.
Το βουνό των Μουσών και του Ορφέα έχει την ψηλότερη κορυφή του στα 1.956 μ. Κατά την αρχαιότητα εκεί υπήρχε το μαντείο του Διονύσου. Το βουνό φημιζόταν για τα πλούσια μεταλλεία χρυσού και αργύρου, τα οποία με την πάροδο των ετών εκμεταλλεύθηκαν συστηματικά Θασίτες, Αθηναίοι, Μακεδόνες και Ρωμαίοι.
Τα χωριά που αξίζει να επισκεφτείτε είναι πολλά. Στις βόρειες πλαγιές του κατάφυτου όρους, σε υψόμετρο 340, η Νικήσιανη είναι από τα ωραιότερα του νομού. Ξεχωρίζουν επίσης η Μεσορόπη και η Μουσθένη. Σπίτια μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής θα δείτε στην Ελευθερούπολη η οποία απέχει περίπου 17 χλμ. από την Καβάλα και είναι κτισμένη στους πρόποδες του όρους. Από εδώ θα επισκεφτείτε το Δασικό χωριό στη θέση «Δύο Καστανιές», στις ανατολικές πλαγιές του Παγγαίου. Δείτε επίσης τις στοές των αρχαίων μεταλλείων στο Παγγαίο.
Στις πλαγιές του Παγγαίου αξίζει να επισκεφτείτε το μοναστήρι της Παναγίας της Εικοσιφοίνισσας, το παλαιότερο του νομού και από τα παλαιότερα της χώρας (με ιστορία που ξεκινάει τον 5ο μ.Χ. αιώνα). Εντυπωσιάζει με τη θέση του σε μεγάλη απόκρημνη χαράδρα, στα όρια με τον Νομό Σερρών.

Δέλτα Νέστου
Το στέκι ερωδιών, κορμοράνων και άλλων σπάνιων πουλιών είναι μία από τις μαγευτικότερες τοποθεσίες του Νομού Καβάλας. Εδώ, στα «σύνορα» του Νομού Καβάλας με τον Νομό Ξάνθης και της Μακεδονίας με τη Θράκη, το ποτάμι τερματίζει το τεράστιο ταξίδι του (μήκους 233 χλμ.) από το όρος Ρίλα στη Βουλγαρία όπου πηγάζει.
Το Δέλτα του Νέστου καταλαμβάνει την περιοχή από τους Τοξότες (Νομός Ξάνθης) εκεί που το ποτάμι βγαίνει από τα Στενά, μέχρι τις εκβολές του ποταμού. Κατά πλάτος ξεκινά από τη Νέα Καρβάλη και φτάνει έως τα Άβδηρα με μία ακτογραμμή μήκους 100 χιλιομέτρων. Συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους υδροβιότοπους της χώρας και προστατεύεται από τη Συνθήκη Ramsar λόγω της έκτασης και της ποικιλίας της πανίδας του. Κύριο αξιοθέατο της περιοχής- εκτός από τα συνήθως γαλήνια νερά του ποταμού- είναι το Μεγάλο Δάσος ή αλλιώς Κοτζά Ορμάν. Κάποτε ήταν από τα μεγαλύτερα παραποτάμια δάση της Μεσογείου, αφού η έκτασή του ήταν 30 χλμ. κατά μήκος του ποταμού και 3- 7 χλμ. κατά πλάτος. Στις μέρες μας το κόψιμο δέντρων για ξυλεία και οι αγροτικές καλλιέργειες το έχουν αποδυναμώσει, αν και αρκετά κομμάτια του εξακολουθούν να μαρτυρούν τη σπάνια ομορφιά του.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών αναβίωσης του Κοτζά Ορμάν πραγματοποιούνται φυτεύσεις και έργα επανασύνδεσης παλαιών ποτάμιων παρακλαδιών του Νέστου.
Στην περιοχή κατοικούν σπάνια πουλιά (ερωδιοί, κορμοράνοι αλλά και φλαμίνγκος), οι πατημασιές των οποίων ζωγραφίζουν την παραλία δίπλα στις εκβολές του ποταμού.
Ιδανικό ορμητήριο για μία εκδρομή στο Δέλτα του Νέστου και το Κοτζά Ορμάν αποτελούν δύο χωριά του νομού. Το πρώτο είναι η Χρυσούπολη, η οποία πήρε το όνομά της από τα ψήγματα χρυσού στο Δέλτα του Νέστου (μη βγείτε για κυνήγι θησαυρού στον Νέστο, χρυσός δεν υπάρχει πια εδώ). Το δεύτερο χωριό είναι η, χτισμένη κοντά στις εκβολές του Νέστου, Κεραμωτή, που συνδέεται με το λιμάνι της Θάσου. Κοντά της βρίσκονται οι λιμνοθάλασσες Κεραμωτής,Κοκκάλας, Χαϊδευτού και Αγιάσματος .

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
Αστυνομία: 2510-622.273 Τουριστική Αστυνομία: 2510-622.246 Τροχαία: 2510-622.230 Δήμος: 2510-227.820 Λιμεναρχείο: 2510-223.716 ΚΤΕΛ: 2510-223.593 Νοσοκομείο Α΄ 2510-292.000 ...

ΔΙΑΜΟΝΗ
« Ιμαρέτ » (Θ. Πουλίδου 6, τηλ. 2510-620.151, www. imaret.gr). Το κορυφαίο ξενοδοχείο της Καβάλας με διεθνείς διακρίσεις. Έχει 27 πολυτελή δωμάτια και σουίτες με εκπληκτική διακόσμηση (διαφορετική για το καθένα). Επίσης gourmet εστιατόριο, εσωτερική και εξωτερική πισίνα, ανατολίτικο χαμάμ και ειδικό χώρο για μασάζ και χαλάρωση. « Εgnatia Ηotel » (7ης Μεραρχίας 139, τηλ. 2510-244.891-5, www. egnatiahotel.gr) Κομψό ξενοδοχείο που ανακαινίστηκε πλήρως το 2001....

ΦΑΓΗΤΟ
Τι θα φέρετε από την Καβάλα; Κουραμπιέδες Νέας Καρβάλης. Για να φτάσετε στο γλυκό πρέπει πρώτα να γευθείτε το κυρίως πιάτο: Στην παραλία της Καβάλας και το λιμάνι γενικότερα, οι ψαροταβέρνες κυριαρχούν. Προτείνουμε τις εξής: « Βαγγέλης » (2510-220.997), « Πάνος- Ζαφείρα » (2510-227.978), « Αχιλλέας » (2510-228.711). Στη Νέα Ηρακλείτσα θα βρείτε το « Συμπόσιο » (25940-21468). ...

Links
Νομαρχία Καβάλας: www.kavala.gr Δήμος Καβάλας: www.cityofkavala.gr

Μουσεία
Αρχαιολογικό (οδός Ερυθρού Σταυρού 17), τηλ. 2510-222.335). Λαογραφικό (οδός Φιλίππου 4), τηλ. 2510-222.706. Καπνού (οδός Κων/νου Παλαιολόγου 4), τηλ. 2510-223.344.

(πηγή: www.tanea.gr)